به عقیده من، تحقیقات درباره جنبه کسب و کار مسئولیت اجتماعی شرکت باید ماهیت مسیر روابط شرکت-سهامدار را مد نظر قرار دهند و من ساختار ظرفیت تاثیر سهامدار را برای پر کردن این شکاف مطرح می کنم. این ساختار شرح می دهد که چرا تاثیرات مسئولیت اجتماعی شرکت بر عملکرد مالی شرکت در بین شرکت ها و بسته به زمان فرق می کند. من یک سری پیشنهادات برای کمک به تحقیقات آتی در زمینه شرایط تولید سود مالی متغییر جهت سرمایه گذاری در مسئولیت اجتماعی شرکت مطرح می کنم.
جان هاید، بازنشسته پلیس ویل کالیف می گوید که به دشوار می توان باور نمود که فیلیپ موریس «مرد خوبی است بر این اساس که برای قربانیان سیل زده آب اهدا می کند، یا اینکه به گرسنگان کمک می کند» (السپ، 2002).
تردید زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه چه زمانی یک شرکت همچون مک دونالد شروع می کند درباره سالاد صحبت کند، چون مردم می دانند که مک دونالدز به طور ویژه به سلامت آمریکایی اهمیت نمی دهد.
به نظرم، این مسئله به این بستگی دارد که آیا آن بخشی از تصویر کلی است. همانند کراگر، این اقدام یک باره نیست، آنها قوطی های برای بی خانمان ها یا چیزی در جشن شکرگزاری و کریمس می آورند. این نوعی تجارت برای آنها محسوب می گردد.
آیا شرکت های دولتی باید به عنوان نماینده تحولات اجتماعی پیش رونده محسوب شوند؟ برای نمونه، آیا لوی استراز گروه حامی برای خاتمه بخشی به نژاد پرستی تشکیل داد؟ آیا شرکت فورد به یافتن دارو ایدز کمک نمود؟ این شرکت ها تا چه حد به آرمان های اجتماعی کمک نموده اند؟ چون در پاسخ به این سوالات، مسائل اخلاقی وجود دارد، افراد منطقی اختلاف نظر دارند. برخی معتقدند که چون شرکت ها منابع را از جوامع استخراج می کنند، آنها تعهد اخلاقی در قبال خدمات رسانی به جامعه دارند، در حالی که سایرین باور دارند شرکت ها در قبال کمک رسانی به جامعه ناکارآمد اند.
نمونه کسب و کار مسئولیت اجتماعی شرکت
مسئولیت اجتماعی شرکت اغلب به عنوان فعالیت احتیاط آمیز شرکت توصیف می گردد که هدف آن رفاه اجتماعی است. برای مثال تارگت بیان نمود که هر هفته بیش 2 میلیون دلار به خدمات اجتماعی، آموزشی و هنر در جوامعی اختصاص می دهد که در آن فروشگاه هایش مشغول به فعالیت اند. بسیاری از فعالتی های شرکت مبتنی بر رفاه جامعه، به لحاظ قانونی اجباری اند که می توان فرصت استخدام عادلانه و مرخصی پزشکی را نام برد. اما چرا در مواجه با رقابت شدید، شرکت های سودگرا به طور داوطلبانه منابع محدود و مازاد به رفاه اجتماعی به عنوان «فعالیت تقریبا جهانی» اختصاص می دهند؟ به طور یقین بهتر می توان از این منابع در جهت بهبود کارایی شرکت یا سود سهامدار بهره برد.
مرزهای مسئولیت اجتماعی شرکت
تحقیقات مسئولیت اجتماعی شرکت اغلب به خاطر اجرا سریع و عدم ارتباط پایدار بین مفاهیم مورد انتقاد واقع شده است. در این بخش مسئولیت اجتماعی شرکت را تعریف نموده و مرزهای آن را تعیین می کنم و در ادامه آن را با مفاهیم مرتبط متمایز می کنم.
تمایز مسئولیت اجتماعی شرکت با عملکرد اجتماعی شرکت
این مقاله نمونه کسب کار را جهت مسئولیت اجتماعی شرکت بررسی نموده و نگاهی به این مسئله می اندازد که چگونه اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت بر عملکرد مالی شرکت تاثیر می گذارد. در مقابل اکثر مطالعات نمونه کسب و کار به بررسی رابطه بین عملکرد اجتماعی شرکت و عملکرد مالی شرکت پرداخته اند. برای مثال مقالات مروری جامع اخیر چه انتقادین و چه حمایتی نموننه کسب و کار اشاره به مطالعات عملکرد اجتماعی شرکت داشته اند. هر چند مسئولیت اجتماعی شرکت و عملکرد اجتماعی شرکت اغلب به جای هم به کار می روند، اما تمایز مهمی وجود دارد. عملکرد اجتماعی شرکت ممکن است به عنوان عملکرد کلی اجتماعی شرکت در نقطه زمانی خاص تعریف گردد. برای مثال وودز عملکرد اجتماعی شرکت را این گونه تعریف می کند: «پیکره ای از اصول مسئولیت اجتماعی، فرایندهای پاسخگویی به جامعه، و خط مشی ها، برنامه ها و پیامدهای مشاهدهای که به روابط اجتماعی شرکت مربوط می شوند.»محققان زیادی تلاش نموده اند تا عملکرد اجتماعی شرکت را در نقطه زمانی و در گذر زمان در قالب رده بندی اعتبار، نظرسنجی سهامدار بسنجند.
تمایز مسئولیت اجتماعی شرکت از دیگر تخصیص منابع شرکت
استانداردهای اخیر تجه را به سوی هزینه های مسئولیت اجتماعی شرکت کشانده است، اما این موارد فقط زیرمجموعه ای از فعالیت های چندگانه تشکیل می دهند که شرکت ها بدان مشغول هستند. تمامی فعالیت های قانونی و سودآور شرکت به نوعی مولفه اجتماعی دارند چون آنها به بهبود شرایط اقتصادی و جامعه کمک می کنند. به گفته فریدمن،«فقط یک نوع مسئولیت اجتماعی شرکت جود دارد-بهره گیری از منبع و مشارکت در فعالیت ها جهت افزایش سودآوری تا زمانی که در چارچوب قوانین بازی باشد». این مفهوم سازی جامع مسئولیت اجتماعی شرکت فقط مطالعه نمونه کسب و کار را پیچیده می کند. به لحاظ مسئولیت اجتماعی، آیا احداث کارخانه جدید، با افزایش میزان استخدام شبیه تاسیس شرکت مراقبت روزانه یا اهدا به خیریه محلی است؟ محققان کمی مسئولیت اجتماعی شرکت را همانند فریدمن به طور جامع تفسیر نموده اند، اما محققان مسئولیت اجتماعی شرکت از این مفهوم زیاد استفاده کرده اند. مرزهای مناسب کجا قرار دارند؟
درون مرزهای مسئولیت اجتماعی شرکت
دو ویژگی وجود دارد که فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت را از دیگر سرمایه گذاری های شرکتی متمایز می کند: جهت گیری به رفاه اجتماعی و جهت گیری به رابطه با سهامدار. بارزترین ویژگی مسئولیت اجتماعی شرکت تاکید بر افزایش رفاه اجتماعی است. در حالی که دیگر سرمایه گذاری ها بر بهبود رفاه مالکین شرکت تاکید دارند، فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت شامل تلاش هایی برای بهبود رفاه اجتماعی است. تحقیقت در زمینه حالت کسب و کار در پی رابطه ای با سودآوری هستند، اما هر نوع سودآوری مالی برگرفته از فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت، لزوما فروارده جانبی این کمک های مستقیم به رفاه جامعه میباشند. این جنبه از مسئولیت اجتماعی شرکت، بحث برانگیز است. جهت گیری رابهط با سهامدار بخ اساسی اما ضمنی نمونه کسب و کار مسئولیت اجتماعی شرکت می باشد. شرکت نمونه سعی دارد فراتر ز بحث اخلاقی عمل نمده و مدعی گردد که مسئولیت اجتماعی شرکت حتی اگر بر بهبود رفاه اجتماعی تاکید داشته باشد، همچنین عملکرد مالی شرکت را بهبود می بخشد، بلکه عملکرد مالی شرکت را افزایش داده و می توان آن را نوعی سرمایه گذاری دانست. به منظور افزایش عملکرد مالی شرکت، فعالیت مسئولیت اجتماعی شرکت باید درآمد شرکت را افزایش و هزینه ها را کاهش دهد. متاسفانه مکانیسمی که طی آن مسئولیت اجتماعی شرکت، منتهی به موارد فوق می گردد، مشخص نیست. مطالعات اولیه زیادی چارچوب نظری ارائه می دهند تا این مسئله را شرح دهند و توجهی به مسئله غیرنظری ندارند. با پیدایش دیدگاه سهامدار این انتقادها کمتر شدند اما آنها را کاملا از بین نبرد چون دارای مرزهای نامشخصی بود.
خارج از مرزهای مسئولیت اجتماعی شرکت.
اکثر آنچه که در مسئولیت اجتماعی شرکت نهفته است، در واقع خارج از حیطه مرزهایش قرار داد، همانطور که در شکل 1 شرح داده شد. ابتدا به بررسی ربع چپ بالایی شکل 1 « کاهش هزینه واسطه» می پردازیم. برخی انواع هزینه های اجتماعی به طور مستقیم یا غیرمستقیم هدف افزایش عملکرد مالی شرکت را دنبال نمی کنند. اهدا به خیریه با رهبری مدیر عامل یا اهدا بی نام به خریه در این گروه جای می گیرد. این تخصیص ها ممکن است رفاه مدیریت را با افزایش وجهه شخصی، جایگاه فردی یا شغلی افزایش دهند. به هر حال اگر این تخصیص ها برای بهبود روابط شرکت با سهامداران مهم مفید نباشند، در این صورت افزایش عملکرد مالی شرکت احتمالی است.
سرمایه گذاری های پیچیده و انگیزه های نهان
شکل 1 و بحث بالا تمامیز مفهومی مفیدی فراهم می کنند ت به دسته بندی فعالیت های بی شمار پیش روی مسئولیت اجتماعی شرکت کمک کنند اما بسیاری از سرمایه گذارهای شرکت درون یک کادر تناسب ندارند. یک نوع سرمایه گذاری واحد می تواند بر رفاه اجتماعی و روابط سهامدار تاکید کند اما می تواند همچنین شامل جوانبی از تاثیر مستقیم، بهبود فراید و حتی از بین رفتن واسطه باشد. می توان اهدا 1 میلیون دلاری یک موسسه مالی به پیش دبستانی را مثال بارز مسئولیت اجتماعی شرکت دانست با این نتیجه که موسسه مالی می خواهد تعهد به آموزش و تحصیلات را به مشتریان و جامعه ای نشان داد که در آن مشغول به فعالیت است. به هر حال اگر یکی از مدیران مالی موسسات مالی 1 میلیون دلار به منظور تاثیر مستقیم بر تحلیل گرهای خود خرج کند، به طوری که فرزند او را در این پیش دبستانی پیشرفته قرار دهد تا اینکه تحلیل گر سهام را ارتقا دهد، در این صورت می توان این کمک 1 میلیون دلاری را نوعی تاکتیک نفوذ مستقیم دانست (پرداخت مستقیم جهت بهبود روابط با سهامدار مهم، تحلیل گر) و واسطه از میان رفته تلقی نمود ( تقسیم نادرست واضح سرمایه های سهامدار به سود مدیریت). تصمیم سرمایه گذاری 1 میلیون دلاری در فناوری های طراحی اداره و کارخانه که مصرف انرژی را کاهش می دهند. تبلیغت و ورابط عمومی شرکت قبلا به عنوان تلاش بهبود فرایند شناخته می شدند اما ممکن است مزایای محیطی داشته تا روابط با سهامداران بهبود یابد. پروژه 1 میلیون دلار می تواند شامل تامین سرمایه شراکت با سازمان غیردولتی صرفه جوییی انرژی باشد که می تواند به عنوان تاکتیک تاثیر مستقیم باشد یا اینکه به نوعی از میان رفته واسطه تلقی گردد.
شرح ناهمسانی در سود مالی مسئولیت اجتماعی شرکت
چارچوب نظری نهفته در فرایند نمونه کسب و کار بر این فرض استوار است که مسئولیت اجتماعی شرکت روابط عمده با سهامدار را بهبود می بخشد که از هزینه ها کاسته و درامدو عملکرد مالی شرکت را افزایش می دهد. به هر حال مقدار زیادی از آزمون های تجربیی نتوانسته اند به طور جامع از نمونه کسب و کار پشتیبانی کنند. آیا این بدان معناست که نظریه دچار نقص است؟ اصول نظری پایه ای نمونه کسب و کار صحیح اند اما ساختار عمده که تبدیل مسئولیت اجتماعی شرکت را به روابط بهبود یافته سهامدار تعدیل می کند، وجود ندارد. این بخش به شرح این ساختار و رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت و عملکرد مالی شرکت می پردازد.
شرح ناهمسانی در سود مالی مسئولیت اجتماعی شرکت
چارچوب نظری نهفته در فرایند نمونه کسب و کار بر این فرض استوار است که مسئولیت اجتماعی شرکت روابط عمده با سهامدار را بهبود می بخشد که از هزینه ها کاسته و درامدو عملکرد مالی شرکت را افزایش می دهد. به هر حال مقدار زیادی از آزمون های تجربیی نتوانسته اند به طور جامع از نمونه کسب و کار پشتیبانی کنند. آیا این بدان معناست که نظریه دچار نقص است؟ اصول نظری پایه ای نمونه کسب و کار صحیح اند اما ساختار عمده که تبدیل مسئولیت اجتماعی شرکت را به روابط بهبود یافته سهامدار تعدیل می کند، وجود ندارد. این بخش به شرح این ساختار و رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت و عملکرد مالی شرکت می پردازد.
ظرفیت تاثیر سهامدار به عنوان عامل واسطه
ما نمی توانیم محرک های نامحدود جهان اطرف خود را پردازش کنیم. برای غلبه بر این کار، موقعیت های پیچیده را به موارد شناختی ساده تقلیل می دهیم و بر اساس اکتشفات عمل نموده و روندهای عادی مطرح می کنیم. این ساده سازی بار شناختی را کاهش داده اما تحقیق و جستجوی اطلاعات جدید را محدود می کنند. اطلاعات را طبق شرح های شناختی ارزیابی و تفسیر می کنیم و شواهد نادیده گرفته شدن را نادیده می گیریم. در نتیجه شرج شناختی به دشوار تغییر می کنند زمانی که برقرار می شوند. در مورد ظرفیت تاثیر بر سهامدار نیز این طور است. سهامدارها منطقی بوده بر توضیحات شناختی ادراکی متکی اند اکنش هر سهامدار به مسئولیت اجتماعی شرکت بر مبنای این شرح شناختی از ماهیت شرکت است. هر سهامدار برداشت شخصی خود را دارد.
تناقض در عملکرد
نمونه کسب و کار مسئولیت اجتماعی شرکت در جستجوی پاسخی برای این سوال است، آیا می توانید کارکرد خوبی داشته باشید در حالی که کار خود را به خوبی انجام می دهید؟ هر چند باسخ جای بحث دارد، مطالعات بی شماری نشان داده اند عکس قضیه برقرار است اینکه عملکرد مالی قوی به مسئولیت اجتماعی شرکت افزایش یافته مربوط می گردد. اما چگونه اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت را می توان به عملکرد مالی قوی نسبت داد؟ اگر شرکت عملکرد خوبی داشته باشد ( عملکرد مالی شرکت) آنگاه تلاش آن در کارهای خوب (مسئولیت اجتماعی شرکت) ممکن است نگرش منفی داشته باشد. برای مثال مایکروسافت سابقه قوی از بشردوستی دارد ام به خاطر سابقه سودآوری، برخی انتظار بشردوستی بالاتر دارند که آن را به موقعیت بدون برد تبدیل می کنند.الساپ به نقل از یک سهامدار می گوید: «به نظرم نسبت به ثروت بیل گیست اهدا کمی دارند.» در حالی که اهدا 1 میلیون دلاری از شرکت کوچک ممکن است واکنش سهامدار را برانگیزد، همین اهدا از جانب شرکت بزرگ و سودآور از جمله میکروسافت ممکن است توجه کمی به خود جلب کند. گاهی انجام عملکرد در حد خوب باعث می شود که سهامداران فکر کنند شرکت به حد کافی عملکرد خوبی ندارد. گاه سودآوری زیاد به منزله بهره جویی از سهامداران تلقی می گردد و منجر به کاهش اعتماد و سستی روابط با شرکت می گردد. لذا افزایش عملکرد مالی شرکت منجر به کاهش ظرفیت تاثیر بر سهامدار می گردد. لذا از شرکت های سودآور انتظار کارهای خوب بیشتری می رود که در عوض پاداش مالی کمتری دریافت کنند.
بحث
واکنش خود را در نظر بگیرید هنگامی که یونین کاربید اعلام کند که 10 میلیون دلار به بیمارستان های جامعه در بوپال هند اهدا نموده یا اکسون اعلام کرده 10 میلیون دلار به بهبود بیمارستان های صحرایی در ساحل الاسکا کمک کرده است. حال واکنش خود را درباره همین کار راجع به شرکت بن و جری در نظر بگیرید. واکنش شما فرق می کند چون عقاید قبلی درباره ویژگی های هر شرکت اهدا کننده متغییر است. ماهیت روابط شرکت با سهامدار به شرح تفاوت ها کمک می کند و نیاز به نمونه کسب و کار جهانی مبنی بر مسئولیت اجتماعی شرکت را برملاء می سازد.
نتیجه گیری
اینکه شرکت ها «تحت مالکیت» سهامداران یا جامعه می باشد و اینکه تعهداتی فراتر از کارآمدی در تولید ثروت سهامدار دارند، موضوعاتی اند که از دیرباز مورد بحث واقع شده اند. این بحث اخیرا در پی نمونه رفتارهای مشکوک شرکت ها مطرح شده است. ظاهرا راه حلی برای آن وجود ندارد و درآینده نیز موضوع بحث برانگیزی خواهد بود.
این مقاله راه حلی برای این بحث فراهم نمی کند. همانطور که می خواهیم نظام سرمایه داری با شبکه ایمن همراه باشد، این بحث نوعی تنش ظریف است که جامعه به جای حل آن باید به طور بی وقفه آن را مدیریت کند. به هر حال این مقاله به نمونه کسب و کار مسئولیت اجتماعی شرکت پرداخته اند. طبق نظر دیگران، «مدیران باید تصمیماتی درباره مسئولیت اجتماعی شرکت در تصمیم گیری های سرمایه گذاری اتخاذ کنند». به هر حال مشکل اینجاست که جبران تلاشه ا ناواضح بوده چون محققان طی چند دهه در پی آن بوده اند که نرخ سود جهانی در موقعیتی نشان دهند که نیاز به دیدگاه مصلحتی دارد. دیدگاه مصلحتی بر این اساس است هر چند تمامی فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت سودآوری را به حداکثر نمی رسانند، کاربرد احتیاط آمیز مسئولیت اجتماعی شرکت می تواند مسئولیت مدیریت را تحقق سازد. ساختار ظرفیت تاثیر بر سهامدار و چارچوب مفهومی مطرح شده در این مقاله ما را به شرح مدل مصلحتی نمونه کسب و کار مسئولیت اجتماعی شرکت وا می دارد.
تلاش برای تبدیل نمودن نمونه کسب و کار به مسئولیت اجتماعی شرکت شبیه تلاش برای نشان دادن شایستگی مالی سرمایه گذاری ها در انواع دارایی های نامحسوس می باشد. شیوه های حسابداری و مالی در طی سال ها مطرح شده اند تا بسیاری از «احساسات نامطلوب» مدیران را توجیه کنند چرا که در پروژه هایی سرمایه گذاری می کنند که سود مالی آنی ندارد که می توان به تبلیغات و تحقیق و توسعه اشاره کرد. با توجه به اینکه مسئولیت اجتماعی شرکت فعالیت تقریبا جهانی است، یا ما مسئله واسطه بلند مدت داریم که هیئت مدیران و مکانیسم های بازار آزاد تقریبا نتوانسته اند در سطح جهانی اصلاح کنند و یا اینکه هنوز به طور مناسب نتوانسته ایم شایستگی های مالی مسئولیت اجتماعی شرکت را نشان دهیم. در اینجا در حالت نخست پشتیبانی می کنم و درخواست توجه بیشتر به نگرش مصلحتی دارم که تایید می کند شرکت ها در برخی برهه های زمانی در قبال مسئولیت اجتماعی شرکت، باید پاداش دریافت کنند. مسئولیت اجتماعی شرکت نمی تواند به طور مالی تمامی شرکت ها را در تمامی اوقات خرسند سازد، اما می تواند برخی شرکت ها را در برخی مواقع خرسند سازد. محققان باید تلاش کنند به نوع شرکت ها و زمان مناسب پی ببرند.
این مقاله ISI در سال 2007 در نشریه AOM و در مجله بررسی آکادمی مدیریت، توسط دانشگاه فلوریدا جنوبی منتشر شده و در سایت ای ترجمه جهت دانلود ارائه شده است. در صورت نیاز به دانلود رایگان اصل مقاله انگلیسی و ترجمه آن می توانید به پست دانلود ترجمه مقاله تاثیر بر سهامدار و تنوع درآمدهای مالی در ازای مسئولیت اجتماعی شرکت در سایت ای ترجمه مراجعه نمایید.
