با توجه به اوج‌گیری سفرها در فصول بهار و تابستان و گشت و گذار و با توجه به اینکه طبیعتگردی در برنامه های تفریحی ما وجود دارد، باید این نکته را در نظر داشته باشیم که گردشگری مسئولانه، احترام به طبیعت و مکان های بومی که به آنها پا میگذاریم باید از اصول اولیه گردشگری در نظر گرفته شود.
هر مکان گردشگری که برای بازدید از آنها اقدام میکنیم، چه اثر تاریخی باشد یا یک جاذبه طبیعی، در هر صورت علاوه بر ایجاد ازدحام، آلودگی، هرج و مرج و سر و صدا در محیط، ممکن است بسیاری از این عوامل حتی باعث آسیب رسیدن به آن مکان گردشگری شود.
تخریب آثار باستانی بر اثر ازدحام بی‌رویه و عدم برنامه‌ریزی مسئولین حفاظت آثار، می‌تواند به مرگ یک فرهنگ و تمدن منجر شود.
نمونه بارز تخریب جاذبه های گردشگری را که بارها در زمان سفرهای نوروزی افراد به سواحل شمالی و جنوبی کشور دیده ایم، رها کردن زباله های مخرب محیط زیست مانند، بطری های پلاستیکی و یا ته سیگارها و نایلون های پلاستیکی، همه اینها نمونه های بارز عدم فرهنگ سازی در زمینه گردشگری مسئولانه است.
همگی می‌دانیم و اذعان داریم که با توجه به مصرف بیش‌ازحد پلاستیک در بسته‌بندی‌های غذا و خوراکی های گوناگون، تجزیه طولانی مدت آنها در طبیعت تبدیل به معضل بزرگی در تمام دنیا شده است.
حدوداً یک کامیون زباله در هر ثانیه به اقیانوس ها ریخته میشود و این بزرگترین فاجعه زیست محیطی است. با توجه به اطلاعات منتشرشده توسط سازمان حفاظت از اقیانوس‌ها، سالانه تقریباً ۸ میلیون تن پلاستیک وارد اقیانوس‌ها میشود و مسئله اصلی ان است که تنها اقیانوس و ساکنان آن در معرض خطر قرار دارند؛ بلکه ذرات پلاستیکی با شکسته شدن وارد زنجیره غذایی ما انسانها نیز می‌شوند.
بهتر است به عنوان یک گردشگر و طبیعتگرد از خودمان شروع کنیم تا بتوانیم فرهنگ حفاظت از محیط زیست را به دیگران نیز انتقال دهیم. در سفرهای چه کوتاه مدت و چه بلندمدت خود کمتر از ظروف و بطری های پلاستیکی غیربازیافتی استفاده کنیم. به راحتی میتوان انواع فلاسک و ماگ را جایگزین بطری های پلاستیگی کرد.
در هنگام ترک مکان، زباله هایی که تولیده کرده ایم را در طبیعت رها نکنیم.
آتش زدن زباله‌های پلاستیکی و نایلونی، باعث تولید گازهای سمی میشود. این گازهای سمی برای سلامت گیاهان و حیوانات و ما انسانها بسیار مضر است.
در صورت امکان برای پخت و پز از گاز پیک‌نیک و ظروف مخصوص سفری استفاده کنیم و از روشن کردن آتش بپرهیزیم. اگر مجبور به روشن کردن آتش شدیم میتوانیم از منقل یا باربیکو سفری استفاده کنیم. حتما قبل از ترک مکان، از خاموش شدن آن مطمئن شویم تا باعث ایجاد آتش سوزی نشویم.
باقی‌مانده غذا را در اطراف جاده‌ها رها نکنیم زیرا ممکن است حیوانات برای تغذیه به سمت غذاها کشیده شده و تردد آنها در جاده موجب تصادف با آنها و بروز خطر برای دیگران شود.
با رعایت این رفتارها به مرور عادات جدید را جایگزین عادات قدیمی خواهیم کرد.
قدم مثبت دیگر اینکه از مواد قابل بازیافت که آلودگی و اثر مخربی برای محیط زیست ندارند استفاده کنیم. چندسالی است که در قالب کمپین هایی “نه به کیسه پلاستیکی” را اجرا میکنیم اما بسیاری از افراد هنوز با خطرات این مواد مضر آشنا نیستند. استفاده از کیسه های پارچه‌ای با قابلیت استفاده مجدد بهترین راهکار است.
که قانون Reduce Reuse Recycle”” یا همان کاهش استفاده مجدد بازیافت را در اولویت قرار دهیم. این سه کلمه مهم‌ترین مسئولیت‌های یک مصرف‌کننده است.
باید به این نکته اشاره کنیم که گردشگری مسئولانه فقط نریختن زباله، جلوگیری از ایجاد آلودگی برای آب، خاک، هوا و محیط زیست انسانی نیست، بلکه یک گردشگر مسئول علاوه بر این موارد باید نسبت به حفظ احترام به سنت‌ها و آداب و سنت‌های جوامع محلی که بازدید می‌کند احساس مسئولیت کند.
یک گردشگر هوشمند و مسئول در سفرهای خود حامی تنوع زیستی و محیط زیست بوده و با آثار نامطلوب در طبیعت از خود به جای نمی‌گذارد.
سفر برای یک گردشگر مسئول به سود جوامع میزبان محلی بوده و با فرهنگسازی رفتارهای مسئولانه را به دیگر افراد نیز آموزش میدهد.
برای یک طبیعتگرد و گردشگر حرفه ای درک و فهم عمیق از طبیعت و محیط زیست مفهوم بسیار ارزشمندتری دارد تا اینکه به دید تفریح و تخریب به آن بنگرد.
بخشی از سرمایه‌های کشور برای نسل‌های آینده طبیعت و تنوع زیستی هر کشوری است. ما نسبت به آینده فرزندان خود باید مسئولانه‌تر رفتار کنیم.
سخن پایانی
هرچند مقابله با زباله‌های پلاستیکی امری اجتناب‌ناپذیر است، اما میتوان با تفکیک زباله و رها نکردن آن در طبیعت آلودگی را به مقدار قابل توجهی کاهش دهیم.
نا امید نشوید و به کارتان ادامه دهید هر کمکی از سمت شما یک اقدام مثبت در زمینه حفظ محیط زیست است. در سفرهای چه خانوادگی چه به همراه تور یا دوستان از آنها کمک بخواهید تا در این راه با شما همگام باشند.
