فعالیت های هرکشوری با توجه به سنن و آداب و رسوم آن صورت می گیرد. هر جامعه و کشوری می خواهند با فرهنگ خودشان در عرصه های هنری، ورزشی، علمی رشد و پیشرفت داشته باشند. تولید فرش یکی از عرصه های هنری است که بافنده های عزیز کشورمان از دوره های بسیار دور آن را با فرهنگ میهن خود تلفیق کردند و آن را در بافت و طرح قالی های خود به نمایش گزاشتند.
ذوق و هنر ایرانی ها را نمی توان در بافت فرش نادیده گرفت. ایران اولین کشوری است که از سلسله پادشاهان قدیمی فرش را بافته و آن را در بین دیگر کشور ها رایج کرده است. اگر بخواهیم به اولین فرش هایی که انسان ها از آن بهره می بردند اشاره کنیم؛ متوجه می شویم انسان های اولیه از پوست وپشم حیوانات به عنوان فرش استفاده می کرده اند که بعد از آن ها کم کم توانستند این وسیله مورد نیاز را پیشرفته تر کنند وبه شیوه های مناسب تری از آن استفاده کنند.
فرش در دوره های مختلف
دوره قبل از اسلام
در سال 1949 میلادی کهن ترین فرش درکشور مغولستان کشف شد که با نام پازیریک معروف و مورد شناخت مردم قرار گرفت. این فرش در مغولستان به عنوان وسیله ای برای پوشش حیوانات چهارپا مورد استفاده قرار می گرفته است؛ که در یک منطقه خاصه مرزی مغولستان کشف شد. محققان از طرح و نقش پازیریک و تحقیقاتی که برای این فرش انجام داده اند متوجه شدند اصالت این فرش از استان لرستان ایران بوده است. در مجموع در دوره های قبل از اسلام فرش از وسایل اولیه ای بود که انسان ها برای ایجاد ارامش بیشتر در محیط خانه خود از آن استفاده می کردند وهیچ کاربردی در بازرگانی و صادرات به نقاط دیگر نداشته اند.
فرش دیگری که در کتاب های معروف از ان نام برده شده است بهارخسرو است. بهارخسرو از قالی های معروف ایرانی است که در کتاب تاریخ طبری از آن نام برده شده است. شهرت این فرش از جانب نقش و نگار و طرح خاصی بوده، که در بافت خود داشته است. طرح این فرش معروف و ایرانی نشان دهنده باغی بزرگ و پر از گل وگیاه و پرنده است.
لازم به ذکر است با مطالعه تاریخچه فرش های بسیار قدیمی تا حد لازم میتوانید از صنعت قالی و قالی بافی شناخت پیدا کنید و با فرش های کهنی که در ایران بافته شده است آشنا شوید.
دوره بعد از اسلام
از سال 416هجری شمسی به بعد، پس از ورود سلجوقیان به ایران و تحولاتی که در کشور به وجود آمد بافت فرش نیز دستخوش تغییراتی شد.
در زمان حاکمیت پادشاهان مختلف از جمله هخامنشیان و ساسانیان فرش در دربار حاکمان از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و فرش از جمله وسایل تزئینی ومهم به کار می رفته است. جدا از اینکه فرش در دربار پادشاهان بسیار به چشم می خورده است در دوره حاکمیت های مختلف از ان به عنوان مهم ترین کالا برای صادر کردن به کشور های دیگر استفاده می شده و فرش ها نقش بسیار مهمی را در روابط بازرگانی بین کشورها داشته اند.
صادرات فرش به کشورهای مختلف باعث شد که فرش ایرانی در سراسر جهان شناخته شود. کیفیت و زیبایی قالی ایران باعث شد که در سراسر جهان خواهان زیادی پیدا کند. این روابط تا جایی که ممکن بود برای ایران و کشور هایی که فرش می گرفتند به خوبی پیش می رفت و باعث شد فرش اهمیتی دوچندان را در نظر ایرانیان داشته باشد.
در مقابل در دوره گذشته یعنی قبل از اسلام فرش تنها به عنوان وسیله ای مصرفی استفاده می شد و جنبه دیگری برای ایرانیان نداشت.
یک دهه اخیر
اکنون نه پادشاهی در کشورمان وجود دارد که مانند قدیم الایام بخواهد فرش را صادر کند و نه زمانه انقدر ابتدایی است که انسان ها بخواهند از پوست و پشم حیوانات به عنوان فرش استفاده کنند بلکه؛ علاوه بر دوره ای که انسان ها در آن زندگی می کنند فرش ها و وسایل بافت فرش هم به قدری پیشرفت کرده است که نمی توان میزان ان را بیان کرد. امروزه همانند گذشته، خانواده ها از فرش به عنوان مهم ترین وسیله در خانه استفاده می کنند. اما وجه تمایز بین اکنون و دوره های قبل این است که پیشرفتی که فرش امروزه دارد در آن زمان نبوده در گذشته فرش ها با وسایل بسیار ابتدایی بافته می شدند اما حال شمار کارخانه جاتی که فرش های بسیار زیادی را تولید می کنند نیز در دست نداریم.
فرش هایی که امروز می بافند در طرح های بسیار متفاوت با نقشه های جدید هستند که در مقابل، گذشته تعداد طرح فرش ها بسیارمحدود بوده است. در کارخانه ها روزانه تعداد بی شماری فرش تولید می کنند اما درگذشته ها تولید یک فرش زمان زیادی را به خود اختصاص می داده است.
چنانچه تمایل دارید مطالب بیشتری در حیطه فرش بخوانید و اطلاعاتتان را بالا ببرید، می توانید مقالات دیگری که درسایت قالی کاشان قرار دارد را مطالعه کنید. در مجموعه قالی کاشان تمام محصولات روز فرش ماشینی عرضه شده است و همچنین ارسال فرش به سراسر ایران به صورت رایگان است.
