سورت یک کلمه انگلیسی است و در فارسی به معنی مرتب کردن و جدا کردن به کار میرود. دستگاه کالر سورتر یا سورتر لیزری در صنایع و کارگاه های مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. این دستگاه وظیفه دسته بندی محصولات از نظر وزن، رنگ و اندازه و… یا مسئولیت جداسازی ضایعات از محصول مورد نظر را دارند. این دستگاه به دلیل دقت بالا بیشتر برای محصولات غذایی از جمله خشکبار و حبوبات و غلات استفاده میشوند، اما در صنایع و معادن نیز کاربرد دارند.
دستگاه کالرسورتر بدین گونه است که محصولات مورد نظر، نظیر دانه های برنج را از یکدیگر جدا می کند یا ضایعات را از محصولات جدا کند، برای این فرایند دستگاه های کالرسورتر به روش های مختلفی عمل می کنند. در این روش دستگاه کالرسورتر بر اساس قابلیتی که دارد (استفاده از سنسورها) می تواند محصولات را از یکدیگر تفکیک کنند به عنوان نمونه می تواند برنج را از گندم تشخیص دهند. در این حالت دستگاه سورتینگ، برای یک طیف رنگی خاص تنظیم شده و اجسامی که دارای این رنگ هستند را به عنوان خروجی جدا می کند.
دستگاه کالرسورتر امروزی جزء پیشرفته ترین دستگاه های سورتینگ هستند. در واقع استفاده از لیزر ربطی به تشخیص این دستگاه نداشته و دستگاه کالر سورتر، محصولات را به کمک دوربین تشخیص می دهد. در بعضی از این موارد دستگاه دارای یک سنسور لیزری نیز می باشد که به تشخیص وجود یا عدم وجود محصولات کمک می کند. اما به طور کلی دستگاه کالر سورتر، به نام سورتر لیزری نیز شناخته شده است. این مسئله می تواند یکی از دلایلی باشد دستگاه های کالرسورتر را سورتر لیزری می نامند. حال به برخی از توانمندی های دستگاه های کالرسورتر لیزری اشاره می کنیم تا با دستگاه کالر سورتر و نحوه سورتینگ محصولات بیشتر آشنا شده و قابلیت های این دستگاه را بشناسیم.
این دستگاه توانایی تشخیص ضایعات از محصولات اصلی را دارد. دقت این دستگاه به قدری است که می تواند ریزترین مواد را از یکدیگر جدا سازد و همچنین توانایی تشخیص محصولات سالم از غیر سالم را نیز دارد. بنابراین، می توان با آسودگی خاطر دانه ها را از سایر مواد زائد جدا کرده و همچنین آنها را براساس درجه کیفیتشان دسته بندی نمود.
دستگاه مینی کالرسورتر نوع کوچک تر دستگاه کالرسورتر می باشد و بیشتر برای کارگاه های کوچکتر یا حتی مشاغل خانگی مثل بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرد. از ویژگی های این دستگاه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مولتی کالرسورتر نوع پیشرفته تر و با امکانات بیشتر این دستگاه ها است. در ادامه به برخی از ویژگی های دستکاه مولتی کالرسورتر اشاره می کنیم:
کاربرد اولیه و اصلی دستگاه کالرسورتر برای سورت برنج بود. به مرور زمان این دستگاه ها پیشرفت کردند و برای جداسازی محصولات دیگر مانند حبوبات و خشکبار و … نیز به کار رفتند. در کل دستگاه کالر سورتر برای محصولاتی مانند کشمش، برنج، و اکثر غلات و حبوبات به کار میرود. قبل استفاده از دستگاه کالرسورتر برای سورت کردن محصولات نامبرده شده ببینید که دستگاه در برخی از محصولات محدودیت نداشته باشد، چرا که امکان دارد دستگاه توانایی سورت کردن برخی محصولات را نداشته باشد. برای مثال دستگاه کالر سورتر برای جداسازی پسته مناسب نبوده و برای اینکار از روشهای هوشمند پردازش تصویر یعنی سورتر پسته استفاده می شود.
کشورهای اروپایی، آمریکا و چین همگی در تولید دستگاه سورتر وارد شده و محصولات خوبی در زمینه کالرسورتر تولید کرده اند. خوشبختانه ایران نیز توانسته در تولید دستگاه های کالرسورتر پیشرفت کند و حتی دستگاه هایی نیز تولید کند، قیمت دستگاه کالرسورتر از حدود 100 میلیون شروع میشود تا حدودا 400 میلیون هم میرسد.