ناو های هواپیمابر امروزه در ارتش های قدرتمند دنیا یک امتیاز حیاتی به حساب میاد که باعث میشه ارتش کشوری با داشتن اون یک سر و گردن از بقیه ارتش ها بالاتر باشد.مزیت ناوهای هواپیمابر این هست که دیگر کشوری نیاز ندارد تا در خاک یک کشور پایگاه هوایی تاسیس کند و به راحتی به هر نقطه ای از دنیا با اعزام ناو میتواند دست به عملیات بزند.
از همین رو فقط تعداد اندکی کشور در دنیا هستند که به این ماشین جنگی مجهز هستند و چنین قابلیت رزمی دارند. ناوهای هواپیما بر اتمی یک پایگاه هوایی قدرتمند هستند که با استفاده از پیشرانه های اتمی خود میتوانند حدود 20 سال بدون نیاز به سوختگیری به حرکت خود ادامه دهند البته سه سال هم سوختگیری مجدد آن زمان میبرد.برای درک اهمیت قدرت این ناوها باید اشاره کنم که ارتش آمریکا ده ناو هواپیما بر عملیاتی در نیروی دریایی دارد و تعداد جنگنده های این نیروی از تعداد جنگنده های کل ارتش روسیه بیشتر هست.
او های جدید این کشور قابلیت حمل 270 فروند جنگنده را دارند و به اندازه شهر هامبورگ برق مصرف میکند.خب بگذریم برسیم به بحث این که هواپیما ها چجوری از روی باند کوچیک این ناو ها استفاده میکنند.طول باند ناوهای هواپیما بر حدود 300 متر هست که طبیعتا از اندازه باند فرودگاه های معمولی بسیار کوچیکتر هست به همین دلیل خلبان های نیروی دریایی به دلیل مهارت بالای خود خلبان های نیروی هوایی و اصلا خلبان به حساب نمی آورند! برای این که یک خلبان وارد نیرویی دریایی شود باید ابتدا در باندی به اندازی 300 متر در یک فرودگاه حدود 90 بار مانور "تاچ اند گو" انجام دهد یعنی بروی مساحت 300 متری فرود آمده و بلافاصله بدون توقف مجددا تیکاف کند و یکبار خطا در این کار باعث مردود شدن وی می شود.
خطرناک ترین قسمت یک ناوهواپیما عرشه آن است و افسران عرشه که لباس های سبز و زرد معمولا به تن دارند بیشترین دستمزد و نسبت به دیگر افسران دریافت میکنند.
نحوه برخاستن هواپیما ها از روی ناو روش های گوناگونی داره. ناوهای اتمی از سیستمی به اسم منجنیق یا کاتاپولت برای برای به حرکت در آوردن هواپیما استفاده میکنند. در این روش هواپیما بروی یک ریل قرار گرفته و ارابه فرود جلو آن به یک چرخ متصل می شود.
وقتی تمام این مراحل انجام گرفت افسر کاتاپولت معروف به شوتر که در یک گنبد شیشه ای کوتاه روی عرشه پروازی بر تمام مراحل نظارت دارد سوپاپ سیلندرهای کاتاپولت را باز کرده در نتیجه سیلندرها توسط بخار پر فشار تولید شده در راکتور ناو پر می شوند . این بخار نیروی پیش رانشی برای کاتاپولت کردن هواپیما و ادامه پرواز با سرعت ایمن را تأمین می کند .
اگر میان این بخار که بستگی به نوع هواپیما دارد کم باشد نیروی لیفت کافی ندارد و هواپیما را به داخل اقیانوس پرتاب خواهد کرد و اگر زیاد باشد ، خیز برداشتن سریع کاتاپولت موجب شکستن چراغ دماغه خواهد شد .قدرت این منجنیق به اندازه ای است که هواپیما با وزن 18 تن و به سرعت 150 نات در عرض2 ثانیه میرساند.
لازم به ذکر هست که بگم فقط ناوهای هواپیمابر آمریکا و فرانسه از این قابلیت برخوردار هستند.
خب گفتیم که فقط ناوهای آمریکا و فرانسه از سیستم منجنیق و بخار آب استفاده میکنند اما ناوهای چین, روسیه, هند چیکار میکنند؟ این ناوها به دلیل اتمی نبودن از سیستم کاتاپولت استفاده نمیکنند و بجای آن از سیستم اسکی پرش که در انتهای عرشه وجود دارد برای برخاستن استفاده میکنند. اسکی پرش سکویی به سمت بالا هست که با ایجاد نیروی لیفت به زیر هواپیما باعث کمک به تیکاف جنگنده می شود.
اسکی پرش به دلیل اینکه قدرت زیادی به هواپیما اضافه نمیکند باعث میشود که یک جنگنده نتواند در حالت تمام مسلح با استفاده از آن به پرواز دربیاید.
کلاس جدید ناو هواپیما بر آمریکا به نام جرالد فورد که فقط تا کنون یک نمونه از آن وارد خدمت شده از نمونه جدیدی از کاتاپولت استفاده میکنند که بجای بخار آب نیروی خودش و از الکترومغناطیس تامین می کند و 30درصد قدرت بیشتری نسبت به کاتاپولت های قبلی دارد و پیچدگی و مشکلات آنهارا نیز ندارد.
این ناو توانایی حمل 90 هواگرد را دارد.
بخار آب بی بخار آب
نحوه فرود در ناوها تقریبا مثل هم هست اکثر جنگنده های امروزی دارای یک قلاب به نام هوک در انتهای خود هستند که علاوه بر استفاده برای فرود بروی ناو برای فرود اضطراری نیز از آن استفاده میکنند. یعنی حتی جنگنده های غیر ناونشین هم نیز مجهز به این سیستم هستند.
در این روش خلبان قلاب هوک را باز کرده و همچنین بروی زمین یا ناو هم چند کابل barrier قرار داده شده است که با گیر دادن قلاب هوک به یکی از این کابل ها هواپیما در طی چند متر متوقف میشود.در ناو جرالد فورد این کابل ها حذف شده و از نیروی برق برای توقف هواپیما استفاده میکنند.
اف15 غیر ناو نشین و استفاده از هوک برای فرود
پ ن: بعد از امریکا تنها کشوری که در حال کار بروی کاتاپولت مغناطیسی هست کشور چین هست!
تا دهه 80 چین حتی هیچ پیش زمینه ای در ساخت هواپیما نداشت و طرح های شوروی و کپی میکرد اما امروزه میبینیم که رقیب اصلی آمریکا دیگر نه روسیه بلکه چین هست.برای درک وضعیت تنها ناوهواپیمابر روسیه میتونید تصویر زیر و ببینید از ناو کوزنتسوف ببینید که همیشه خدا هم در حال تعمیر هست. این ناو دارای 8 دیگ بخار و 4 توربین بخار است و با سوخت مازوت کار میکند.
چین حتی در زمینه هوانوردی هم از روسیه جلو تر افتاده و جنگنده نسل پنجم خودش و رسما عملیاتی کرده است در حالی که روسیه سالهاست در حال تحقیق هست و 5 نمونه بیشتر جنگنده نسل پنچم نساخته است.علت هم کمبود تکنولوژی روسیه نیست بلکه اقتصاد هست.قدرت نظامی محصول قدرت اقتصادی هست . در زمینه اقتصاد کشوری که به رقابت با آمریکا بر خواهد خواست چین خواهد بود و نه روسیه . تولید ناخالص کشور روسیه حتی از ایتالیا به عنوان یکی از اقتصادهای نه چندان درخشان اروپا هم کمتر است
