محل زندگی بختیاری ها از ابتدا بختیاری‌ها در استان‌های چهارمحال و بختیاری و شمال، شمال‌غربی و شمال‌شرقی خوزستان، غرب و جنوب‌غربی اصفهان، شرق لرستان و شمال کهگیلویه و بویراحمد ساکن هستند.
چهارمحال و بختیاری شامل چهار محلِ لار، کیار، میزدج، گندمان به علاوه سرزمین‌های بختیاری است و از این رو به آن چهار محال و بختیاری گفته‌انداین سرزمین‌ها به دو بخش ییلاقی و قشلاقی تقسیم می‌شود
محل سکونت ییلاق و قشلاق ایل چهارلنگ به دو بخش تقسیم می‌شود
محلِ سکونتِ ایل هفت لنگ نیز به دو بخش تقسیم می‌شود:
کوچ، واژه ای که هزاران سال زندگی سنتی اقوام لرزبان دامنه های زاگرس را به تصویر می کشد. “مال کنون “مهم ترین موضوع زندگی و معیشت عشایر است و در عین حال یادآور شاخص ترین اثر موسیقایی ایل بختیاری است.
” کوچ ” در فرهنگ بختیاری با سختی و تلاش عجین شده و مردان و زنان این دیار باطی طریق در دل کوه‌ها و کوهساران دل به دریای رودهای ناآرام می‌زنند.عشایر در طول سال برای دست یافتن به مراتع سرسبز در ییلاق و قشلاق دوبار اقدام به کوچ می کنند که کوچ بهاری ییلاقی از خوزستان به چهارمحال و بختیاری به دلیل دست یافتن به مراتع سرسبز و آبهای روان با خوشحالی همراه است.عشایر برای حرکت ایل ساعت نیک می کنند و باروبنه می بندند و در فصل زیبای بهار راهی ییلاق می شوند. کسانی که در ایل وظیفه شان راندن بره ها وبزغاله هاست برای این که خوشی و هیجان سفر و حرکت بره ها وبزغاله ها را درایل پخش کنند با آهنگی دلنشین اشعاری را به لری می خوانند…
عشایر بختیاری در سال دو نوبت کوچ می کنند به گونه ای که در بهار از نیمه فروردین تا اواخر اردیبهشت از منطقه گرمسیر (شهرهایی در استان خوزستان) به منطقه سردسیر در استان چهار محال و بختیاری و دامنه های شمالی رشته کوه زاگرس نقل مکان می کنند و از اواخر شهریور تا اواسط آبان هم همین مسیر را برمی گردند.
تاکنون سه هزار و ۸۰۰ کیلومتر ایلراه درجه یک، ۲ و ۳ عشایری در استان چهارمحال و بختیاری شناسایی شده است. برخی از این ایلراه ها بیش از ۳۰۰ سال قدمت دارد و مهمترین آن ایلراه “دزپارت” است که از “گردنه رخ” آغاز و به منطقه “دهدز” استان خوزستان متصل می شود.
اقوام ایرانی اصیل می توان به ایل لر ( لر بزرگ ؛ ایل بختیاری و لر کوچک اهالی لرستان) کرد ، بلوچ و نام برد که همگی از زیر شاخه ها یا تیره های پارت هستند.
ایل بختیاری با جمعیتی بالغ بر ۴ میلیون نفر به تنهایی بزرگ ترین ایل جهان و ایران است ( البته کرد ها آن قدر زیاد هستند که یک قوم شناخته می شوند) که لر ها تنها در استان های چهار محال و بختیاری ، خوزستان ، کهکیلویه و بویر احمد ، پارس ( ممسنی پارس) شاهین شهر اصفهان لرستان ، بوشهر(سپید پوستان) و … زندگی می کنند .
این ایل یکی از زیر شاخه های تیره پارت نژاد آریا و از نزدیکان آن میتوان به پارت هاي گلستاني و شمال خراسان اشاره کرد. که روزگاری را در کنار دریای کاسپین ( خزر ) به گذرانده اندو نام خود را بدان دریا دادند ، این ایل به همراه لر های کوچک ( اهالی لرستان ) و کرد ها بعد از مهاجرت از جنوب سیبری ( کوچ معروف و بزرگ هندواروپایی) در استان کونونی پارتيانا ( خراسان ) نشین شدند .
ادامه در ادامه نوشتار
تا اینجا تیره آنان بسیار کوچک بود و رفته رفته بر جمعین آنان افزوده شد . آنان حکومت اشكاني را قبل از اسلام به راه انداختند البته پدران آنان از بزرگان فرمانروایی هخامنشیان بودند ( لباس و پوشاک آنان ) و هم چنین بعد از اسلام ، حکومت زندیه به دست آنان تشکیل یافت . لر ها ( بختیاری ها ) تا پيش از زمان حمله اشكانيان به سلوكيان بيگانه و يوناني در آستر آباد ( گرگان ) بودند و براي پاسداري از مرز ها و پيروزي بر جنگ ها به كوه هاي بختياري كنوني آورده شدند.پس از حمله اعراب مسلمان به همراه کرد ها و لر های کوچک و دربار ساسانی ( البته در آن زمان هنوز تقسیم بندی لر ها وجود نداشت) به کوه های زاگرس ( استان کنونی چهار محال و بختیاری و کهکیلویه ) گریختند و به جنگ چریکی با اعراب پرداختند . آنان در کوه ها به جنگ با اعراب می پرداختند تا جایی که پارس ها به آنان لقب بختیاری ؛ دارای شانس و بخت همیار دادند . آنان که زرتشتی بودند بعد از شناخته شدن اسلام ؛ مسلمان شدند و مذهب شیعه را برگزیدند .
ایل بختیاری به ۲ شاخه هفت لنگ و چهار لنگ تقسیم شده است این تقسیم ناشی از مالیات های زمان خود بوده است ( حدود ۱۰۰۰ سال پیش ) ۱۱ برادر و پسر عمو بودند که بر سر زمین های اجدادی به جنگ و ستیز پرداختند که در نهایت ۴ لنگ ها توانستند زمین های بیشتری را تصاحب کنند که خود باعث میشد مالیات افزور تری بپردازند و هفت لنگ ها کمتر
منابع : ویکی پدیا،ویکی بختیاری
