در کشور عزیز ما و در وضعیت کنونی که جامعه آن در آن و تحت آن شرایط در حال پیشروی است، موضوع تربیت کودکان موضوعی بسیار مهم و با اهمیت از نظر والدین محسوب می گردد. به طور کلی این موضوع موجب ایجاد و بروز نگرانی در تعداد بسیار زیادی از والدین برای آینده فرزندشان شده است.
گرایش ها در این خصوص نسبت به گرایش هایی که در گذشته وجود داشته تا حدود بسیار زیادی دگرگون گردیده، و همگی باعث شده اند تا بحث اهمیت تربیت کودکان و شیوه تربیت کردن او برای والدین وی اهمیت پیدا نماید. در حال حاضر، والدین بسیار زیادی وجود دارند که در این خصوص حتی تا حدی بسیار زیاد حساسیت نشان داده و همیشه به دنبال یافتن موضوعی و یا روشی جدید جهت ترتیب کردن فرزندانشان در این رابطه می باشند.
موضوع تربیت کودکان و مخصوصا کودکان نوپا ممکن است در مراحل اولیه تا حد بسیار زیادی مشکل به نظر برسد، ولی باید به این نکته جانبی نیز دقت نمود که بهره گیری از جدیدترین روش ها و دنبال کردن موضوعات به روز در خصوص شیوه ها و نقاط قوت و ضعف هر شیوه به صورت روزمره می تواند موجب افزایش آگاهی شما نسبت به شیوه های تربیتی گردد.
در این مقاله قصد داریم تا راهکارهایی را در این راستا به شما عزیزان معرفی نماییم.
در همین ابتدا لازم است این نکته را به شما گوش زد نماییم که ادب کردن کودک در واقع خود نوعی آموزش محسوب می گردد. نباید آن را نوعی تنبیه محسوب نمایید. لازم است تا شما مطالب را به فرزندان خود بیاموزید، لازم است آن ها یاد بگیرند که چگونه با دیگران کنار آمده، و یا چگونه با خطرات موجود در زندگی مواجه شوند. او باید یاد بگیرد که مشتاق یاد گرفتن و یا چیزهای خود را با دیگران تقسیم نماید، او باید یاد بگیرد که در زندگی برای رسیدن به اهداف خود صبر کرده و یا برای موضوعاتی احتیاط نماید.
مهم تر از این یادگیری ها این نکته دارای اهمیت خاص می باشد که فرزندان شما باید بیاموزند که برای موفقیت و دستیابی به هدف باید صبر کرده و تلاش نمایند، باید با شکست مواجه شده و از شکست های خود درس بیاموزند، باید برای موفقیت دیگران تلاش کرده و در این راه برای آن ها دلسوزی نمایند.
باید با این نکته موافق باشید که هر چقدر هم که رفتار کودک موقع مواجه با شما بد باشد، نباید وی را تنبیه نمایید، اصلا نباید کتک زدن را از آپشن های مد نظر خود در نظر داشته باشید. در حقیقت، کودک در صورت کتک خوردن تنها و تنها یک چیز را خواهد آموخت و آن هم این که از پدر و مادر خود بترسد.
به عبارت دیگر، کتک زدن تنها یک پیام را به آن ها انتقال می دهد و آن هم این که در صورتی که قدرت بیشتری از دیگران داشته باشی، آن ها موظف به رعایت کردن دستورات تو بوده و به صورتی غیر مستقیم به وی خواهید آموخت که قلدرمداری کردن کاری خوب و توجیه پذیر می باشد.
گذشته از این موارد لازم است یک نکته اضافی دیگر در خصوص کتک زدن را به شما تذکر دهیم، ممکن است که شما اصلا تمایل به آسیب رسانیدن به کودک را نداشته باشید، ولی در هر صورت، زمانی که انسان عصبانی می شود تا حدود بسیار زیادی کنترل خود را از دست داده و همین باعث می شود تا میزان آسیب هایی که ممکن است به کودکان از طریق کتک زدن وارد نمایید از کنترل خارج گردد.
کودکان همواره در صدد جلب توجه هستند، معمولا از آن جایی که والدین نسبت به اعمال بد عکس العمل نشان می دهند، کودکان به صورت شرطی یاد می گیرند که با انجام اعمال بد، باعث جلب توجه والدین گردیده و از این طریق به خواسته خود که همان جلب توجه است برسند. بهترین راهکار برای این امر، می تواند این ترفند باشد که در ادامه برای شما آن را شرح خواهیم داد.
بهترین راهکار برای این خصوصیت، این خواهد بود که شما بجای تنبیه کردن رفتار های بد کودک، رفتارهای خوب وی را تشویق نمایید، مثلا زمانی که در حال جمع آوری ریخت و پاش های خود می باشد، ناگهان از خود رضایت و خوشنودی نشان داده و وی را تشویق نمایید، یا این که رفتاری همچون دادن اسباب بازی خود به کودکان هم سن و سال خود را از وی مشاهده نمودید، وی را تشویق کنید، به این ترتیب وی بجای جلب نظر شما از طریق رفتارهای بد، سعی خواهد کرد تا از طریق رفتارهای خوب نظر شما را به خود جلب نماید.
از اصول اولیه تربیت کودکان به خصوص در زمان و دوران نوپایی وی، باعث می وشد تا به خوبی بتواند رفتار و حرف شما را درک نماید. در صورتی که به کودکی دستور می دهید که این عمل را انجام ندهد، باید انجام و عدم انجام آن عمل، امری کامل و برای همیشه باشد، سعی نکیند استثنا قائل شوید، در صورتی که روی حرف خود ثابت نه ایستید، در این صورت، کودک شما نمی تواند به خوبی حرف شما را درک نماید.
نباید برای تذکر دادن به یک کودک از یک متن سخنرانی طولانی استفاده کرد، خیلی ساده به وی بگوید که این کار را انجام نده، مثلا به زبان ساده به او بگوید که این وسیله برای مثال خطرناک است، سعی کنید به زبان ساده حرف بزنید، و از بیان جملات طولانی خودداری نمایید. و در ادامه وی را برای انجام عمل درست راهنمایی نمایید، تنها به تذکر بد بودن آن عمل اکتفا ننمایید، بلکه به وی جایگزینی را نیز برای آن نشان دهید.
زیرا در صورتی که کودک یک عمل از وی منع گردد، در صدد تکرار آن بر خواهد آمد، ولی در صورتی که به وی عملی جایگزین نشان دهید و وی از انجام آن عمل خوشش اید و با آن سرگرم گردد، دیگر یاد عمل اشتباه قبلی نیافتاده و خود به خود شما به مقصود خود از منع وی از انجام این کار دست خواهید یافت.
یک نکته بسیار حائز اهمیت می باشد، شما برای تنبیه می توانید وی را وادار به انجام برخی از کارها نمایید که دوست ندارد، مثلا به وی بگویید که این جا راست بیایستد، این عمل می تواند از نظر شما ساده باشد، ولی برای وی بسیار سخت و دشوار خواهد بود، البته سعی کنید که این عمل اجباری در طی مدت زمانی طولانی به انجام نرسد، بهترین زمان برای انجام این دست از تنبیهات سه دقیقه است.
تنبیه کردن کودک به عنوان فرستادن وی به اتاق خودش، در حقیقت باعث می شود تا وی فکر کند که اتاق خودش محلی برای تنبیه وی بوده و در این صورت، تمایلی برای ماندن در اتاق خودش نداشته باشد، به شدت در رابطه با این موضوع کمال توجه را داشته و به صورتی اکید از انجام آن خودداری نمایید.
یکی از موارد و الگوهای تربیت کودکان، سپردن وظیفه به او می باشد، سعی کنید تا حد ممکن به فرزندتان رفتارهایی را توجیه کرده و یا وظایفی را به وی بسپارید که وی قادر به انجام آن ها باشد، به عبارت بهتر، قادر باشد تا ماموریت به وی محول شده را به ساده ترین شکل ممکن به اتمام برساند. این امر نیازمند شناخت مناسب از سطح توانایی های فرزندتان می باشد.
کودکان طاقت و حوصله زیادی ندارند، آن ها دوست دارند که امور محوله و یا فعالیتی که در حال انجام آن ها هستند، در سریع ترین زمان ممکن به اتمام برسند، سعی کنید تا آن جایی که امکان دارد، کودکان خود را به فواصل دور نبرید، مثلا در صورتی که قصد خرید کردن داشته و محلی که قرار است از آن خرید کنید دور می باشد، و یا مدت زمان این خرید شما طولانی خواهد بود، کودک خود را با خود به همراه نبرید.
یک نکته برای تذکر دادن در این مورد بسیار اهمیت خواهد داشت، و آن این که در صورتی که کودک را در یک محیطی که برای وی وسوسه های بسیار زیادی ایجاد می نماید نگهدارید، دائما مجبور خواهید بود تا به وی نه گفته و وی را از انجام هر کاری باز دارید، به همین منظور، تا آن جایی که امکان دارد، وسائل و خوراکی های وسوسه انگیز را از دید وی دور کرده و سعی کنید زیاد محیط اطراف کودک را برای وی وسوسه انگیز ننمایید.
این نکته ای بسیار تامل برانگیز می باشد، نباید اجازه دهید کودکاتان به انجام اموری بپردازد که می تواند برای وی خطرناک باشد، کودکان به شدت از اعمال انجام شده از سوی دیگران تمایل دارند، سعی کنید وی از طریق بازی کردن با محیط اطراف آشنا شده و تجربیات خود را افزایش دهد، ولی در عین حال، به این نکته نیز توجه داشته باشید که کودکان شما نباید اقدام به انجام اعمال خطرناک به منظور تجربه کردن زندگی و جهان بیرون گردند.
می توان به خوبی و به راحتی تمام این مسئله را مدیریت کرده و تا حد بسیار بالایی در این کار نیز موفق بود. شما وی را از انجام اعمال خطرناک به صورتی کاملا نامفهوم از نظر وی باز دارید، و در صورتی که قصد انجام عملی را دارد که تصور می نمایید می تواند برای وی خطرناک باشد، و یا خطرات احتمالی ای را در آینده برای وی به دنبال خواهد داشت، وی را از انجام آن عمل بازداشته و در عین حال سعی کنید به وی فعالیت دیگری معرفی نمایید که هم مورد توجه وی بوده و می تواند باعث سرگرمی او گردد، و هم این که ذهن وی را از تمرکز کردن بر روی انجام آن عمل خطا منصرف نموده و باعث شوید تا وی به انجام عملی محدود و کم خطر عادت نماید.
منبع : مجله اینترنتی خریدار