اسید لاکتیک یک اسید آلی طبیعی از خانواده AHA (آلفا هیدروکسی اسید) است که می تواند به حفظ غذاها و افزایش طعم کمک کند. به طور طبیعی در شیر در برخی میوه ها و سبزیجات (مانند گوجه فرنگی یا گواوا) و همچنین در غذاهایی که تخمیر شده اند (مانند ترشی، کلم ترش، کفیر، نان خمیر ترش و شراب) یافت می شود. در فرآیند تخمیر معمولا از قندهای گیاهی استفاده می شود. این ترکیب به عنوان اسید کربوکسیلیک طبقه بندی می شود و فرمول شیمیایی آن C2H4OHCOOH است.
اسید لاکتیک جزء مهمترین ترکیبات شیمیایی است که نقش عمده ای در فرآیندهای بیوشیمیایی مختلف در بدن انسان ایفا می کند. تولید آن در درجه اول در پوست، ماهیچه، گلبول های قرمز خون در غیاب اکسیژن است، همانطور که توسط باکتری های کشت شده در شیر تولید می شود.
سطح اسید لاکتیک در خون به طور طبیعی حدود (6 تا 18) میلی گرم در مردان، زنان و کودکان است. افزایش سطح اسید لاکتیک در خون می تواند در نتیجه افزایش سرعت متابولیسم گلوکز هنگام عملکرد فیزیکی شدید باشد. همچنین خوردن انواع خاصی از داروها منجر به اسیدی شدن خون و آسیب به بسیاری از اندام های مختلف بدن شود. در رابطه با فواید اسید لاکتیک در ادامه توضیحات کاملی ارائه می شود.
اسید لاکتیک فقط عمر مفید غذاها را افزایش نمی دهد بلکه با مزایای سلامتی بالقوه از جمله بهبود سلامت روده، حمایت از سیستم ایمنی و اثرات آنتی اکسیدانی همراه است. اگرچه اسید لاکتیک به دلیل نقش آن در خستگی عضلانی شناخته شده است، اما کاربردهای بسیار متنوع تری در بخش تجاری دارد و در مقیاس انبوه تولید می شود و در چندین بخش مختلف استفاده می شود. اسید لاکتیک را می توان از طریق سنتز شیمیایی یا تخمیر تولید کرد.
تولید انبوه اسید لاکتیک تنها پس از کشف لاکتوباسیلوس توسط شیمیدان فرانسوی لوئی پاستور در سال 1856 امکان پذیر شد. این جنس از باکتری ها توانایی تولید اسید لاکتیک را از قندهایی مانند گلوکز و لاکتوز دارند و حتی در دستگاه گوارش انسان نیز وجود دارد سیستمی که در آن نقش مهمی به عنوان فلور روده ایفا می کند.
فواید اسید لاکتیک شامل خواص مهمی از جمله طعم ملایم اسیدی، محلول بودن آسان در آب و قابلیت حفظ مواد غذایی است و همین امر باعث شده است که به طور گسترده در صنایع غذایی به عنوان اسیدولان، نگهدارنده، پیش ساز استئاروئیل-2-لاکتیلات ها مورد استفاده قرار گیرد. این ترکیب در تولید پنیر و نان، در تخمیر آبجو، در نگهداری سبزیجات استفاده می شود و این تنها چند مورد از کاربردهای آن است. اسید لاکتیک شاید بزرگترین پتانسیل صنعتی آن برای پلیمرهای زیست تخریب پذیر مانند پلی لاکتیک اسید باشد.
استفاده اولیه از اسید لاکتیک در صنایع چرم و نساجی بوده است. در صنایع پزشکی به‌عنوان مثال برای ساخت محلول رینگر لاکتات استفاده می‌شود - مایع داخل وریدی (IV) که در احیا برای نجات جان افراد پس از از دست دادن خون یا شوک زیاد استفاده می‌شود. این ترکیب حتی راه خود را به صنعت ساختمان نیز پیدا کرده است.
بیشتر اسید لاکتیک از طریق فرآیند (2 گلیکونئوژنز) به گلوکز تبدیل می شود، جایی که در چرخه کوری از ماهیچه به کبد منتقل می شود و سپس آن را به گلوکز و در نهایت به گلیکوژن تبدیل می کند که در ماهیچه یا کبد ذخیره می شود.
می توان از فواید اسید لاکتیک به طرق مختلف به صورت پزشکی یا خوردن ماست، میوه ها و سبزیجات یا استفاده از مواد آرایشی تقویت شده بهره برد و این فواید شامل:
سایر فواید اسید لاکتیک این است که در بسیاری از داروها و تزریق سرم برای درمان آلکالوز به عنوان منبع بی کربنات و همچنین در شیاف واژینال برای درمان بیماری کاندیدا و پمادهای موضعی مورد استفاده برای درمان زگیل استفاده می شود.
