اپلای فرآیندی به غایت وقت گیر و انرژی زُداست. ذهن را خیلی درگیر می کنه و کلی هم استراس به آدم می دهد. واقعا نمیشه به تنهایی از پس اش بر آمد. از طرفی اپلای می توانه تاثیر مستقیم در زندگی آینده شما بگذاره، اصلا نباید سرسری از کنارش گذشت. با توجه به شرایط کشور، تب اپلای هم به طور چشم‌گیری بالا گرفته که به تبعش کلی سایت و پیج ساخته شده که به شما وعده پذیرش تضمینی می دهند. نمی خواهم بگم که همشان سرکاری و کلاهبرداری است ولی چون به یک محل درآمد خوب تبدیل شده خیلی نباید بهشان اطمینان کرد. بهترین گزینه افرادی هستند که خودشان الان اپلای کردند، در حال تحصیل اند و اطلاعاتشان را بدون چشم داشت در اختیار بقیه قرار می دهند که خدا واقعا خیرشان بدهد. امثال این دوستان را می شود در فرم ها، گروه های تلگرامی یا بین رفقای دانشگاهی تان پیدا کنید. ولی با این وجود اطلاعات خیلی پراکنده و بی نظم هستند که بیشتر باعث گیجی بچه ها می شود. اینجاست که خلا جاهایی که شسته رفته همه اطلاعات را یکجا و رایگان در اختیار عموم قرار دهند حس می شود.
من با اقتباس از فرمت مقاله هایی مثل تاتولوژی (که به شخصه خیلی به من کمک کرد) سعی کردم خیلی خودمانی و با جزئیات، صفر تا صد فرآیندها را توضیح بدهم. امیدوارم که توانسته باشم کمکی بکنم و قدری از فشار روانی شما کم کرده باشم. اگر این مطالب برایتان مفید بود بنده را از دعای خیرتان بهره‌مند بفرمایید.
تو دانشگاه شریف و به طور کلی ایران، وقتی صحبت از اپلای میشه افراد بیشتر به تحصیل در کشورهای انگلیسی زبان به خصوص آمریکا و کانادا فکر می کنند. اگر به سایت های اپلایی هم نگاهی بیاندازید می بینید که فعال ترین و پرمخاطب ترین صفحات مربوط به همین کشورهاست. یادمه چند سال پیش یک آماری در روزنامه شریف منتشر شده بود که نشون می داد بیش از 70% بچه های دانشگاه ترجیح می دهند در دو کشور آمریکا و کانادا تحصیل کنند.
بعد از سال 2016 با روی کار آمدن ترامپ، تحصیل در آمریکا برای ما ایرانی ها سخت شده. دانشگاه ها کمتر تمایل به گرفتن دانشجویان ایرانی دارند ولی حتی اگر هم پذیرش بدهند در روند ویزا اذیت می کنند و باز هم اگر ویزا بدهند به صورت single هست یعنی اگر بخواهید از آمریکا خارج شوید دوباره باید فرآیند اخذ ویزا را طی کنید. همه ی اینها به کنار حتی اگر خیلی راحت اپلای کردید و ویزا multiple هم گرفتید، بعد از تحصیل به علت اینکه ویزا کاری ندارید نمی توانید وارد خیلی از حیطه های شغلی بشوید و عملا چند سالی درگیر اقامت و پیدا کردن کار مناسب خواهید بود.
چنانچه بعد از تحصیل برگردید ایران رزومه و برند خوبی دارید ولی خب دانش و سطح علمی شما تفاوت زیادی با نیازهای کشور خواهد داشت. می بینید آن رفیق تان که نم نم تا دکترا توی ایران درس خوانده و کار کرده الان کلی پیشرفت داشته، ارتباطاتش را شکل داده و شما تازه می خواهید از صفر شروع کنید. در این شرایط خیلی از بچه های ایرانی که خالصانه برمی‌گردند تا به کشورشان خدمت کنند، متقضی استادی در دانشگاه ها می شوند. که متاسفانه خیلی رقابتی و رابطه محور شده. به شدت دیدن این کلیپ از دکتر گلشنی در همین رابطه را توصیه می کنم. aparat.com/v/Nzow7
با توجه به این مباحث خیلی از دانشجویان تمرکز اپلایشان را از آمریکا برداشته و به کانادا و اروپا تغییر دادند. کانادا علی رغم اینکه خیلی فرآیند راحتری جهت تحصیل، کار و اقامت داره ولی به دلیل اینکه بودجه و تعداد دانشگاه هایش در مقایسه با آمریکا خیلی کمتره، رقابت برای گرفتن فاند و پوزیشن هم بعد از 2017 درش بالا گرفته. مضاف براینکه در کانادا بر خلاف آمریکا PhD direct وجود نداره یا خیلی محدوده. که این از جهاتی حسن هست و هم از جهاتی عیب. از آنجایی هم که کانادا مثل آمریکا تنوع صنعتی نداره به تبع پیدا کردن کار برای هر رشته ای راحت نخواهد بود.
قطعا شرایط ملموس آمریکا و کانادا به این تیرگی که ترسیم کردم نیست. ولی معتقدم وقتی کسی داره اپلای می کنه باید با وسواس زیاد یک پیش بینی از شرایط آینده خودش و کشوری که می خواهد توش زندگی کنه، داشته باشه. بالاخره اپلای سوای هزینه مالی، هزینه زمانی و روانی زیادی داره که باید سعی بشه با دوراندیشی به حداقل برسه. بنده به شخصه حال و حوصله ی این فرآیند های طولانی و نامعین در آمریکا و کانادا را نداشتم و از همان اول بنای اپلایم را روی اروپا گذاشتم. که راحت و ارزان بتوانم به ایران رفت و آمد کنم و چون ویزاش شینگن بود می توانستم اروپا را هم بگردم. کمی تحقیق کردم و روی اسکاندیناوی متمرکز شدم و در آخر هم از سوئد پذیرش گرفتم.
در سوئد دانش آموزان پس از گذراندن مقطع دبیرستان، درخواست شرکت در مقطع کارشناسی (Bachelor) را می دهند. مقطع کارشناسی در سوئد اغلب سه ساله بوده و بیشتر رشته هایش هم به زبان سوئدی هست. درخواست شرکت در مقطع کارشناسی سوئد به صورت یکپارچه از طریق سایت universityadmissions.se صورت می گیرد. در مورد کار کردن با سایت در ادامه مفصل توضیح می دهم ولی به طور خلاصه تمام درخواست های پذیرش در مقطع bachelor و master سوئد از طریق این سامانه انجام می شود. سایت رابطه کاربری خوبی داره و خیلی شفاف اطلاعات را در اختیار شما قرار می دهد.
چنانچه که از ایران می خواهید در مقطع کارشناسی تحصیل کنید طبق گفته سایت به جز مدرک زبان به مدارک تحصیلی زیر نیاز دارید که باید به انگلیسی ترجمه شده و مهر دادگستری بخورند:
Certificate of completion of 4-year High school studies + High school transcripts year 1-4 - گواهینامۀ پایان تحصیلات دورۀ متوسطه + کارنامه های تحصیلی کلاس اول تا چهارم دبیرستان
Certificate of completion of 3-year high school studies + High school transcripts year 1-3 + Certificate of completion of pre-university studies + pre-university transcripts year
همان طوری که گفته شد درخواست تحصیل در کارشناسی ارشد هم در همین سامانه داده می شود. master در سوئد به صورت های بدون تز (یکساله) و با تز (دوساله) می باشد و اکثرا به زبان انگلیسی تدریس می شوند. تا چند سال پیش تحصیل در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس رایگان بوده ولی الان برای ما ایرانی ها پولی شده. در مورد fund و scholarship جلوتر توضیح می دهم.
توجه داشته باشید از اون جایی که دکترا در سوئد شغل محسوب می شود و دارای حقوق و مزایاست. بنابراین در این سایت اثری از پوزیشن های دکترا نیست و باید با مراجعه به سایت دانشگاه های مختلف در قسمت vacancies به دنبال پوزیشن باشید. به طور مثال تصویر زیر مربوط به پوزیشن های دکتری دانشگاه KTH می باشد.
مشابه خیلی از کشورهای غربی، در سوئد هم در دو برهه از سال می توانید اپلای کنید. ابتدا در پاییز (Autumn) و سپس در بهار (Spring). رشته ها در ترم بهار به شدت محدودند و چون که فاندها و بورسیه ها در پاییز تقسیم شده عملا هیچ کمک مالی ای برای ترم بهار وجود ندارد. فرآیند اپلای پاییز (شامل انتخاب رشته، ارسال مدارک و پرداخت اپلیکیشن فی) معمولا از اواسط مهر ماه شروع می شود و در اوایل دی پایان می یابد. این تاریخ ها را می توانید با مراجعه به این لینک به صورت دقیق مشاهده کنید. از آنجایی که سوئد یک کشور سوشالیست هست، در هر ترم پاییز و بهار دو راند اپلای وجود دارد که اگر خدایی نکرده کسی در راند اول نتوانست اقدام کنی به فنا نره. البته شما بنا کار را روی همان راند اول بگذارید چون اصل کار اونه و راند دوم صرفا نقش سوپاپ اطمینان را داره. تصویر زیر تاریخ های کلیدی ترم پاییز برای مقاطع لیسانس و فوق را نوشته.
سه نوع مدرک برای پذیرش لازم هست ابتدا مدرک زبان و سپس مدارک تحصیلی و در نهایت مدارک هویتی که در ادامه توضیحاتش می دهم.
شما از سه طریق می توانید اثبات کنید که توانایی لازم در زبان انگیلیسی جهت تحصیل در سوئد را دارید. یک اینکه مقطع دبیرستان تان را به زبان انگیلیسی خوانده باشید. دوم اینکه لیسانس تان را در یک دانشگاه انگیلیسی زبان گذرانده باشید. شرایط هر دو در سایت به طور کامل ذکر شده و می توانید مطالعه کنید. در نهایت از طریق آزمون های بین المللی زبان مثل TOEFL و IELTS که رایج ترین روشه هم می توانید این کار را بکنید.
کمینه نمره زبان بسته به اینکه در چه رشته ای می خواهید تحصیل کنید متفاوت است ولی به طور کلی برای آیلتس حداقل نمره ی 6.5 لازمه که نمره هیچکدام از قسمت های آزمون را نباید کمتر از 5.5 شده باشید. برای TOEFL-iBT هم حداقل نمره 90 نیازه ضمن اینکه نمره قسمت writing تان نباید کمتر از 20 باشد. تا یادم نرفته بگم که برای تافل علاوه بر آپلود نتیجه آزمون در سایت، باید درخواست ریپورت نمره تافل را هم به ETS بدید که خودش برای سایت بفرسته. تا یک هفته قبل از تاریخ آزمون می توانید به صورت رایگان بگید برای کجا ارسال شود و کُدش برای کل سوئد 3477 (Swedish Council for Higher Education ) هست. اگر بعد از آزمون درخواست ریپورت نمره را بدید باید مبلغ 20$ را پرداخت کنید.
همین جا بگم که نمره زبان در سوئد صرفا Pass کردنش مهمه و داشتن نمره بالا کمکی در پذیرش شما نمی کنه. اگر دارید برای زبان می خوانید بهتان این اطمینان خاطر را می دهم که اگر صرفا مینیمم ها را داشته باشید کافیه. بر خلاف آمریکا و کانادا نمره زبان پارامتر پذیرش نیست و این سطح علمی شماست که تعیین کننده پذیرش تان خواهد بود.
* در مدارک زبان نیازی به GRE چه به صورت subject و یا general نیست. من به شخصه ندیدم هیچ جایی در سوئد از شما این آزمون ها را بخواهند.
در زیر متن سایت در مورد مدارک لازم برای کسی که از ایران اقدام به اپلای می کند را قرار دادم که بعدش بند به بندش را توضیح بدهم.
خوب تنها اگر فارغ التحصیل شده و مدرک تان را لغو تعهد کرده باشید می توانید این کار را انجام دهید. در غیر این صورت به بند پایین توجه کنید.
خوب اگر شما در حال فارغ التحصیلی باشید می دانید که پس اینکه کارهاش را انجام دادید دانشگاه یک برگه کاغذ معمولی به شما تحویل می دهد تا کارهای نظام وظیفه و لغو تعهد را باهاش انجام بدید. در این برگه مشخصات شناسنامه ای شما، تاریخ شروع و اتمام تحصیل به علاوه رشته و معدلتان ذکر شده. همان را ببرید ترجمه و در سایت آپلود کنید. برای ریز نمرات هم درخواست ریز نمرات لاتین را به دانشگاه بدید که البته غیر رسمیه ولی مشکلی نیست همان را با خیال راحت آپلود کنید.
اما اگر مثل اکثر دانشجویان، مشغول به تحصیل در سال آخر هستید باید بروید آموزش درخواست گواهی تحصیلی بدهید که درش ذکر شده باشد تاریخ اتمام تحصیل شما کی خواهد بود. بعد همان را ببرید برای ترجمه و آپلود کنید. برای ریز نمرات هم به مثابه بالا عمل کنید.
در صورتی که دانشجوی سال آخری هستید حواستان باشه که اکثر قریب به اتفاق دانشگاه های سوئد از شما می خواهند که در تاریخ اپلای حداقل 150 ECTS معادل 100 واحد درسی ایران را پاس کرده باشید.
یعنی مدارکی که از دانشگاه می گیرید باید حتما مهر دانشگاه را داشته باشد. آموزش شریف کارنامه های لاتین را توی پاکت مهر شده می داد که برای اسکن کردن مجبور بودید بازش کنید. فقط یک اسکن از پاکت و مهرش هم بگیرید که بفهمند sealed شده بوده.
واضح هست که بدون این مدارک اپلای شما بررسی نمی شود.
خوب اولا باید اسکن هایتان رنگی و دارای کیفیت خوبی داشته باشند. شفاف و بدون تیرگی. حتما با اسکنر مدارک را اسکن کنید و به هیچ عنوان از دوربین موبایل برای این کار استفاده نکنید. اصل مدارک را اسکن بگیرید نه کپی برابر اصلشان را. خود دارالترجمه ها یک نوار گوشه مدارک می زنند که نشان می دهند این مدارک با هم سیلد و مهر شده اند. همچنین یک کپی برابر اصل مدارک هم در کاغذ ها قرار می دهند که مشکلی نیست آن را هم آپلود کنید ولی اصل مدرک هم باشه حتما.
مشخصه که نباید اصل مدرک را بفرستید که اگر توی راه گم و گور شد و یا پذیرش نگرفتید اصل مدرک پیش خودتان محفوظ باشه. کلا هم پست کردن را توصیه نمی کنم خیلی شیک و مجلسی روی خود سایت آپلود کنید.
حتی اگر پشت مدرکتان کاملا سفیده و هیچی نداره ازش اسکن بگیرید.
منظور همان پاسپورت شماست که باید صفحه اول دومش را باهم اسکن بگیرید و آپلود کنید. صرفا اطلاعات شناسنامه‌ای شما مهمه پس اگر از تاریخ اعتبار پاسپورتان گذشته مشکلی نیست و می توانید آپلود کنید. مطمئن شوید که نام لاتین روی دانشنامه و ریزنمراتان دقیقا مشابه پاسپورتان باشه که بعدا به مشکل نخورید. دارالترجمه ها حواسشان هست ولی دانشگاه این طور نیست و باید خودتان دقت نظر داشته باشد.
برای برخی رشته‌ها ممکنه از شما مدارک دیگری را نیز درخواست کنند. همانند توصیه نامه، رزومه، SoP و غیره که فرمت و نحوه ارسالش را در صفحه هر رشته کامل توضیحاتش را داده. به طور مثال برای مهندسی برق-قدرت دانشگاه KTH مدارک زیر لازمه.
تمام فرآیند اپلای لیسانس و فوق لیسانس از طریق سایت یونیورسیتی ادمیشن انجام می شود که در ادامه برای روانی به اختصار بهش UA می گویم. تمام رشته ها را می توانید از طریق UA انتخاب کنید. رشته ها در سوئد خیلی متنوع و به‌روز هستند. ورود به خیلی از رشته ها که شاید عنوانش رابطه مستقیمی با رشته شما نداشته می توانه راحت باشد به شرطی که شرایطش را داشته باشید. یعنی به طور هوشمندانه ای امکان تغییر رشته هم وجود دارد. اکیدا توصیه می کنم توضیحات همه رشته ها به علاوه واحدهایی که در طول دوره تدریس می شوند و دانشکده ای که ارائه اش می دهد را با دقت بخوانید. به طور مثال رشته‌ی Complex Adaptive Systems دانشگاه Chalmers به ظاهر فقط به درد فیزیکی ها می خوره ولی وقتی واحدها و پیش نیاز هایش را می بینید متوجه خواهید شد که می توانید درش کلی واحد یادگیری ماشین و علوم داده (که الان در سوئد بازار کار خیلی خوبی دارند) پاس کنید و حتی از شیمی وارد این رشته بشوید. در ادامه هم دکترا خودتان را در این رشته ها روی بورس ادامه بدهید.
خلاصه در انتخاب رشته خوب تحقیق و جست‌و‌جو کنید. فقط به UA هم اکتفا نکنید. از سایت زیر می توانید کلی اطلاعات بدست آورید.
از اونجایی که استفاده از سایت خیلی مهم و کلیدی است در ادامه صفر تا صدش را توضیح می دهم. وقتی سایت UA را باز می کنید، سه تا سربرگ می بینید که به ترتیب رشته‌ها، اطلاعیه ها و فرم ثبت نام هستند.
در این سربرگ با جست و جو در رشته ها می توانید تا سقف چهار رشته را برای مقطع مستر (و یا شش رشته برای لیسانس) انتخاب کنید. اطلاعات رشته ها همچون هزینه تحصیل، دانشگاه، شرایط لازم و غیره در اینجا یافت می شود. آپشن های سرچ را پایین توضیح دادم که بسته به شرایط تان می توانید ازشان استفاده کنید.
1. انتخاب دانشگاه یا ناحیه مورد نظرتان | 2. انتخاب ترم شروع به تحصیل | 3. انتخاب کورس یا رشته که شما همان Programme را انتخاب کنید. | 4. جست و جو نام رشته مورد نظر | 5. انتخاب زیر گروه های تحصیلی (فنی، انسانی، پزشکی، علوم پایه و ... ) | 6. انتخاب نوع مدرک دریافتی که شما master of science را می خواهید. | 7. مشاهده رشته های تحصیل از راه دور که کاری باهاش نداریم. | 8. انتخاب سطح تحصیلات که شما master را انتخاب می کنید. | 9. نحوه تحصیل که شما روزانه یا daytime را می خواهید. | 10. دوره شروه که مدنظر شما period 1 هست. | 11. سرعت تحصیلی که شما می خواهید به صورت تمام وقت تحصیل کنید پس full-time را انتخاب کنید. | 12. زبان تدریس که قطعا انگلیسی است.
1. اطلاعات فرآیندها اپلای که در قسمت های قبلی کلیاتش را گفتم ولی شما حتما یک نگاهی بیاندازید. | 2. سرچ دسترسی به مقالات که در 1 جوابشان را پیدا نکردید مثل مدارک لازم برای افرادی که از ایران اقدام می کنند. | 3. پشتیبانی سایت که نسبتا خوبه و در صورت ایمیل زدن ظرف 72 کاری جواب می دهند.
ابتدا که وارد این سربرگ می شوید چون که قبلا حساب کاربری نداشتید باید مراحل ثبت نام را طی کنید که خیلی روان و سریعه. در مرحله اول می پرسد که آیا (Swedish personal ID (personnummer دارید یا نه؟ که هیچ کس به جز شهروندان سوئدی این را شماره ندارند. پس می گویید که ندارم و به مرحله بعد می روید. در پرانتز بگوییم که این شماره است که اداره مالیات به هرکی که بیش از 6 ماه اقامت در سوئد دارد می دهد. چنانچه این شماره را داشته باشید تحصیلات عالی برای شما رایگان خواهد بود. در مرحله بعد اطلاعات هویتی شما را می خواهد که حتما و اکیدا از روی پاسپورت تان این قسمت را کامل کنید و ایمیلتان را هم درست وارد بفرمایید. آدرس و شماره همراه تان را هم می خواهد ولی عملا هیچ وقت باهاش کاری ندارند. به همین سرعت ثبت نام انجام شد. حالا ثبت نام را که انجام داد وارد صفحه صلی می شوید که می توانید رشته های مورد نظرتان را انتخاب کنید. یکی از امتیاز های اپلای یکپارچه سوئد اینکه با پرداخت اپلیکشن فی به مبلغ 900 کرون یا 90 دلار می توانید تا سقف چهار رشته را از همان سربرگ i انتخاب و اولویت بندی کنید. خب وقتی انتخاب رشته کردید صفحه زیر مشاهده می کنید.
1. صفحه رشته انتخابی شما | 2. سامانه ایمیلی UA که شرایط رشته ها و قبولی شما را در تاریخ مشخص اعلام می کند. | 3. صفحه ای که درش باید مدارکتان را تا قبل از ددلاین آپلود کنید. | 4. صفحه اطلاعات هویتی شما که در صورت تغییر یا اشتباه در ثبت نام بتوانید آن را اصلاح کنید. | 5. صفحه پرداخت اپلیکشن فی که باید تا قبل از ددلاین پرداخت کنید. | 6. الویت بندی رشته های انتخابی تان | 7. از شما می پرسد که شهروند اتحادیه اروپا هستید و آیا می توانید اثبات کنید؟ که به تبع باید بگوییم نیستیم و اپلیکشن را پرداخت کنیم. | 8. تاییده و نهایی کردن انتخاب رشته و الویت بندی آنها. چنانچه خواستید تغییراتی بدهید تا سه چهار روز قبل از ددلاین وقت دارید تا اعمالشان کنید.
