شاید با شنیدن اسم تخم مرغ این سوال یادتان بیاید که "اول مرغ بوده یا تخم مرغ"؟؟
جواب این سوال ساده است. دانشمندان با پردازش پوسته تخم مرغ متوجه شدند که یک پروتئین بنام ovocleidin-17 در مرحله تشکیل پوسته تخم مرغ نقش حیاتی را ایفا میکند که باعث افزایش سرعت در تشکیل پوسته میشود. این پروتئین بعد از تشکیل تخم مرغ بدون تغییر باقی میماند. یعنی وارد خود تخم مرغ نمیشود و در پوسته میماند. دانشمندان متوجه شدند که این پروتئین در بدن مرغ ها موجود است یعنی مرغ ها این پروتئین را در بدنشان میسازند و بعد به تخم مرغ اضافه میکنند. پس اول مرغ بوده است.
از این سوال مهم که بگذریم, میتوانیم به سراغ خود تخم مرغ, مواد تشکیل دهنده, فواید و مضراتش برویم.
همه میدانیم که تخم مرغ سرشار از پروتئین است و در اکثر رژیم های غذایی, مخصوصا رژیم های غذایی مربوط به ورزشکاران وجود دارد. اما جالب است بدانید که تخم مرغ علاوه بر پروتئین ها سرشار از مواد معدنی و ویتامین هم هست. تقریبا تمام ویتامین ها از جمله آ, دی, خانواده ب را میتوان در تخم مرغ یافت که البته ویتامین ث یک استثنا است. همچنین تخم مرغ میتواند تمام اسید آمینه های مورد نیاز بدن انسان را تامین کند و از این جهت حرف اول را در میان مواد غذایی میزند. اسیدهای آمینه در واقع واحد های سازنده پروتئین هم هستند.اما به سراغ تمام مواد موجود در تخم مرغ و خواص شگفت انگیز آنها برویم.
از پروتئین موجود در تخم مرغ شروع کنیم. تخم مرغ دارای بهترین نوع پروتئین در میان مواد غذایی است.این نوع پروتئین بیشترین میزان جذب را در میان سایر مواد غذایی دارد که به رشد اعصاب در کودکان و نوجوانان, و ترمیم اعصاب در بزرگسالان کمک میکند.خاصیت دیگر پروتئین برای بدن کمک به عضله سازی و ساخت مواد انقباضی عضلات است. بیشترین میزان پروتئین در سفیده تخم مرغ یافت میشود که آلیومین نام دارد, اما زرده نیز از آن بی نصیب نمانده است.
ید و فسفر و کلسیم از دیگر مواد مغذی موجود در تخم مرغ است. ید یکی از مواد معدنی مورد نیاز برای تولید هورمون تیروئید در بدن است. کلسیم نیز که تقریبا همه ما از نقش آن در استحکام استخوان ها و دندان ها اطلاع داریم نقش های فراوانی در بدن ایفا میکند که از جمله آنها میتوان به کمک به ترشح انواع هورمون ها و یا تنظیم میزان تنگ یا گشاد شدن رگ ها در بدن اشاره کرد. جالب اینکه 99% کلسیم در استخوان ها ذخیره شده و 1% باقی در خون وجود دارد.مشکل اصلی بدن در جذب کلسیم, مربوط به کمبود ویتامین د است زیرا ویتامین د برای جذب کلسیم و همچنین تنظیم میزان کلسیم در خون بسیار لازم است. اما خود تخم مرغ دارای ویتامین د میباشد و از این حیث میتواند یکی از بالاترین میزان جذب کلسیم را نیز داشته باشد.
کولین نیز یکی دیگر از ترکیبات مغذی موجود در تخم مرغ است. کولین موجب رشد و سلامت مغز بخصوص در دوران جنینی کودک میشود و در سنین بالاتر در بهبود حافظه و افزایش تمرکز نقش بسزایی دارد. به همین علت به زنان باردار توصیه میشود تا برای رشد مغز کودکشان تا 2 عدد تخم مرغ در روز مصرف کنند(اما قبل از مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنید). کولین همچنین برای سلامت کبد بسیار مفید است اما یکی از مهمترین فواید کولین, جلوگیری از سرطان و بویژه سرطان سینه است.
از دیگر مواد مغذی میتوان به لوتئین و زاگزانتین اشاره کرد که در سلامت چشم ها بسیار موثرند. این دو میتوانند در جلوگیری از آب مروارید و همچنین مشکلات ناشی از برخورد اشعه خورشید با چشم نیز کمک فراوانی نمایند.
از دیگر مواد دیگر در تخم مرغ ویتامین های آ, ب, د, فولات, سلنیوم, سولفور و روی را میتوان نام برد
ویتامین ب در حفظ انرژی بدن در طول روز موثر است.
ویتامین های آ و د و سولفات نیز در بالا بردن سطح ایمنی بدن بسیار تاثیرگذارند .
ویتامین آ و بیوتن و سلنیوم موجود در آن برای پوست نیز بسیار مفید است.
بیوتن در حفظ مواد مغذی در بدن نقش پررنگی ایفا میکند.
ویتامین ب12,ویتامین آ, سولفور و روی هم برای رشد مو بسیار مفید و کمبود آنها میتواند موجب ریزش مو شود.
تخم مرغ با داشتن یکی از قابل جذب ترین انواع آهن, میتواند به کمک افراد مبتلا به کم خونی نیز برود. بشرطی که در کنار آن مصرف ویتان ث را فراموش نکنند.
شاید دغدغه اصلی در مصرف تخم مرغ, کلسترول آن باشد.کلسترول دریافتی از غذا ها یک راست به سمت خون شما هدایت نمیشود تا سریعا در رگ ها رسوب کند. این یکی از اشتباه ترین ذهنیت ها درباره ی مصرف مواد غذایی حاوی کلسترول بخصوص تخم مرغ است. کلسترول ابتدا میبایست در بدن فرآوری شود و بعد میتواند از آنجا وارد جریان خون میشود. چربی های اشباع بدترین نوع چربی ها هستند زیرا بیشترین میزان تاثیر را بر کلسترول خون میگذراند و بهتر است بیشتر از چربی های غیر اشباع استفاده نمایید. بیشتر چربی موجود در تخم مرغ از نوع غیر اشباع است و فقط در حدود 29% از چربی تخم مرغ اشباع شده است. در صورتی که مصرف چربی غیر اشباع شما بیشتر باشد, در فرآوری این چربی, بدن بیشترین میزان چربی را از این نوع میگیرد و این بدان معنی است که چربی های غیر اشباع تخم مرغ که خیلی بیشتر هستند و این بمعنی کاهش کلسترول خون نیز هست.
اکثر پزشکان در سراسر دنیا به این نتیجه رسیده اند که مصرف حداکثر چند تخم مرغ در روز( بهتر است هر روز بیش از 2 تخم مرغ مصرف نکنید و حتی هر روز هم تخم مرغ نخورید, اما اگر ورزشکار هستید با پزشکتان مشورت کنید) میتواند با کاهش کلسترول بد موجود در خون سبب کاهش احتمال انواع سکته ها شود و این خبر خوبی برای ورزشکاران است خصوصا آنهایی که قصد عضله سازی و یا کاهش وزن دارند. البته به شرطی که خیلی در مصرف آن زیاده روی نکنند. البته برعکس تصورات اغلب مردم کلسترول برای بدن واجب و ضروری است و میتواند انعطاف پذیری و نفوذ پذیری غشائ سلولی را حفظ نماید. همچنین کلسترول یکی از مواد اصلی برای حفظ نرمی و لطفافت پوست است.
بله کاهش وزن, آن هم با مصرف تخم مرغ. تخم مرغ تقریبا تمام ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز ما را داراست و این در حالی است که تنها 76 کیلو کالری دارد. محققان معتقدند مصرف یک عدد تخم مرغ با زرده در وعده صبحانه میتواند با ایجاد احساس سیری باعث کاهش وزن نیز بشود. البته از آنجایی که تخم مرغ فیبر و ویتامین ث ندارد بهتر است همراه با مواد غذایی مصرف شود که حاوی این دو ریز مغذی هستند مصرف شود. مثلا میتوانید تخم مرغتان را همراه با کمی آب پرتقال و نان میل کنید و لاغر هم بشوید.
البته سعی کنید تخم مرغتان را به صورت آب پز میل کنید. تخم مرغ نیمرو که بسیار لذیذ است میزان چربی بالاتری دارد. البته این چربی بخاطر اضافه کردن کره یا روغن در هنگام سرخ شدن است و به خود تخم مرغ ارتباطی ندارد. حتی میزان پروتئین و سایر ویتامین ها و مواد معدنی در تخم مرغ نیمرو و آب پز تقریبا یکی است.
یک نکته مهم درباره ی مصرف تخم مرغ مربوط به افرادی میشود که از کم خونی رنج میبرند. تخم مرغ یکی از منابع در دسترس و سرشار از آهن است. میتوانید آن را در کنار ویتامین ث مصرف نمایید تا به گلبول های قرمزتان نیز کمک کنید.
حتما تخم مرغ ها را در یخچال نگهداری کنید و سعی کنید تخم مرغ هایتان را هم از جایی بخرید که آنها نیز در یخچال نگهداری میکنند.
حتما تخم مرغ هایتان را در ظروفی در دار نگهداری کنید. تخم دارای منافذ زیادی است و اگر در کنار مواد غذایی با بوی تند قرار بگیرد(مثل سیر, پیاز و مواد اینچنینی), میتواند بوی آن ها را بگیرد.
توجه داشته باشید که تخم مرغ های تمیز و نشکسته انتخاب کنید. تخم مرغ های خام در صورت داشتن شکستگی میتوانند آلودگی را به خود جذب کنند.
تخم مرغ خام میزان جذب بسیار پایین تری نسبت به تخم مرغ پخته دارد و این که تخم مرغ خام برای بدن مفید تر است کاملا اشتباه است. البته حرارت میتواند برخی از مواد مغذی را مانند پتاسیم, فسفر, ویتامین آ و ب5 را از بین ببرد, اما میزان جذب بسیار بیشتری در سایر ریز مغذی های باقی مانده دارد.
سالمونلا یکی از بیماری هایی است که با خوردن تخم مرغ خام ایجاد میشود اما خوب است بدانید احتمال گرفتن این بیماری 1 به 30 هزار است, پس خیلی نگران نباشید.
رنگ تخم مرغ هم در میزان مواد مغذی آن موثر نیست و تخم مرغ قهوه ای یا سفید تفاوتی از این نظر ندارند. فقط اگر میتوانید از تخم مرغ هایی استفاده کنید که مرغ هایش تغذیه بهتری داشته و بیشتر زیر نور خورشید بوده اند
زنان باردار و کودکان زیر یکسال هم میتوانند از خوردن تخم مرغ لذت ببرند, هیچ منعی وجود ندارد اما بهتر است حتما با پزشک مشورت کنید
همچنین همانطور که در بالا گفتیم تخم مرغ میتواند به لاغر شدن شما نیز کمک کند و کلسترول خونتان را پایین بیاورد.اما سعی کنید اصلا در مصرف آن زیاده روی نکنید.
برخی افراد نسبت به پروتئین تخم مرغ حساسیت دارند. پس در صورت ایجاد حساسیت مجبورید تخم مرغ را کمتر بخورید یا خوردنش را فراموش کنید
همانطور که گفته شد سالمونا هم یکی از بیماری هایی است که با خوردن تخم مرغ ممکن است به آن مبتلا شوید
مانند تمام مواد غذایی دیگر, از زیاده روی در مصرف تخم مرغ جدا خود داری نمایید
به صفحه ما در آپارات هم سری بزنید.
