وقتی صحبت از پرورش طیور و پرندگانی مانند مرغ در فصل زمستان می شود در وهله اول بیماری های تنفسی مانند شیوع آنفولانزای پرندگان مورد توجه قرار می گیرد.
البته پرورش پرندگان در مناطق سردسیر همواره با چنین چالش هایی رو برو است که با رعایت برخی نکات ساده می توان تا حدود زیادی از تلف شدن طیور مورد پرورش و هدر رفت سرمایه خود جلوگیری نمود.
ابتلای بیماری پرندگان در فصل زمستان شامل همه طیور پرورش می شود اما به دلیل تفاومت در قدرت بدنی پرندگان مختلف مانند شترمرغ، کبک، قرقاول، بوقلمون، بلدرچین و مرغ، شدت و سرعت ابتلا به بیماری های ناشی از سرما متفاوت است. در نتیجه درصد بروز تلفات و خسارات مالی نیز متفاوت خواهد بود.
با توجه به اینکه مرغ ها یکی از اصلی ترین منابع پروتئینی غذایی ما هستند، سلامت آنها و شرایط پرورش بسیار مهم خواهد بود. همانطور که می دانیم در مرغ داری ها و سالن های پرورش طیور، پرندگان به صورت فله ای و در تعداد زیاد در کنار یکدیگر پرورش داده می شوند.
در نتیجه در صورت مشاهده بیماری در یک یا چند پرنده، احتمال سرایت سریع در کل گله و بالا رفتن آمار تلفات بالا خواهد بود. این امر به تنهایی موجب وارد آمدن خسارات مالی زیاد و در نتیجه افزایش قیمت گوشت، تخم و سایر محصولات این طیور از جمله مرغ خواهد بود.
در نتیجه لازم است پرورش دهندگان مرغ و سایر طیور به خصوص در مناطق سردسیر و یا فصل زمستان با روش های صحیح پیشگیری از بیماری ها، واکسیناسیون و رعایت مسایل بهداشتی موثر در پروسه جوجه کشی و پرورش طیور آشنایی کامل داشته باشند.
همه ما نام این بیمار خطرناک و کشنده را بارها شنیده ایم و همانطور که می دانیم آنفولانزای پرندگان از بیماری های به شدت واگیر دار و مشترک بین دام و انسان است. اوج شیوع این بیماری در پاییز و زمستان است و در صورت ابتلا به سرعت بخش بزرگی از گله را درگیر خواهد کرد و در صورت عدم رسیدگی به موقع ممکن است کل گله را نیز از دست بدهید.
در صورت مشاهده اثرات این بیماری در چند پرده باید به سرعت آنها را از گله جدا نمود و به منظور راهکار های درمانی نیز می توان محیط نگهداری مرغ را بطور کامل ضد عفونی کرده، نور، رطوبت و دما را با دقت کنترل نمود.
با توجه به اینکه این بیماری نیز همانند آنفولانزا دارای علایمی مانند عطسه، سرفه، آبریزش بینی، مشکلات تنفسی همراه با خس خس، ترشح اشک از چشم و تورم پلک ها و ... می باشد، در صورت مشاهده باید سریعا محل نگهداری مرغ را کاملا با آب گرم شسته و ضد عفونی کرد.
بیماری برونشیت در پرندگان نیز مانند آنفولانزا در فصول سرد و زمستان بیشتر شایع است و در صورت ابتلا مانع از تخم گذاشتن پرنده می گردد.
البته خوشبختانه می توان با واکسیناسیون در فصل تابستان از ابتلا به بیماری های آنفولانزا و برونشتیت در پاییز و زمستان پیشگیری نمود.
علاوه بر دو مورد نامبرده بیماریهای مختلف زیادی وجود دارند که سلامت پرندگان و طیور را تهدید می کنند. مشکل اصلی این بیماری ها احتمال بالای سرایت در کل گله و تلفات بالاست.
اما بیماری های ویروسی همانند آنفولانزا ریسک سرایت بیشتر و بسیار سریع تری دارند. بطور کلی در فصول سرد سال و مناطق سردسیر احتمال ابتلا به بیماری های ویروسی بالاتر است که تنها با رعایت نکاتی مانند بهداشت مکان نگهداری، استفاده از جیره غذایی مناسب و سالم، تنظیم صحیح نور، دما و رطوبت و واکسیناسیون به موقع، می توان از ابتلای طیور مورد پرورش خود به این بیماری ها پیشگیری نمود.