مقاومت یکی از اساسیترین قطعات الکترونیکی است که تقریباً در تمام مدارها یافت میشود. وظیفهی اصلی آن کنترل جریان و تقسیم ولتاژ است تا مدارها بتوانند بدون آسیب دیدن به درستی کار کنند. در این مقاله، انواع مقاومتها، عملکرد آنها و کاربردهایشان در زندگی روزمره و صنعت بررسی میشود.
نگاهی به بردهای الکترونیکی هر وسیلهی هوشمند، از موبایل گرفته تا تلویزیون و شارژرها، نشان میدهد که مقاومتها جزو پایهایترین و حیاتیترین قطعات هستند. با وجود ظاهر ساده، این قطعات نقش نگهبان جریان و ولتاژ در مدارها را ایفا میکنند و بدون آنها هیچ دستگاهی نمیتواند به درستی عمل کند.
مقاومت میزان مخالفت یک قطعه در برابر عبور جریان الکتریکی است. طبق قانون اهم:
V: ولتاژ (ولت)
I: جریان (آمپر)
R: مقاومت (اهم Ω)
مقاومت کربنی: ارزان و پرکاربرد در مدارهای عمومی.
مقاومت لایه فلزی (فیلمی): دقت و پایداری بالاتر، مناسب مدارهای حساس.
مقاومت سیمپیچی: توان بالا، مناسب جریانهای زیاد.
مقاومتهای SMD: کوچک و مخصوص بردهای الکترونیکی مدرن.
مقاومت ثابت: مقدار مقاومت تغییر نمیکند.
مقاومت متغیر: شامل پتانسیومتر، رئوستا و تریمر که امکان تنظیم مقاومت وجود دارد.
مقاومتهای ویژه:
LDR (نوری): مقدار مقاومت با نور تغییر میکند.
NTC و PTC (حرارتی): مقاومت با دما تغییر میکند.
VDR (ولتاژی): حساس به ولتاژ ورودی.
مقاومتهای سنتی دارای نوارهای رنگی هستند که مقدار مقاومت را نشان میدهند. ترکیب این رنگها مقدار اهم را مشخص میکند. مثال: نوارهای قهوهای، سیاه، قرمز معادل ۱۰۰۰ اهم هستند.
کنترل جریان در شارژرها و وسایل برقی
محافظت از قطعات حساس در موبایل، لپتاپ و بردهای الکترونیکی
استفاده در وسایل خانگی مانند تلویزیون و یخچال
به کارگیری در بردهای هوشمند و رباتیک
مقاومتها، با وجود ظاهر ساده، نقش نگهبان جریان و ولتاژ در مدارهای الکترونیکی را دارند. شناخت انواع آنها به مهندسان و علاقهمندان الکترونیک کمک میکند تا مدارها را بهینه طراحی کنند و از آسیبهای احتمالی جلوگیری نمایند.
مالوینو، «مبانی الکترونیک»
ویکیپدیا فارسی – مقاومت الکتریکی
مجله برق و الکترونیک ایران، شماره ۵۶
📌 به نظر شما کدام نوع مقاومت بیشترین کاربرد را در زندگی روزمره دارد؟ لطفاً نظرات خود را در کامنتها به اشتراک بگذارید.
