فرض کنید که شما هیچ آشنایی با مقوله ای به نام " المان شهری" ندارید و اکنون می خواهید اطلاعاتی صحیح و کاربردی درباره المان شهری به دست بیاورید. کافی است با دقت، مطالب پیش رو در این مقاله را بخوانید تا اطلاعات جامع و مهمی را در این باره به دست بیاورید. اصلا هم نگران نباشید که مثلا دانشجوی رشته هنر نیستید یا در این زمینه مطالعه و تحقیق نکرده اید، زیرا این مقاله به شیوه ای کاملا آسان و همه فهم این مفهوم را برایتان توضیح می دهد. پس با سطر به سطر و کلمه به کلمه این نوشتار همراه بشوید تا در پایان، در زمره افرادی قرار بگیرید که دست کم می توانند چند دقیقه درباره المان شهری سخن بگویند یا مطلب بنویسند.
از آنجا که واژه شهر برای شما کاملا مفهوم است، اجازه بدهید برای اینکه به تعریف صحیح درباره المان شهری برسیم، ابتدا تعریف ساده ای از کلمه "المان" به دست بیاوریم.
المان بر اساس تعاریف ارائه شده در واژه نامه های مختلف، معنای نشانه، علامت یا جزء و بخشی از یک چیز را دارد. مثلا در ریاضیات به قسمتی از یک دستگاه که خاصیت های همان دستگاه را به طور کامل یا جزیی دارد، المان گفته می شود. شاید با گفتن این مثال معنای کلمه المان برایتان بیشتر جا بیفتد. فرض کنید که شما می خواهید درباره یک غذا اطلاعاتی را به دست بیاورید. در این باره راحت ترین کار، چشیدن آن غذاست و در حقیقت، چشیدن، یک المان از آن غذا محسوب می شود. البته برخی هم اعتقاد دارند که کلمه المان از زبان ترکی وارد زبان فارسی شده است و اصل آن "المنت" بوده؛ به معنای جزء یا بخش. اگر اینگونه نیز به معنای کلمه المان نگاه کنیم، برای رسیدن به معنای واژه المان شهری، راه آسانی پیش رو داریم. پس المان شهری، بخش یا جزء یا قسمتی است که معنای شهر را برایتان تداعی و زنده می کند و مفهوم آن را برایتان قابل درک می سازد.
پس اکنون پاسخ دادن به این سوال که "المان یا یک نماد شهری چیست و چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟" برای شما هم آسان تر می شود.
حتما تاکنون برای شما هم پیش آمده است که از واژه المان شهری استفاده کرده باشید یا آن را در سخنان فردی دیگر شنیده باشید. در عین حال، ممکن است کمتر به معنای علمی آن فکر کرده باشید چون مفهومی که از این واژه در ذهن شما شکل می گیرد، آنقدر شفاف است که خود را بی نیاز از دانستن تعریف علمی آن می دانید. در نقطه مقابل، اگر قرار باشد به پرسشی در این باره پاسخ دهید یا در جمعی تحصیلکرده و فرهیخته درباره مفهوم و معنای نماد شهری صحبت کنید، موضوع کاملا فرق می کند. با این رویکرد، از شما دعوت می شود تا به تعریف علمی ارائه شده از سوی یک فرد متخصص توجه کنید.
بهرنگ مجیدی، معمار، نویسنده، مدرس دانشگاه، المان شهری را اینگونه تعریف می کند:
"المان یا نماد شهری، ترکیبی است پیکره وار که در ساخت آن از ویژگی های درونی احجام و اشکال هندسی، صفحات قائم یا منحنی، اجزای سازه ای، کابل ها، پوترها و فریم ها و به طور کلی، هر آنچه می تواند جنبه تزئینی و ساختمانی داشته باشد، به صورت یک کلیت یکپارچه و تلفیقی از موارد فوق استفاده می شود."
نکته قابل توجه در تعریف و توضیح ارائه شده از سوی این استاده دانشگاه، این است که قبل از هر چیز، این ترکیب(المان شهری) دارای یک نظام هندسی و تعادلی پایدار و زیباست، به گونه ای که پس از خودنمایی در سطح شهر، افراد را به گونه ای جذب خود می کند و ذهنشان را درگیر خود می سازد که تا مدت ها در آن منطقه از شهر به صورت سمبلیک، مشخصه ای را برای شناخت شهر در منطقه مورد نظر تبدیل می شود و در واقع، جزو شاخصه های شهری می گردد، به گونه ای که ذهن با برده شدن نام منطقه مذبور ناخودآگاه به دنبال شاخصه ها و ویژگی های خاص آن منطقه المان مورد نظر را در خود تصویرسازی خواهد کرد.
شک نداشته باشید که چنین موضوعی برای جهانگردان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا با به خاطر آوردن یک المان از یک نقطه شهر، خیلی سریع آنجا را ابتدا در ذهن و سپس در مسیر پیدا می کنند. این در حالی است که به احتمال زیاد جهانگردان راه را بلد نیستند، اما یک المان مخصوص آنها را به سوی آن نقطه از شهر می کشاند.
اکنون که تا اندازه زیادی با مفهوم المان شهری آشنا شده اید، وقت آن رسیده است تا قدری هم درباره ترکیب "المان نمایشی" بدانید. اگر به ترکیب کلمات به کار رفته در "المان نمایشی" دقت کنید، به راحتی در می یابید که چنین المانی جنبه نمایشی، هنری و زیبایی دارد و کمتر به دنبال بیان مفهوم خاصی است، در حالی که المان شهری ممکن است مفاهیم خاص و پیچیده ای را دربر بگیرد.
المان نمایشی وظیفه القا یا انتقال پیام یا مفهوم خاصی را به مخاطب خودش ندارد و بیشتر ترکیبی انتزاعی است که از برخورد احجام و اجزای سازه ای و صفحات با یکدیگر با گروهی خاص از انسان ها ارتباط برقرار می سازد. البته در المان نمایشی نمی توان از بازی خط، حجم و صفحه با توجه به ویژگی های هندسی و روابط درونی آنها غافل شد.
واقعیت این است که یک "المان نمایشی" احساس تعلق و تامل را در هر مخاطبی ایجاد کند چون مخاطبان یک المان نمایشی، افرادی هستند که در درگیر مسایل هنری هستند و آشنایی زیادی با موضوعاتی مانند تعادل ها و نظام های هندسی دارند یا درباره سبک های هنری و هنر مفهومی انتزاعی مطالب زیادی می دانند. پاتوق این افراد اغلب نمایشگاه ها یا گالری های هنری است.
یکی از نمونه های جالب از المان های نمایشی، مجسمه انعکاسی و چرخشی از سر نویسنده معروف، آقای کافکا است که توسط یک هنرمند اهل کشور چک به نام DAVID CERNY ساخته شده و در یک مرکز خرید شلوغ در شهر پراگ قرار داده شده است. این مجسمه به گونه ای طراحی و ساخته شده است تا عذاب شخصیتی و شک ها و گمان های سختگیرانه ای را که کافکا تمام عمر با آنها دست و پنجه نرم می کرد، نشان دهد.
اکنون شما با دو واژه ترکیبی به نام های المان شهری و المان نمایشی آشنا شده اید و اگر فقط یک بار دیگر وقت بگذارید و این مقاله را مطالعه کنید، شک نکنید که قادر خواهید بود تعریفی صحیح از هریک از آنها را ارائه کنید. در این حالت، شما مانند تعریفی از یک خبرنگار هستید که می گوید؛ خبرنگار اقیانوسی است به عمق یک بند انگشت!
حال که با مفهوم المان شهری آشنا شدید و نمونه های زیبا از المان ها رو در قالب عکس مشاهده کردید ، لازم است تا شما را با شرکت هایی که در زمینه ساخت و تولید المان شهری فعالیت دارند را به شما معرفی کنم. از جمله شرکت هایی که فعالیت گسترده ای در زمینه ساخت المان شهری ، المان نوروزی دارند می توان به شرکت ایمن ترافیک کالا ، گروه تجهیزات ترافیکی نارون و نصاب یاب اشاره کرد. در سایت ایمن ترافیک کالا میتوان لیست محصولات المان شهری نمایشی ، مناسبتی و نوروزی را به همراه قیمت آن ها مشاهده کنید.
