پسته نسبتا محصول گران قیمتی محسوب می شود. به همین علت در تولید، دسته بندی و ارائه آن دقت زیادی می شود. مخصوصا این موضوع برای صادرات محصول اهمیت خیلی زیادی دارد. تولیدکنندگان پسته همیشه توجه زیادی به بالا بودن مرغوبیت محصول دارند. برای مثال پسته خندان بیشترین ارزش را دارد و وجود پسته دربسته یا پسته‌ای که پوستش به آن چسبیده باشد (اصطلاحا پسته “گو”) نشانه بی کیفیت بودن محصول است.
پسته یکی از گیاهان قدیمی و بومی ایران است که بیش از هزار سال از کاشت آن می‌گذرد. این گیاه بعداً در حدود سالهای 1930 میلادی از ایران به آمریکا برده شد و در کالیفرنیا کشت آن شروع شد. با اینکه ایران سالها به عنوان مهمترین تولیدکننده و صادرکننده پسته محسوب می‌شد، اما در سالهای اخیر آمریکا از ایران پیشی گرفته و در حال حاضر بزرگترین کشور در بازار پسته در دنیا است. علت اصلی این موضوع استفاده آمریکا از تکنولوژی‌های جدید برای افزایش کیفیت محصول و بازدهی تولید، مانند اصلاح نژاد، برداشت مکانیزه و سورت پسته است.
پسته یکی از دانه های بسیار غنی از لحاظ ارزش غذایی است. با روشن شدن این موضوع در سالهای اخیر، تقاضا برای خرید این محصول افزایش یافته و به تبع آن کشت آن در سراسر دنیا نیز شروع شده است. پیش از آن پسته فقط در ایران کشت می شد. از حدود 40 سال پیش آمریکا تولید پسته خود را به روش‌های مختلف از جمله به کمک ماشین‌های سورت پسته به شدت توسعه داده است و اکنون بیشتر بازار جهانی را در اختیار دارد. در حال حاضر تولیدکنندگان دیگری مثل ترکیه نیز به رقبایی جدی برای ایران در این زمینه تبدیل شده‌اند.
با وجود این مسائل، پسته ایرانی از طعم بهتری نسبت به نمونه‌های خارجی خود برخوردار است. این موضوع را مشتریان خارجی پسته در دنیا نیز تایید می‌کنند. سورت پسته یکی از مهمترین عواملی است که می‌تواند پسته ایرانی را در بازارهای جهانی قابل رقابت کند.
مشکل اصلی تولید پسته در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر خشکسالی‌های پی‌در‌پی سالهای گذشته بوده است. این موضوع باعث کاهش تولید در ایران شده است. موج هوای گرم و خشک و آتش‌سوزی‌های گسترده در کالیفرنیا، تولید پسته در آمریکا را نیز به شدت تحت تاثیر قرار داده است. این موضوع باعث افزایش قیمت جهانی این محصول شده است. دشواری تولید محصول پسته، لزوم استفاده از روش‌های جدید و به روزرسانی فرایندهای تولید و فراوری آن را به امری مسلم تبدیل کرده است.
یکی از مهمترین و مشکل‌ترین مواردی که در فرایند تولید پسته باعث افزایش کیفیت محصول می‌شود، سورت پسته است. این کار که در واقع به معنی جداسازی محصولات خوب از بد است به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که جدیدترین و بهترین روش سورت پسته، استفاده از دستگاه سورتر پسته است.
برای اینکه کیفیت محصول پسته را مشخص کنند از معیاری به نام اونس استفاده می‌شود. اونس پسته با اونسی که برای اندازه‌گیری وزن چیزهای دیگر استفاده می شود کمی تفاوت دارد. در این روش 5 اونس (142 گرم) از پسته جدا شده و سپس آن را به دسته‌های 5 تایی تقسیم می‌کنند. تعداد این دسته‌ها میزان اونس پسته را مشخص می‌کند. مثلا اگر در 142 گرم، 22 دسته جدا شود، به آن اونس 22 می‌گویند. در واقع اونس پسته، مشخص کننده اندازه پسته است. هرچه اونس پسته کمتر باشد، ابعاد پسته‌ها بزرگتر و قیمت آن بیشتر خواهد بود.
برای مثال پسته اکبری اونسی در حدود 20 و قیمت بالاتر و پسته فندقی اونسی در حدود 28 و قیمت کمتری دارد. البته طبیعتا در هر محصول پسته ابعاد پسته‌ها متفاوت است، بنابراین با انجام سورت پسته می‌توان دانه‌های بزرگتر را جدا کرده و در نتیجه محصول باکیفیت‌تر و پسته‌های درشت‌تری ارائه کرد.
