داوطلبانی که در کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ در گروه علوم انسانی شرکت کرده‌اند، پس از دریافت کارنامه و مجاز شدن برای انتخاب رشته، باید با دقت و مشورت با مشاوران متخصص، در بازه زمانی مشخصی که سازمان سنجش اعلام می‌کند، فرم انتخاب رشته را تکمیل کنند. در نیمه دوم مرداد ماه، داوطلبان می‌توانند با مراجعه به سایت سازمان سنجش، فرم اینترنتی انتخاب رشته را کامل کنند. در ادامه، با معرفی رشته علوم انسانی و رشته‌های دانشگاهی این گروه بیشتر آشنا می‌شویم.
رشته علوم انسانی یکی از شاخه‌های تحصیلی دوره دبیرستان است و برای دانش‌آموزانی مناسب است که به موضوعاتی مثل فلسفه، اقتصاد، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، مدیریت و حسابداری علاقه دارند. این رشته به بررسی رفتارهای انسانی و پدیده‌های اجتماعی می‌پردازد و هدف آن، آماده‌سازی دانش‌آموزان برای تحلیل و درک موضوعاتی در زمینه ادبیات، اقتصاد، جامعه و روان‌شناسی است.
موفقیت در این رشته نیازمند حافظه قوی، مهارت‌های ارتباطی خوب و توانایی تعامل با دیگران است.
کنکور علوم انسانی یکی از پنج گروه آزمایشی کنکور سراسری است و تعداد زیادی از داوطلبان در این گروه رقابت می‌کنند. بیشتر دروس این گروه ماهیت حفظی دارند، بنابراین روش مطالعه و برنامه‌ریزی نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت داوطلب دارد.
در گذشته، رشته علوم انسانی به پنج زیرگروه تقسیم می‌شد، اما از سال ۱۴۰۲ زیرگروه‌ها حذف شدند و داوطلبان بر اساس یک رتبه کلی اقدام به انتخاب رشته می‌کنند. رشته‌هایی مثل حقوق، روان‌شناسی و حسابداری از پرطرفدارترین رشته‌های این گروه به شمار می‌روند.
در سال ۱۴۰۲، کنکور سراسری با اصلاحات مهمی همراه بود که همچنان ادامه دارد. این تغییرات به شرح زیر است:
دروس عمومی مثل ادبیات فارسی، عربی، دین و زندگی و زبان انگلیسی دیگر در آزمون کنکور سراسری وجود ندارند. با این حال، این دروس همچنان در امتحانات نهایی دبیرستان مهم‌اند، زیرا معدل آن‌ها در رتبه نهایی کنکور تأثیر دارد.
از کنکور ۱۴۰۳، معدل امتحانات نهایی دانش‌آموزان ۵۰ درصد در رتبه نهایی کنکور تأثیرگذار است. بنابراین داوطلبان باید برای کسب نمرات بالا در امتحانات نهایی تلاش زیادی داشته باشند.
پیش‌تر داوطلبان بر اساس رتبه در هر زیرگروه می‌توانستند رشته‌های مختلف را انتخاب کنند. اما اکنون تنها یک رتبه نهایی به داوطلب اختصاص داده می‌شود که مبنای انتخاب رشته قرار می‌گیرد.
در کنکور سراسری، هر درس بر اساس میزان اهمیتش دارای ضریب مشخصی است. آشنایی با این ضرایب به داوطلب کمک می‌کند تا زمان و انرژی خود را بر دروسی بگذارد که تأثیر بیشتری در نتیجه نهایی دارند.
پیش از حذف دروس عمومی از کنکور، ضریب دروس عمومی مانند زبان و ادبیات فارسی، عربی، معارف اسلامی و زبان خارجی در تمامی گروه‌های آزمایشی یکسان بود. لازم به ذکر است که داوطلبان ادیان مختلف دفترچه‌های مخصوص به خود را در بخش معارف دریافت می‌کردند.
دروس تخصصی مانند ریاضی، اقتصاد، جامعه‌شناسی، ادبیات تخصصی، عربی تخصصی، تاریخ و جغرافیا، فلسفه، منطق و روان‌شناسی نقش مهمی در تعیین رتبه کنکور دارند. برای موفقیت در این دروس، شناخت دقیق ضریب هر درس و برنامه‌ریزی هدفمند ضروری است.
پس از اعلام نتایج اولیه، داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته هستند باید دفترچه راهنمای انتخاب رشته را از سایت سازمان سنجش دریافت کرده و به دقت مطالعه کنند. این دفترچه اطلاعاتی از جمله ظرفیت‌ها، کدرشته‌ها، شرایط پذیرش و رشته‌های دارای شرایط خاص را در اختیار داوطلب قرار می‌دهد.
با برگزاری دو نوبت کنکور در سال (دی و تیر)، دفترچه انتخاب رشته تنها یک بار منتشر می‌شود، معمولاً در نیمه مرداد. اطلاعیه مربوط به زمان دقیق انتشار و مهلت انتخاب رشته از طریق سایت سنجش اعلام می‌شود.
یکی از دغدغه‌های مهم داوطلبان انسانی، بازار کار و آینده شغلی این رشته‌هاست. واقعیت این است که فرصت‌های شغلی بسته به رشته انتخابی، میزان دانش و مهارت فرد، و شرایط محیطی متفاوت است. برخی از رشته‌ها بازار کار پررونقی دارند و فرصت‌های استخدامی بیشتری ایجاد می‌کنند.
رشته‌های زیر معمولا مسیر استخدام در آموزش و پرورش را هموار می‌کنند:
برخی از رشته‌های علوم انسانی در سطح بین‌المللی نیز مورد توجه‌اند و می‌توانند مسیر مهاجرت تحصیلی یا کاری را هموار کنند:
شناخت کامل از رشته‌های کنکور انسانی، تغییرات کنکور و ضرایب دروس، به داوطلبان کمک می‌کند تا مسیر مناسبی برای ادامه تحصیل و آینده شغلی خود انتخاب کنند. پیشنهاد می‌شود قبل از انتخاب رشته، دفترچه راهنما را با دقت مطالعه کرده و با مشاوران مجرب مشورت کنید تا بهترین تصمیم را با توجه به رتبه، علاقه و شرایط فردی بگیرید.
