چرا افزودنی غذایی به مواد غذایی اضافه شده می شود؟
افزودنی غذایی یک ماده خوراکی است که بر روی غذا (مستقیم یا غیرمستقیم) تأثیر می گذارد. از نظر قانونی، افزودنی غذایی هر چیزی است که به غذا اضافه می شود یا در تهیه غذا استفاده می شود و برای مدت طولانی هیچ اثر نامطلوبی نشان نمی دهد.
بنابراین افزودنی های غذایی موادی هستند که قبل از افزودن به غذا نیاز به تایید سازمان غذا و دارو دارند. البته قبل از اینکه دولت یک افزودنی غذایی را تایید کند، نه تنها باید ثابت شود که این افزودنی بی خطر است و هیچ گونه عوارض جانبی ایجاد نمی کند.
اغلب تولید کنندگان از افزودنی ها برای پایداری و نگهداری محصولات خود استفاده می کنند. امروزه به دلیل داشت مشغله فراوان بیشتر غذاهایی که مصرف می کنیم ارگانیک و تازه نیستند و به اکثر این غذاها مقدار زیادی افزودنی های غذایی اضافه می شود. دلایل زیادی برای استفاده از افزودنی های غذایی نیز وجود دارد. این دلایل عبارتند از :
دلیل اصلی استفاده از افزودنی های غذایی، تازه نگه داشتن مواد غذایی و حفظ کیفیت آن است. بدون افزودنیهای غذایی، غذا به سرعت فاسد می شود زیرا ماندگاری بسیار کوتاه تر می شود و حتی ممکن است خطری برای سلامتی داشته باشد.
برخی از افزودنی ها برای تولید محصول ضروری هستند به عنوان مثال، استفاده از دی اکسید کربن برای ایجاد گاز در نوشابه های گازدار، یا عوامل افزایش دهنده در کیک ها ضروری است.
افزودنی های غذایی زیادی وجود دارند که به عنوان نگهدارنده استفاده می شوند، افزودنی های غذایی می توانند از اکسیداسیون چربیها در غذا جلوگیری کنند که باعث ایجاد طعم بد می شود. این ترکیبات با تغییر اسیدیته از رشد میکروب ها جلوگیری می کنند افزودنی های غذایی از نوع نگهدارنده را می توان در هر چیزی از کنسرو میوه ها و سبزیجات گرفته تا نان ها و گوشت ها یافت.
افزودنی های غذایی بر اساس کاری که انجام می دهند گروه بندی می شوند. افزودنی هایی که بیشتر بر روی برچسب مواد غذایی با آنها برخورد می کنید عبارتند از:
آنتی اکسیدان ها – با کاهش احتمال ترکیب شدن چربی ها با اکسیژن، از فاسد شدن یا تغییر رنگ غذا جلوگیری می کنند. رایج ترین آنتی اکسیدان ها هیدروکسی تولوئن بوتیله (BHT) و هیدروکسی آنیزول بوتیله (BHA) هستند.
اسید اسکوربیک (ویتامین C) و توکوفرول (ویتامین E) نیز به عنوان آنتی اکسیدان استفاده می شوند.دی اکسید گوگرد و سولفیت به عنوان عوامل ضد میکروبی، اصلاح کننده ساختار، آنتی اکسیدان ها و مهارکننده های آنزیم فعال هستند.
بنابراین از سولفیت و بی سولفیت سدیم یا پتاسیم در آب میوه، ترشیجات، شربت قند و میوهها و سبزیجات پوستدار یا خشک شده استفاده می شود.
رنگ ها - مانند یلو 5 ، بلو 1، قرمز 40 و بتاکاروتن در آبمیوه ها و سبزیجات
امولسیفایرها، تثبیت کنندهها، عوامل ژل کننده و غلیظ کنندهها - اینها به ترکیب یا غلیظ شدن مواد کمک میکنند.مانند استرهای گلیکول، استرهای پروپیلن گلیکول و اترهای سلولز
مواد نگهدارنده - برای ایمن نگه داشتن غذا برای مدت طولانی تر استفاده می شود. مانند اسید اسکوربیک، سوربات کلسیم و و نیتریت سدیم
شیرین کننده ها - رایج ترین طعم دهنده ها و شیرین کننده ها شامل شربت نیشکر، عسل، لاکتوز (قند شیر) رایج ترین شیرین کننده های طبیعی هستند. برخی از شیرین کننده های مصنوعی مهم عبارتند از: ساخارین، دولسین، سیکلامات ، سوکرالوز، آسپارتام.
بهبود دهنده آرد - عوامل ضد بیاتی و سفید کننده ها و مکمل های غذایی مانند ویتامین ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه .
چنین افزودنی در غذا می تواند باعث واکنش های آلرژیک، تحریک معده، اسهال، بثورات پوستی، آسم، حالت تهوع، تحریک تنفسی و بیش فعالی، خطر ابتلا به سرطان و غیره شود. افزودنی های غذایی گاهی اوقات ویتامین های موجود در غذا را از بین می برند و جایگزین مواد واقعی می شوند.