در حالی که جامعه روابط مالی بینبانکی (سوییفت) دسترسی بانکهای ایرانی را قطع کرده است، ایران توانسته به یکی از سه کشور ارزان برای ماینینگ تبدیل شود.
با شروع دور دوم تحریمهای آمریکا علیه ایران از تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۹۷ سوییفت اعلام کرده که علیرغم میل باطنی و باهدف حفظ ثبات یکپارچگی مالی در جهان از ارائه خدمات به بانکهای ایرانی معذور است.
البته این اقدام سوییفت مسبوق به سابقه است و در دور قبلی تحریمهای آمریکا که با امضای باراک اوباما اجرایی شده بودند هم بانکهای ایرانی به این شبکه جهانی دسترسی نداشتند.
در دور جدید تحریمها با حکم دونالد ترامپ بانک ملی اولین بار از قطع ارتباط با سوییفت خبر داد.
با تنگتر شدن حلقه محاصره علیه سیستم حاکمیتی در ایران که شاملهای تحریمهای نفتی، بانکی، حملونقل و بیمه و … میشود، خیلیها فکر میکنند شاید با رمزارزها بالاخص بیتکوین و راهکارهایی مثل جایگزین سوییفت بتوان راه گریزی از این حلقه محاصره پیدا کرد.
در اوایل مردادماه سال جاری هم خیلی از رسانههای خبری در حوزه رمزارزها و بلاکچین از علاقهمندی چند تن از دولتمردان و سیاستگذاران ایرانی به استفاده از رمزارزها بهعنوان ابزار دور زدن تحریم خبر داده بودند.
واکنش بانک مرکزی اما نسبت به رمزارزها در ابتدا قهرآمیز بود بهنحویکه بانکها و مؤسسات مالی را از انجام معامله با بیتکوین منع کرده بود.
اما ایده جدید انتشار یک ارز دیجیتال توسط همین بانک مرکزی نشان میدهد برخیها امیدوارند با همین ایده تحریمها را دور بزنند در حالی که هنوز رگولاتوری مناسب و مؤثر در این محیط دیده نمیشود.
ماه گذشته نیز ماینینگ (استخراج) بیتکوین در ایران قانونی و بهعنوان یک صنعت به رسمیت شناخته شد.
بر اساس دادههای قیمت انرژی از سایت globalpetrol prices ایران تقریبا ارزانترین کشور برای فعالیت ماینینگ است.
البته مسئولان وزارت خزانهداری آمریکا نیز نسبت به این زمزمهها از طرف هر کشوری که باشد عکسالعمل نشان دادهاند. مثلا ترامپ رمزارز ملی ونزوئلا موسوم به پترو را تحریم کرده است.
حتی نمایندگان کنگره آمریکا با تشکیل یک اتحاد دوحزبی خواستار تحریم هرگونه مبادله با این رمزارز ملی در سطح جهانی شده بودند.
در کنار همه اینها شبکه مقابله با جرائم مالی آمریکا نیز از چندی پیش نسبت بهاحتمال دور زدن تحریمها با استفاده از رمزارزها و قابلیتهای زنجیرهبلوک توسط دولت ایران هشدار داده است.
اما سهیل نیکزاد، پژوهشگر در حوزه رمزارزها و فناوری زنجیرهبلوک دراینباره معتقد است:
استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم فقط در صورت برآورده شدن چندین پیششرط میتواند عملی باشد. وی درباره مورد خاص ایران فکر میکند بهترین اقدام دولت برای استفاده از رمزارزها در دور زدن تحریم این است که شرایط تجارت آسوده با آنها را برای ایرانیان فراهم کند.
بااینحال همین روزها خبرهایی مبنی بر راهاندازی یک سوییفت ملی مبتنی بر فناوری زنجیرهبلوک شنیده است.
این خبر را سپهر محمدی که از مدافعان دور زدن تحریمها با بیتکوین است به خبرگزاری فابا داده است.
این سوییفت ایرانی مبتنی بر بلاکچین هُمارو نام دارد و قرار است تمام کارکردهای سوییفت را که ایران بهواسطه تحریم از آنها محروم شده را شبیهسازی کند.