همه ما چراغ های هواپیما ها رو توی شب دیدیم ولی اگر فکر میکنید که این چراغ فقط برای روشنایی مسیر هست باید متاسفانه بگم که اشتباه فکر میکردید و این چراغ ها هرکدام وظیفه خاصی دارند.چراغ های یک هواپیما به ما اطلاعاتی درباره موقعیت هواپیما, مسیر و وضعیت فعلی اون میده.
در نوک هر دو بال هواپیما چراغ های چشمک زن قرار دارند. در انتهای بال سمت راست چراغ سبز و در انتهای بال چپ چراغ قرمز.این چراغ ها به چراغ های مسیریابی نام دارند, در پرواز شبانه هواپیمای دیگه با دیدن این روشنایی و سیگنالی که از طرف ما ارسال می شود میتوانند مسیر و موقعیت خودشون و اصلاح کنند.
برای مثال فرض کنید یک هلیکوپتر در آسمان ایستاده و از سمت چپ خود نور سبز رنگ هواپیمای دیگری و میبیند در این حالت احتمال برخورد و اتصال مسیر دو هواگرد بسیار بالا هست و باید طبق قوانین بین المللی هر دو به سمت راست گردش کنند تا تصادف رخ ندهد.اما در موقعیت دیگه اگر این هلیکوپتر چراغ سبز رنگ و در سمت راست خودش و ببینه به این معنی هست که هواپیما از مسیر هلیکوپتر خارج شده و امکان برخورد وجود ندارد.
همچنین در انتهای هر دو بال و روی بدنه معمولا چند چراغ ثابت سفید نیز وجود دارد علاوه بر آن بروی دم و سکان عمودی هواپیما ها برای معلوم شدن لوگو ایرلاین و شماره رجیستری چراغ ثابت وجود دارد. عموما چراغ هایی که روی هواپیما بصورت چشمک زن هستند برای جلوگیری از تصادف و هشدار دادن استفاده می شود. برای مثال هنگام ورود به نزدیکی فرودگاه برای اجرای طرح تقرب و فرود و یا هنگام روشن کردن موتور ها برای هشدار به خدمه زمینی از چراغ های چشمک زن استفاده می شود که معمولا بروی بدنه قرار دارد.علاوه بر این ها یک سری چراغ دیگر نیز وجود دارد به نام چراغ های لندینگ و تاکسی که پایین و جلوی بدنه و بخشی از آنها هم روی ارابه های فرود قرار دارند.
این چراغ ها برای روشن کردن مسیر تاکسی هواپیما استفاده می شود و همچنین بعد از بلند شدن باید تا ارتفاع ده هزارپایی روشن باشند.چراغ های فرود یا لندینگ در پایین بال و نزدیک مخزن سوخت قرار دارند و کار چراغ های تاکسی را انجام می دهند با این تفاوت که زاویه بیشتری را پوشش می دهند.
اما خود فرودگاه و باند پرواز نیز مجموعه بسیار زیادی چراغ دارد که بد نیست با هم دیگه بررسی کنیم.
چراغ های مسیر تاکسی
وقتی یک هواپیما از شلتر یا محل پارک شده خودش بیرون بیاد باید مسیر خودش و به سمت باند پیدا کند.برای راحت تر کردن کار خلبان در روز و شب چراغ هایی در باند قرار داده شده که مسیر و لبه های مسیر تاکسی و مشخص می کند, این چراغ ها همیشه به رنگ آبی تیره هستند.
از چراغ های سبز رنگ در وسط مسیر تاکسی هواپیما استفاده می شود. فرودگاه هایی با ترافیک هوایی کم معمولا میتونن از این چراغ ها استفاه نکنند.بر خلاف رنگ آبی که برای مشخص کردن محدوده لبه های مسیر تاکسی بود رنگ سبز برای مشخص شدن خط وسط مسیر تاکسی می باشد و عموما به رنگ سبز روشن هستند تا در روشنایی روز و بدترین شرایط آب و هوایی قابل مشاهده باشند.
چراغ های زرد در محدوده پایانی مسیر تاکسی و ورود به باند اصلی قرار دارند و به خلبان هشدار می دهند که در حال وارد شدن به باند می باشد. اگر این چراغ ها به رنگ قرمز تبدیل شده باشند خلبان باید از حرکت بایستد.
چراغ های RunWay
باند اصلی فرودگاه یا runway تعداد زیادی چراغ دارد چون منطقه ای با دید کم هست معمولا, runway ها ممکن است دارای ترتیب چراغ های متفاوتی نسبت به بقیه فرودگاه ها داشته باشند اما به طور معمولا چراغ های اطراف باند به رنگ سفید هستند و در 600 متر انتهایی باند این چراغ ها به رنگ زرد تغییر میکنند تا به خلبان هشدار بدهند که به انتهای مسیر نزدیک می شود و در پایان هم به رنگ قرمز در می آیند.این چراغ ها در سه نوع HIRLMIRLLIRL وجود دارند که شدت آنها را مشخص می کند.
چراغ های تقرب ALS
چراغ های طرح تقرب که چندین متر قبل از شروع باند فرود قرار دارند به خلبان کمک می کند که از فاصله های دور مسیر فرود را شناسایی کند و کنترل هواپیما را از حالت خلبان خودکار غیرفعال کند.ALS شامل بخش متفاوتی هست مثل MALSR,ALSF-1,REIL و.....اولین فرودگاهی که از این سیستم استفاده کرد فرودگاه کلیولند بود.
در طرح های ساده چراغ های طرح تقرب فقط از یک ردیف چراغ سفید رنگ که به طول 500 متر قبل از باند اصلی قرار دارد استفاده می شود.
اما در فرودگاه های بزرگ تر این منطقه به طول 900 متر هست شامل چندین ستو چراغ سفید و یک ستون چراغ چشمک زن در وسط هست همچنین در فاز 300متر نهایی قبل از باند چراغ های قرمز رنگ در چند ردیف دیده می شود.
چراغ های محل فرود Touchdown
Touchdown Zone محلی هست که به خلبان اعلام می کند وارد محدوده فرود می شود و اگر از این محدوده هواپیما عبور کرد باید مجددا اوج گیری کند و تلاش کند برای فرود به اصطلاح go around می گویند.چراغ های این محدوده از دو ردیف چراغ های سفید رنگ که هر کدام دارای 5 یا 3 ستون می باشند تشکیل شده اند.
?
چراغ های مورد استفاده در فرودگاه خیلی بیشتر از موارد بالا هستند اما موارد اصلی که بیشترین استفاده و در محیط فرودگاه دارند همین گزینه های مطرح شده بودند.
نویسنده : حسام رسولیان
