سجع چیست؟ تفاوت سجع و قافیه در چیست؟ سجع متوازن چیست؟ سجع مطرف چیست؟ سجع در ادبیات فارسی به معنی در کنار هم قرار دادن کلمات هم وزن و هم قافیه در یک متن است. این متن می تواند شعر ، نوشته ، عبارت یا انشاء باشد. سجع می تواند به زیبایی و بهتر شدن مطلب یا نوشته ما بسیار کمک کند . معنی کلمه سجع در زبان فارسی آواز قمری ( پرنده ای به نام شناخته شده یاکریم ) است. اگر در شعر یا نثر از آرایه سجع استفاده شده باشد به آن شعر یا نثر در اصطلاح مُسَجَّع گفته می شود که به معنی آهنگین هم هست.
آرایه سجع بیشتر در نثر کاربرد دارد زیرا سجع ها باید در پایان دو جمله بیایند و آهنگ دو جمله را به یکدیگر نزدیک کنند. از این جهت سجع در نثر مانند قافیه در شعر است که در پایان بیت های شعر آورده می شود. اگر سجع ها در یک جمله در کنار یکدیگر آورده شوند به این حالت تضمین مزدوج گفته می شود. با توجه به تعاریف بالا مثالهایی از سجع را در ادامه مشاهده می کنید که در نثر آورده شده اند :
در مثال یک ما كلمه ي « غايت » داراي دو هجا و كلمه ی « نهايت » داراي سه هجا مي باشد پس دو كلمه هم وزن نيستند بلكه فقط در حرف آخر مشترك اند ، به این نوع سجع که در حروف پایانی با هم اشتراک دارند سجع مطرف گفته می شود. در مثال دوم دو كلمه ي « عزيز » و « ذليل » داراي دو هجا ، يكي كوتاه و يكي كشيده هستند . لذا در وزن يكسان هستند که به این نوع سجع در اصطلاح سجع متوازن گفته می شود که مثال چهارم هم از نوع سجع متوازن است. مثال سوم به عنوان سجع متوازن شناخته می شود که محبوب ترین ، آهنگین ترین و مهمترین نوع سجعی است که در ادبیات فارسی بایستی شناخته شود ، این سجع بیشترین کاربرد را در متون فارسی دارد. بصورت خلاصه می توانیم نکات مربوط به آرایه سجع را به شکل زیر خلاصه کنیم :
امیدوارم مورد توجه شما عزیزان قرار بگیرد. اگر نکته ای در خصوص این مطلب به ذهنتان می رسد خوشحال می شویم در ادامه همین مطلب نظرتان را قرار دهید.
