تخلیه نکردن ملک توسط مستأجر بعد از پایان قرارداد اجاره، یکی از شایعترین دغدغههای مالکان است. اگر شما هم با چنین مشکلی مواجه شدهاید، این مطلب را از دست ندهید! قانونگذار برای حل این چالش، راهکار قانونی و نسبتاً سریعی تحت عنوان «دستور تخلیه فوری» پیشبینی کرده که میتواند در کمتر از ۱۵ روز شما را به هدفتان برساند — البته اگر شرایط آن را دقیق بدانید.
دستور تخلیه فوری، نوعی تصمیم قضایی است که بدون نیاز به تشکیل جلسه رسیدگی یا حضور طرفین، توسط شورای حل اختلاف صادر میشود. این دستور فقط در شرایط خاصی مانند پایان مدت اجاره و وجود قرارداد رسمی با امضای دو شاهد صادر میشود و با سرعت بالا قابل اجراست.
برای اینکه بتوانید دستور تخلیه فوری بگیرید، باید همه شرایط زیر را داشته باشید:
پایان یافتن مدت اجاره
قرارداد کتبی با امضای موجر، مستأجر و حداقل دو شاهد معتبر
مشخص بودن تاریخ شروع و پایان در قرارداد
نبودن حق سرقفلی یا حق کسب و پیشه
پرداخت ودیعه مستأجر به حساب امانی دادگستری
ثبتنام موجر در سامانه ثنا
📌 توجه: اگر حتی یکی از این شرایط رعایت نشده باشد، درخواست تخلیه فوری رد میشود و باید از مسیر طولانیتر دادگاه اقدام کنید.
در زمان مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی، حتماً باید مدارک زیر را آماده داشته باشید:
قرارداد اجاره رسمی و امضاشده
سند مالکیت (یا مبایعهنامه رسمی)
مدارک شناسایی موجر
فیش واریز ودیعه به حساب دادگستری
کد ثنا برای دریافت ابلاغیهها
اظهارنامه رسمی مبنی بر پایان قرارداد (در صورت ارسال)
فرآیند صدور و اجرای تخلیه فوری شامل مراحل زیر است:
ثبتنام در سامانه ثنا
تنظیم دادخواست تخلیه فوری
ثبت دادخواست در دفتر خدمات قضایی
ارجاع به شورای حل اختلاف
بررسی مدارک و صدور دستور
ابلاغ به مستأجر و تعیین مهلت ۳ روزه
اجرای دستور توسط مأمور اجرا و کلانتری
⏱️ مدتزمان تقریبی: اگر همه مدارک کامل باشد، تخلیه در حدود ۱۰ تا ۱۵ روز کاری قابل انجام است.
اگر مستأجر پس از ابلاغ، ملک را تخلیه نکند:
شورای حل اختلاف پرونده را به واحد اجرای احکام میفرستد.
مأمور اجرا همراه با کلانتری و کلیدساز در محل حاضر شده و تخلیه فیزیکی انجام میگیرد.
اثاثیه مستأجر به انبار منتقل میشود و صورتجلسه رسمی تنظیم خواهد شد.
موجر موظف است پیش از اجرای دستور، ودیعه مستأجر را کامل به صندوق دادگستری واریز کند.
در صورت وجود خسارت به ملک یا بدهی معوقه، موجر میتواند تقاضای توقیف بخشی از ودیعه را بدهد.
مستأجر نیز میتواند از حق حبس استفاده کند و تا دریافت ودیعه، ملک را تحویل ندهد.
❓سؤالات متداول درباره تخلیه فوری
❌ خیر. تنها در صورت پایان مدت قرارداد، میتوان دستور تخلیه فوری گرفت. در سایر موارد، باید به دادگاه مراجعه و حکم تخلیه گرفت.
در این صورت، دستور تخلیه فوری صادر نمیشود. باید از مسیر دادرسی عادی اقدام شود.
با حضور کلانتری و صورتجلسه رسمی، قفلشکنی انجام و وسایل به انبار منتقل میشود.
📚 نتیجهگیری
دستور تخلیه فوری، راهی قانونی و سریع برای بازپسگیری ملک استیجاری در صورت پایان قرارداد اجاره. اما تنها زمانی موفق خواهید بود که مدارک و شرایط قانونی را بهطور کامل رعایت کرده باشید.
📎 برای مطالعه کامل جزئیات، نمونه متن دادخواست، نکات کلیدی، و دریافت فایل آماده ارائه، به مقاله جامع زیر در سایت ایرانلگال مراجعه کنید.
