همشهری جوان نوشت: بدترین کاری که می توانستیم بکنیم، این بود که چندتا پروفایل اکازیون زنانه و مردانه بسازیم و عضو به روزترین سایت های همسریابی شویم. پروفایل هایی که مشخصاتشان به مشخصات سیندرلا و پسر پادشاه توی قصه ها طعنه می زند و شاید همین مشخصات بود که باعث شد هرکدام از پروفایل های مذکور در مدت یک هفته بیشتر از پانصد بازدید داشته باشند.
اما واقعیت این است که هدف از ساخت این پروفایل ها به هیچ وجه شوخی و خنده نبود و ما می خواستیم بدانیم توی دل کاربران سایت چه خبر است و اصلا اینجا چکار می کنند؟
اگر یک بار امتحان کنید می فهمید خوش خیالی زیادی چقدر می تواند در محیط های مجازی احمقانه باشد. چون ممکن است آقای محترمی که در حال مطالعه پروفایلش هستید دقیقا شرایطی مثل خود شما داشته باشد، یعنی خانم کنجکاوی باشد درست هم سن و سال و هم قد و قواره خودتان. البته ساختن پروفایل های تقلبی اولین و آخرین تقلبمان بود، آن هم از روی اجبار. چون احتمالا هیچ خانمی برای آقایی با مشخصات معمولی تره هم خرد نمی کرد و آقایان هم برای پروفایل معموی یک خانم سر و دست نمی شکستند.
اما بعد از این تقلب فقط چندتا سوال طراحی کردیم و در جواب پیام های درخواست آشنایی فرستادیم. اولین سوال این بود که «به نظرتان دنیای مجازی جای مناسبی برای پیداکردن هسر آینده است؟» سوال بعدی هم اینکه «در دنیای واقعی کسی نبود که دلتان را ببرد؟» و سوال سوم هم اینکه «تا حالا گشت و گذارتان موفقیت آمیز بوده و به مورد مشکوکی برخورد نکرده اید؟» سوال هایی که به تعداد زیادی برای کاربران ارسال کردیم و از آنالیز جواب هایشان هم به نتایج جالبی رسیدیم.
خانم ها صادق ترند
اکثر دخترها در جواب دادن به سوال ها دقیقا همان طوری بودند که در دنیای واقعی به سوال های خواستگارهایشان جواب می دهند. کمی دست و پا شکسته و با احتیاط زیاد. البته تعداد کمی از دخترها هم از جواب دادن طفره رفته بودند یا خواسته بودند بدانند خودمان اینجا کار می کنیم؟
اما در میان جواب ها چند مورد مشابه هم وجود داشت. اکثر دخترها می گفتند بیشتر آقایان خالی بند هستند و فقط تعداد کمی از اعضای مرد قصد ازدواج دائم دارند. در کل نظر خانم ها زیاد مثبت نبود و شاید همین نگاه منفی باعث شده بود که تعداد دخترها خیلی کمتر از پسرها باشد. درمورد سوال دوم هم جواب های پرت و پلای زیادی وجود داشت. اما در چندین مورد مشابه خانم ها می گفتند دلشان می خواهد همسر آینده شان را خودشان انتخاب کنند و از اینکه انتخاب بشوند دل خوشی ندارند.
تعدادی هم که خیلی صادق تر بودند یا می خواستند صادق تر به نظر بیایند، دلیل مراجعه شان به سایت های همسریابی را خجالتی بودن در دنیای واقعی می دانستند. دخترهایی که اغلب در شهرهای کوچک تر زندگی می کردند و تنها راهشان برای تجربه ازدواج نیمه مدرن و دخالت مستقیم در انتخاب نیمه گشمده راه اینترنتی بود. درمورد سوال سوم هم نتیجه نظرسنجی بین خانم ها چندان رضایت بخش نبود. اکثرشان تجربه چندین تماس تلفنی یا دیدار حضوری را داشتند که بی نتیجه مانده بود.
اما در کل می شود نتیجه گرفت که 90 درصد خانم هایی که عضو سایت های همسریابی می شوند، قصد ازدواج دائم دارند. برعکس تصور عمومی این خانم ها اصلا هم جزو پرتوقع ها نبودند. خانم های شهرستانی مهمترین ملاکشان شغل دولتی و وفاداری بود و خانم هایی که از شهرهای بزرگتر عضو سایت شده بودند ملاک هایی مثل وضع مالی مناسب و شخصیت اجتماعی و خوش برخوردی هم به ملاک هایشان اضافه می شد.
آقایان برخلاف خانم ها فضای مجازی را استارت خوبی برای مساله ازدواج می دانستند کمتر از خانم ها ترس از گول خوردن داشتند و با اعتماد به نفس بیشتری دنبال نیمه گمشده شان می گشتند.
مردهای وسواسی
تکلیف آن دسته از آقایانی که پی حشمت و جاه آمده بودند که معلوم بود. از همان پروفایل ها و پیام های اولشان می شد فهمید که قصد اینها هرچه که باشد، انتخاب همسر آینده نیست. اکثر آقایان با شک و تردید به سوال ها جواب می دادند. تعداد زیادی هم می گفتند ما خودمان روانشناسیم و این کارها که برای شما تجربه است، برای مخاطره ای بیش نیست. نکته جالب هم این بود که آقایان هم مثل خانم ها به پروفایل ها اعتماد نداشتند.
البته بیشتر شک آقایان مربوط به چهره و خصوصیات فیزیکی بود. شک و تردیدی که به خاطر تجربه مندی شان بود. اینطور که آقایان می گفتند، در دیدارهای حضوری مشخص می شد که خانم ها اصلا از چهره خودشان درک درستی ندارند و اکثرا خودشان را زیباتر از آن چیزی که هستند می دانند. البته ضعف آیتم های معرفی چهره دلیل مناسب تری برای این تفاوت به نظر می رسد. به هر حال آقایان که 90 درصدشان به دنبال پیداکردن سیندرلا بودند از دیدارهایی که تا به حال داشتند راضی به نظر نمی رسیدند و مهم ترین مشکل را در جای خالی عکس در پروفایل خانم ها می دانستند. اما در میان آقایان هم تعداد زیادی به سوال ها جواب دادند.
این تعداد در میان کاربران بالای 30 سال بودند که بیشتر از زیر 30 ساله ها قصد ازدواج داشتند. یا اگر هم قصد مشخصی برای ازدواج نداشتند، آمده بودند که ببینند چطور می شود. یعنی اگر مورد مناسبی پیدا شد که چه بهتر و اگر پیدا نشد هم که بالاخره تلاششان را کرده بودند.
آقایان برخلاف خانم ها فضای مجازی را استارت خوبی برای مساله ازدواج می دانستند کمتر از خانم ها ترس از گول خوردن داشتند و با اعتماد به نفس بیشتری دنبال نیمه گمشده شان می گشتند. درباره روش های دیگر هم عکس خانم ها ادعای مدرنیته و اینها نداشتند و فقط می خواستند دایره انتخابشان وسیع تر باشد؛ یعنی به جای دخترهای فامیل و دوست و آشنا و در و همسایه بتوانند موردهای بیشتری را بررسی کنند. درمورد سوال سوم هم مثل خانم ها نتیجه زیاد مسرت بخش نبود. با این تفاوت که آقایان اعتراف می کردند اکثر خانم هایی که با آنها ملاقات داشته اند، واقعا قصد ازدواج داشتند، منتها شرایطشان زیاد مقبول نبوده. هیچ کدام از آقایان هم مثل خانم ها به مورد مشکوکی اشاره نکردند.
آنها که درست آمده بودند
بین همه مدل کاربرانی که توی سایت ها بودند، یک عده هم کاملا درست آمده بودند. کسانی که به نحوی با بقیه آدم ها تفاوت داشتند. مثلا دچار مشکلات فیزیکی یا بیماری های خاص بودند و برای ازدواج دنبال کسی مثل خودشان می گشتند.
یک نفوذی در سایت همسریابی!
بالاخره اینترنتی ازدواج کنیم یا نه؟
بررسی ها نشان می دهد شناختی که از این طریق شکل می گیرد چندان کامل نیست، چون ازدواج باید با آگاهی و درک عمیق صورت بگیرد. متاسفانه سوءاستفاده هم در این سایت ها بسیار زیاد است، به گونه ای که معمولا بیش از 90 درصد رابطه هایی که به شکلی در این سایت ها ایجاد می شود، با اهداف جنسی است و اخلاق در بسیاری از موارد زیر پا گذاشته می شود.
شکل این سایت ها در خارج از کشور به صورت دوست یابی است، نه همسریابی که هیچ سنخیتی با فرهنگ ما ندارد و باتوجه به پشتیبانی کارهای پژوهشی صورت گرفته، به طور قطع می توانیم اعلام کنیم اکثر کاربارن این ساتی ها صرفا اهدافی برای رابطه های جنسی دارند و نه ازدواج. از طرفی، این سایت ها یکی از مهم ترین مروجان ازدواج موقت هستند فراموش نکنیم که ازدواج در دین اسلام پدیده پسندیده ای است و به عنوان اقدامی نیک و انسان ساز از آن یاد شده، اما باتوجه به خلاءهای اجتماعی موجود در جامعه، بحث های متناقضی در رابطه با ازدواج موقت عنوان شده و سایت های همسریابی به یکی از بزرگ ترین مروجان ازدواج موقت تبدیل شده و اکثرا با اشاعه تصویری نادرست از این مساله به شکل نامتعارفی جوانان را به یکدیگر برای این اقدام معرفی می کنند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا ناجا با اشاره به اینکه در حالیکه برخی افراد با ثبت‌نام در سایت‌های همسریابی به دنبال سوژه‌های مناسب برای ازدواج هستند، گفت: اما متاسفانه شاهد هستیم که تعداد زیادی از افرادی که در این سایت‌ها ثبت‌نام می‌کنند به دنبال دوستی، ازدواج موقت، ازدواج دوم و حتی سوءاستفاده و کلاهبرداری هستند.سرهنگ دوم علی نیک‌نفس با بیان اینکه گردانندگان این سایت‌ها نیز همواره ادعا دارند فعالیت آنها قانونی بوده و مجوز دارند، تصریح‌کرد: حتی برخی از این سایت‌ها گاها پا را فراتر گذاشته و ادعا می‌کنند که آنها برای مشروعیت فعالیت خود در خصوص همسر‌گزینی از مراجع معظم و معزز تقلید استفتاء نموده و این عزیزان مهر تائید بر فعالیت آنها در فضای سایبر زده‌اند.
وی افزود: در حالیکه بنا بر استعلام پلیس فتا از دفاتر مراجع عظام تقلید ادعای کذب این سایت‌ها ثابت شده و مشخص گردیده که هدف گردانندگان سایت‌های همسریابی بیش از آن که حل مشکلات ازدواج جوانان باشد، کسب درآمد است و برای آنها اصلا" مهم نیست که در این راه آبروی افراد ثبت‌نام کننده در سایت آنها برود و یا برای این عزیزان از سوی مجرمانی که در این سایت‌ها ثبت‌نام کرده‌اند مشکلاتی به وجود آید.
سرهنگ نیک‌نفس با اشاره تشکیل پرونده‌های متعدد کلاهبرداری و هتک حیثیت مرتبط با ثبت‌نام در سایت‌های همسریابی در پلیس فتا گفت: این امر خود گواه غیر قانونی بودن فعالیت سایت‌های همسریابی بوده و گویای این است که این سایت‌ها با چه انگیزه‌ای فعال شده‌اند.
وی با بیان اینکه در سال‌های گذشته پلیس فتا بارها به شهروندان خصوصا بانوان برای ثبت‌نام در این سایت‌ها هشدار داده بود، گفت: ثبت‌نام و فعالیت در این سایت‌ها به هیچ عنوان بدون اطلاع و همراهی خانواده‌ها نباشد و به تنهایی قرار ملاقات‌های حضوری با افراد دیگر در سایت‌های همسریابی نگذارند، زیرا بسیاری از کاربران این سایت‌ها از هویت و مشخصات جعلی استفاده می‌کنند و چهره واقعی و نیات خود را پنهان می‌سازند.
سرهنگ نیک‌نفس با بیان اینکه تنها یک سایت از سوی سازمان ذیربط تائید شده و مجوز فعالیت در خصوص همسریابی دارد و آن هم سامانه ملی همسان گزینی به آدرسhttp://hamsan.tebyan.net است، گفت: تنها این سایت تا کنون توانسته است مجوز فعالیت و تائیدیه های لازم را دریافت کند و هیچ سایت دیگری برای فعالیت همسریابی در کشور مجوز ندارد.
وی تصریح کرد: "سامانه ملّی همسان گزینی" در سال گذشته رسما و با حضور تنی چند از مسئولین کشوری رونمایی شد، این سایت با همکاری معاونت ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش توسط موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان تأسیس گردیده است.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا ناجا با اشاره به اینکه کاربران می‌توانند از امکانات این سایت استفاده نمایند، ادامه‌داد: این سایت در راستای تسهیل ازدواج راه‌اندازی شده است و عملکرد سایت "همسان‌گزینی" بسیار متفاوت‌تر از سایت‌های همسریابی فاقد مجوز موجود است به گونه‌ای که بر مبنای مدل اسلامی- ایرانی و با توجه به فرهنگ و سنت‌های کشورمان طراحی شده و واسطه‌های ازدواج که افراد مورد اعتماد مردم و خانواده‌ها هستند در این سایت فعالیت می‌کنند.
سرهنگ نیک نفس یادآور شد: به غیر از این سایت هیچ سایتی مجوز فعالیت ندارد و علاقمندان به هیچ عنوان در دیگر سایت‌ها ثبت‌نام نکنند و اطلاعات خود را در اختیار این سایت‌ها نگذارند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری پلیس فتا ناجا در ادامه با اشاره به اینکه متاسفانه بسیاری از مشکلات کاربران در فضای مجازی به خاطر رعایت نکردن مسائل ایمنی و قوانین است، تاکید کرد: کاربران حتما فعالیت خود حتی در سایت "سامانه ملی همسان گزینی" را برابر با قوانین سایت و زیر نظر کارشناسان سایت انجام دهند و از ارتباطات خارج از این سایت پرهیز کنند تا دچار گرفتاری و مشکلات نشوند.
وی ادامه داد: حتی ثبت نام در سایت "سامانه ملی همسان گزینی" و آشنایی با گزینه های معرفی شده این سایت حتما با اطلاع و نظر خانواده‌ها باشد.
سرهنگ نیک نفس در پایان گفت: پلیس فتا از کلیه کاربران می‌خواهد در صورت مواجهه با موارد مشکوک آن را از طریق سایت پلیس فتا به آدرسCyberpolice.ir بخش مرکز فوریت‌های سایبری، لینک ثبت گزارشات مردمی به پلیس فتا اعلام نمایند.
