اسید سیتریک (جوهر لیمو) با فرمول شیمیایی C6H8O7 یکی از اسیدهای آلی ضعیف موجود در لیمو و پرتقال است. یکی از کشورهای بزرگ تولید کننده چین است. اسید سیتریک در صنایع نوشیدنی، آب میوه، آرایشی و بهداشتی و داروسازی استفاده می شود و علاوه بر خواص طعم دهنده، PH را نیز تنظیم می کند.
اسید سیتریک خشک و آبدار انواع مختلف اسید سیتریک در دسترس هستند که برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
پودر اسید سیتریک معمولاً به نوشابه‌های گازدار و غیر گازدار به عنوان طعم دهنده اضافه می شود که طعم ترش را به نوشیدنی اضافه می کند و به دلیل خواص ضد میکروبی آن به عنوان یک نگهدارنده اضافه می شود.
این ترکیب به آب نبات طعم ترش اضافه می کند اما برای تثبیت قندها و بهبود بافت نیز مورد استفاده قرار می گیرد. اسید سیتریک در تولید مربا و ژله و تثبیت و امولسیون کردن روغن ها مورد استفاده قرار می گیرد.
توانایی اسید سیتریک برای پیوند با سایر مواد معدنی می تواند آن را برای نرم شدن آب مفید کند. صابون ها و مواد شوینده لباسشویی زمانی که حاوی اسید سیتریک باشند می توانند موثرتر باشند. این ترکیب می تواند در شامپوها به خوبی کار کند زیرا تمایل دارد مواد معدنی اضافی را از آب حذف کند.
با این حال، گاهی اوقات غلظت بالای اسید سیتریک می تواند به مو آسیب برساند، زیرا کوتیکول های مو را باز می کند. بنابراین می تواند مواد معدنی مورد نیاز مو را از بین ببرد و آنها را سفید کند.
اسید سیتریک به عنوان یک افزودنی غذایی رایج است. می توان آن را برای طعم دادن به برخی نوشیدنی ها، به ویژه نوشابه ها اضافه کرد.
اسید سیتریک یک عنصر رایج در ماسک های پوست و برخی لوسیون ها است. تصور می شود که این آنتی اکسیدانی است که می تواند با افزایش رشد سلول های پوست جدید و از بین بردن رادیکال های آزاد به طراوت پوست و کاهش علائم پیری کمک کند.
نشان داده شده است که اسید سیتریک در پوست با افزایش سنتز کلاژن، بهبود کیفیت الیاف الاستیک و افزایش تراکم گلیکوزامینوگلیکان های متصل به آب، به معکوس کردن علائم آسیب نوری و الاستوز خورشیدی کمک می کند. همچنین مشخص شده شده است که اسید سیتریک با افزایش ضخامت اپیدرم قابل دوام و صاف کردن لایه شاخی پوست، اثرات سطحی مطلوبی بر روی پوست دارد.
اسید سیتریک در طول تاریخ در تصفیه میدان های نفتی به عنوان یک عامل کنترل کننده آهن استفاده شده است. معمولاً برای تثبیت آهن در اسیدهای HCl مصرف شده و برای جلوگیری از رسوب هیدروکسید آهن و/یا سولفید آهن استفاده می شود.
اسید سیتریک یک اسید ضعیف است و این باعث می شود نسبت به اسید هیدروکلریک با سنگ های مخزن واکنش کمتری داشته باشد. از آنجایی که اسید سیتریک یک اسید ضعیف است جایگزین خوبی برای اسید کلریدریک در ساختارهایی با دمای بالا است، جایی که محلول های HCl غلیظ می توانند باعث مشکلات خوردگی شدید و الگوهای اچینگ ضعیف شوند.
در چند سال گذشته سیستم‌های اسیدی مختلف مانند اسیدهای ژل دار، اسیدهای مبتنی بر سورفکتانت‌های ویسکوالاستیک (VES)، اسیدهای امولسیون شده برای رفع برخی از نگرانی‌های مربوط به HCl از اسید استفاده کرده اند و در این زمینه موفق بوده اند.
