سقف شیبدار بتنی، یکی از محبوب‌ترین انواع سقف برای سازه‌های مختلف است اما اجرای مناسب آن نیازمند رعایت نکات زیادی است! این سقف‌ها اگر به شکل درستی اجرا نشوند، نه‌تنها مزایای فنی ندارند، بلکه خطرساز هم بوده و در مواقع ضروری مانند بروز زلزله یا طوفان احتمال ورود خسارت را بیشتر می‌کنند. از این رو توجه به نکات اجرایی سقف شیبدار بتنی اهمیت ویژه‌ای دارد.
اگر مشتاق به کسب اطلاعات بیشتر در این‌باره هستید، تا انتهای این نوشته همراه ما باشید تا نکات اجرایی سقف شیبدار بتنی؛ 10 نکته‌ای که باید رعایت کنید را با جزئیات کامل بررسی کنیم.
پیش از بررسی نکات اجرای سقف شیبدار بتنی، بهتر است بررسی کنیم که این سازه چه ویژگی‌ها و مزایایی نسبت به انواع دیگر سقف شیبدار دارد؟ سقف‌های شیبدار که معمولا در مناطق پر بارش اجرا می‌شوند، یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از تجمع باران و برف بر روی ساختمان هستند که به روش‌های مختلفی، از جمله به شکل بتنی اجرا می‌شوند. انواع بتنی این سقف‌ها از نظر ساختار و ظاهر تفاوت خاصی با دیگر انواع ندارد بجز یک مورد که آن هم وزن سقف است!
سقف‌های شیبدار به صورت کلی به سبک بودن معروف هستند که این موضوع می‌تواند تا حدودی سقف را در برابر باد‌های شدید و طوفان آسیب‌پذیر کند اما سقف‌های بتنی وزن نسبتا بیشتری داشته و عملکرد بهتری دارند.
سقف شیبدار بتنی دوام کمتری نسبت به سقف‌های سفالی دارد اما در مقابل، فرایند اجرای ساده‌تر و قیمت مناسب‌تری دارد و می‌توان گفت که اجرای آن به صرفه‌تر است.
همانطور که پیشتر گفته شد، سقف شیبدار بتنی دارای مزایای زیادی است؛ البته به شرطی که به شکل مناسبی اجرا شود.
با وجود اینکه اجرای این نوع سقف ساده و سریع است، اما ریزه‌کاری‌های زیادی داشته و اگر این نکات رعایت نشوند، اجرای این سازه حتی می‌تواند خطرناک باشد! اجرای سقف شیبدار، حال به هر روشی، دارای نکات خاص خود است و در اجرای این نوع سقف با بتن نیز باید موارد بیشتری در نظر گرفته شوند که در ادامه 10 مورد از این نکات مهم را بررسی کرده‌ایم.
محاسبات، بخشی جدا نشدنی از هر فرایند مهندسی است که باید به دقیق‌ترین شکل ممکن صورت گیرد! در فرایند ساخت و اجرای سقف شیبدار بتنی، متغیر‌های زیادی وجود دارند که بی‌توجهی به آنها می‌تواند عملکرد سقف را تضعیف کرده و همچنین در ظاهر سقف نیز تاثیرگذار باشد.
محاسبات یک سقف جوانب مختلفی دارد که برخی از آنها به شرح زیر هستند:
همچنین در این مرحله نیاز است تا مواد لازم اجرای سقف شیبدار بتنی، به شکل دقیقی برآورد شوند تا در مرحله اجر مشکل خاصی وجود نداشته باشد.
این مواد شامل انواع آهن آلات، بتن و سایر اجزای لازم برای اجرای این نوع سقف می‌شوند؛ از این رو باید حتما به لیست قیمت ورق شیروانی، میلگرد بتن و غیره سر زده و از نظر قیمتی نیز برآورد‌هایی داشته باشید.
البته لازم به ذکر است که علاوه بر بحث حجم مواد و قیمت آنها، توجه به کیفیت بالای مواد لازم برای اجرای سقف اهمیت ویژه‌ای دارد! سقف شیروانی در مکان‌هایی اجرا می‌شود که از نظر آب و هوایی متلاطم هستند و وزش باد و بارش باران و برف زیادی در این مناطق وجود دارد و از این رو باید از مواد اولیه با کیفیت استفاده کرد تا سقف بتواند در این شرایط سخت برای مدت زمان طولانی، عملکرد مناسبی داشته باشید.
یکی از مهم‌ترین دلایل اینکه سازه‌های بتنی، مخصوصا سقف شیبدار بتنی به خوبی ساخته نمی‌شوند، قالب‌بندی نامناسب است! قالب‌بندی در اجرای یک سازه بتنی بیشترین اهمیت را دارد و باید بر اساس نوع سازه و ویژگی‌های آن، به شکل مناسب و با ابعاد دقیق صورت گیرد.
بتنی که برای سقف‌های شیروانی استفاده می‌شود، در سراشیبی قالب‌بندی شده و از این رو، امکان جا به جا شدن را دارد! با توجه به این مشکل، باید از قالب‌های محکم استفاده کرد تا به بتن اجازه حرکت داده نشده و در نهایت، فرم سقف به هم نریزد.
توجه به قالب‌بندی مناسب در اجرای سقف شیبدار بتنی، کمک می‌کند که شیب محاسبه شده به شکل دقیقی اجرا شود و شیب نهایی، نه بیش از اندازه کم و نه بیش از اندازه زیاد باشد چرا که در این صورت، عملکرد سقف مناسب نخواهد بود و همچنین جلوه سقف نیز زننده خواهد شد.
پیشتر اشاره شد که استفاده از مواد اولیه مرغوب، چه اهمیتی در اجرای سقف شیبدار بتنی دارد. یکی از اهداف بسیار مهم در اجرای سقف شیبدار بتنی، جلوگیری از تجمع برف و باران بر روی سقف و نفوذ به داخل سازه است.
اگر لایه‌های بیرونی که پروفیل‌های شیروانی هستند را در نظر نگیریم، مهم‌ترین بخش که باید مقاومت بالایی در برابر رطوبت داشته باشد، سطح بتنی زیر پروفیل‌ها است! در صورتی‌که این سطح از بتن نامرغوب ساخته شده باشد، بدون شک تحت تاثیر رطوبت شدیدی قرار گرفته و در طول زمان، زودتر تخریب شده و یا نیاز به تعمیر پیدا خواهد کرد!
در خرید بتن برای اجرای سقف شیبدار، تنها کیفیت اهمیت ندارد بلکه باید نوع بتن با ویژگی‌های مکانیکی مناسب را تهیه کنید.
بتن با ویژگی‌های مکانیکی مناسب، عملکرد رایج سقف را بهتر کرده و همچنین در مواقع بحرانی مانند بروز طوفان و زلزله، مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.
بعد از تهیه بتن مناسب، برای تهیه مخلوط بتن باید آب و سیمان را با هم ترکیب کرد. در این مرحله باید بر اساس اینکه چه انتظاراتی از بتن دارید، به اندازه مناسب آب را با سیمان مخلوط کنید.
در اجرای سقف شیبدار بتنی، از همه مهم‌تر مقاومت سقف است و از این رو توصیه می‌شود بتن خشک‌تری را فراهم آورید.
بتن‌های خشک‌تر مقاومت بهتری از خود نشان می‌دهند اما نکته‌ای که در این بین اهمیت داد این است که بدون هیچ وقفه زمانی‌ای باید بتن ایجاد شده را روی سقف و در قالب‌ها قرار دهید تا سفت نشود.
هر چقدر که بتن خشک‌تر باشد سریع‌تر خشک می‌شود و از این رو در اجرای این نوع بتن‌ها سرعت عمل بالایی لازم است.
در بتن‌ریزی روی سطح شیبدار، هدایت درست بتن و پشتیبانی از آن بسیار سخت است و توصیه می‌شود که در این شرایط مثل زمانی که بتن بر روی سطح صاف ریخته می‌شود برخورد نکنید! برای اینکه بتوانید کنترل بهتری روی حرکت بتن بر روی سطح داشته باشید، می‌توانید از فرم‌های پشتیبان استفاده کنید! فرم‌های پشتیبان المان‌هایی هستند که برای حمایت از بتن در حین ریخته شدن، تهیه و کارگذاری می‌شوند و با توجه به قیمت پایینی هم که دارند، توصیه می‌شود حتما از آنها استفاده کنید.
یک از جنبه‌های مهم محاسبات و اجرای سقف‌های شیبدار بتنی، میلگرد‌های تسلیح هستند! این میلگرد‌ها برای مقاومت در برابر بارها و زلزله و طوفان در نظر گرفته می‌شوند و از این رو، رعایت فواصل استاندارد بین آنها، ابعاد و سایز مناسب، مکان‌های قرار‌گیری و بسیاری موارد دیگر اهمیت داشته و به صورت کلی باید با دقت زیاد نصب شوند.
همچنین از آنجا که این میلگرد‌ها قرار است همواره زیر فشار بار‌های مختلف از جمله وزن خود سقف باشند، باید تا حد امکان میلگرد‌های با کیفیت را به کار گرفت.
انواع زیادی از میلگرد مناسب برای این کار در کشور ما وجود دارند که باید بر اساس بودجه خودتان اقدام به خرید کنید چرا که به عنوان مثال قیمت امروز میلگرد اصفهان با قیمت میلگرد اهواز و سایر مناطق متفاوت است و توصیه می‌شود انواع مختلف میلگرد را برای این امر بررسی کنید.
پس از قالب‌بندی، تهیه بتن مناسب و فراهم آوردی مخلوط بتن با ویژگی‌های دلخواه و ترکیب آب مشخص، باید بتن‌ریزی را آغاز کرد.
بتن‌ریزی باید به شکل یکنواخت باشد تا هیچ حفره و جای خالی بر روی سقف به وجود نیاید. برای این امر نباید از روش‌های استاندارد بتن‌ریزی و ترازکاری سقف استفاده کنید.
یکی از نکاتی که پیش از بتن‌ریزی باید در نظر داشته باشید این است که تمام فضا را از آلاینده‌ها و نخاله‌ها پاک و تمیز کنید تا بتن به خوبی در جای خود بنشیند.
برخی آلاینده‌ها در ترکیب با بتن می‌توانند میزان چسبندگی بتن را کاهش داده و به صورت کلی عملکرد فنی بتن را تضعیف کنند.
این مرحله اهمیت زیادی دارد چرا که کوچک‌ترین اشتباهی، می‌تواند منجر به نامناسب و بد فرم شدن سقف شود! یک سقف بتنی باید کاملا یکپارچه و یکنواخت باشد؛ البته که بعد از خشک شدن بتن می‌توان سطح بتن را جلا داد اما تا حد امکان در مرحله بتن‌ریزی باید به این موضوع توجه شود. همچنین در صورتی‌که بتن‌ریزی به شکل غیراصولی صورت گرفته و نتیجه نهایی مطلوب نباشد، امکان اصلاح شرایط وجود ندارد و باید اجازه دهید بتن نامناسب خشک شود تا بتوانید آن را تخریب کرده و تمام فرایند بتن‌ریزی سقف شیبدار بتنی را دوباره انجام دهید. برخی از روش‌های بتن‌ریزی سطوح شیبدار به شرح زیر هستند:
اینکه کدام نوع بتن‌ریزی را انتخاب کنید، کاملا بستگی به ابعاد پروژه دارد! بدون شک برای ساختمان‌های بزرگ نمی‌توان با روش بتن‌ریزی با دست پیش رفت چرا که ممکن است دقت کار پایین بیاید اما این کار برای پروژه‌های کوچک، مانعی ندارد.
با این وجود معمولا روش محبوب برای بتن‌ریزی سطوح شیبدار، خصوصا سقف شیبدار بتنی، استفاده از قالب‌های لغزنده است چرا که هم سرعت کار را بالا می‌برند و هم از دقت بالایی برخوردار هستند و در نهایت، پخش کردن بتن هم در این قالب‌ها راحت‌تر است.
یکی از مشکلات رایج سقف‌های شیبدار، حال چه بتنی و چه معمولی این است که نمی‌توانند در برابر سر و صدا و سرما یا گرما عایق باشند! این مشکل همواره باعث آزار ساکنین سازه‌هایی با این نوع از سقف‌ها بوده و همچنین باعث اتلاف انرژی نیز می‌شود.
بتن به خودی خود عایق خوبی در برابر سر و صدا و حرارت است اما به تنهایی کافی نبوده و نیاز است تا عایق‌کاری به شکلی جدی‌تر صورت گیرد.
انتخاب نوع دقیق عایق بستگی به شرایط اجرای کار دارد اما به صورت کلی، ایزوگام و پشم شیشه رایج‌ترین موارد مصرفی برای این هدف هستند.
عایق کاری خود فرایند پیچیده‌ای دارد که برخی از جزئیات آن به شرح زیر هستند:
عایق کاری حرارتی مهم‌ترین بخش از آب‌بندی سقف شیروانی است که برای سقف شیبدار بتنی هم اهمیت زیادی دارد. همانطور که پیشتر گفته شد، عدم وجود عایق حرارتی می‌تواند باعث اتلاف انرژی شود و هدف از عایق‌بندی حرارتی دقیقا جلوگیری از اهمین اتلاف انرژی است. برخی از متریال‌های مناسب برای عایق‌بندی حرارتی سقف شیروانی عبارت‌اند از:
عایق کاری صوتی نه‌تنها از ورود سر و صدای اطراف به داخل فضا جلوگیری می‌کند، بلکه می‌تواند جلوی ورود صداهای ناشی از خود سقف، مانند صدای بارش باران روی پروفیل‌های فلزی و سقف و برخی موارد مشابه را نیز بگیرد.
متریال‌های رایج برای این عایق‌بندی معمولا فوم ضد صوت مخصوص است که علاوه بر عایق صوتی می‌تواند عایق حرارتی مناسبی نیز باشد.
رطوبت زیاد به مرور زمان می‌توان به بتن و میلگرد‌های به کار رفته در سقف شیبدار بتنی آسیب وارد کند و از این رو نیاز است تا از برخی متریال‌ها مانند مواد پلیمری برای عایق‌بندی رطوبتی استفاده کرد.
بی‌توجهی به عایق‌های حرارتی باعث اتلاف انرژی می‌شود و بی‌توجهی به عایق‌های صوتی باعث نفوذ صدای اطراف به ساختمان اما هیچ‌کدام به خود سقف آسیب نمی‌زنند! در این بین بی‌توجهی به عایق‌های رطوبتی است که می‌توانند در مرور زمان آسیب‌های جدی به سقف وارد کند و بنابراین توصیه می‌شود که حتما به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشید.
تا به اینجا درباره انواع عایق‌بندی‌های سقف شیبدار بتنی صحبت شد که این عایق‌بندی‌ها برای انواع دیگر سقف‌های شیبدار نیز به کار می‌روند و باید هر کدام را جداگانه با متریال‌های مخصوص اجرا کرد. اما در این بین برخی متریال‌ها وجود دارند می‌توانند به عنوان عایق صوتی، حرارتی و همچنین عایق‌های رطوبتی عمل کنند و برای اجرای آسان‌تر و بهینه‌سازی هزینه‌ها بهتر است که این متریال‌ها استفاده کنید.
ایزوگام و پوشش‌های نانو بهترین نوع از این عایق‌ها هستند و به خوبی می‌توانند از سقف در برابر عوامل متعدد محافظت کنند.
بعد از بتن‌ریزی و خشک شدن بتن، لازم است که درب‌ها و پنجره‌های مورد نظر را نصب کرد. محل کارگذاری درب‌ها پنجره‌ها باید از پیش مشخص شده باشند اما در هنگام نصب باید توجه کنید که حتما فرم‌های مربوطه به شکل محکم و با کیفیت باشند.
برای این امر نیاز است تا از فریم‌ها و اتصالات مناسب استفاده کنید و با ابعاد دقیق، این المان‌ها را در جای خود نصب کنید.
یکی از رایج‌ترین اشتباهاتی که افراد در این مرحله مرتکب می‌شوند این است که برای انتخاب درب و پنجره، تنها ظاهر را در نظر می‌گیرند! اما با توجه به اینکه معمولا سقف شیبدار بتنی در مکان‌های پر بارش و احتمالا بادخیز اجرا می‌شود، باید از پنجره‌هایی استفاده کنید که در طول زمان دچار مشکل نشده و به خوبی بتوانند در برابر شرایط آب و هوایی سخت مقاومت کنند.
توصیه می‌شود که از درب‌ها وپنجره‌های UPVC استفاده کنید چرا که این درب و پنجره‌ها عایق حرارت و صوت بوده و همچنین مقاومت بالایی در شرایط آب و هوایی سخت دارند.
شاید فکر کنید که بعد از اجرای سقف شیبدار بتنی کار تمام شده و می‌توانید سازه را به حال خود رها کنید! اما باید بگوییم که سخت در اشتباه هستید و باید به شکل مداوم، پیگیر شرایط سازه باشید.
این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که ساختمان در شرایط آب و هوایی سخت و فضایی با رطوبت بالا قرار داشته باشد که همگی از عوامل مخرب برای سقف سازه هستند. البته منظور این نیست که چنین سازه‌هایی آسیب‌پذیر هستند بلکه برعکس سقف شیبدار بتنی، در صورت اجرای درست مقاومت خوبی در این شرایط دارد و برای مدت زمانی طولانی هم می‌تواند بدون مشکل فعالیت کند. اما در این بین تنها با قدری پیگیری و مراقبت‌های جزئی می‌توانید عمر سقف سازه را چند برابر کرده و اتلاف انرژی را به حداقل برسانید.
بررسی مداوم سقف یکی از مهم‌ترین گام‌ها است تا در صورت بروز هر گونه خرابی، سریعا برای ترمیم اقدام کرد. همچنین در صورت تجمع برف بر روی سقف توصیه می‌شود که اجازه یخ زدن برف‌ها را نداده و سریعا برف روبی کنید.
علاوه بر نکات مذکور که نکات اصلی برای اجرای سقف شیروانی بتنی بودند، یک‌سری نکات جزئی‌تر نیز وجود دارند که رعایت آنها می‌تواند سرعت کار را بالا برده و اثر بخشی را بیشتر کند. این موارد به شرح زیر هستند:
یکی از چالش‌های اجرای سقف شیبدار بتنی که اینجا هم می‌توانید آن را مشاهده کنید، پرداخت بتن بعد از بتن‌ریزی و پخش مناسب و یکنواخت آن است.
استفاده از ویبراتور در این مرحله می‌تواند کمک زیادی کند چرا که به صورت کلی، به دلیل اسلامپ خیلی پایین، دانه‌های بتن از هم جدا نمی‌شوند.
نکات اجرای سقف شیبدار بتنی یا همان سقف شیروانی بتنی را تا به اینجا بررسی کردیم. این نکات تمام ماجرا نیستند و باید در کنار اصول فنی به کار گرفته شوند تا بهترین نتیجه را داشته باشند اما سوال مهم اینجاست که چگونه باید این اصول فنی و نکات مذکور را در بهترین حالت اجرا کنیم؟ متاسفانه صنعت ساختمان‌سازی همچنان در برخی مواقع در گیر سنت‌گرایی است و افرادی تنها به صرف تجربه اقدام به اجرای چنین سازه‌هایی در ابعاد کوچک می‌کنند.
هر چقدر هم که ابعاد پروژه کوچک باشد، حتی در حد یک سقف یک ساختمان یک طبقه، باز هم باید از متد‌های مهندسی و استاندارد‌های ساختمان‌سازی روز دنیا در جهت بهره‌وری بیشتر ساختمان استفاده کرد.
این امر امکان‌پذیر نخواهد بود مگر با کمک گرفتن از افرادی که علاوه بر تجربه، تحصیلات و سواد مورد نیاز برای ساختمان‌سازی را داشته و با اصول روز دنیا آشنا هستند.
از این رو توصیه می‌شود چه برای اجرای سقف شیبدار بتنی و چه برای اجرای هر نوع سازه دیگری، از مهندسان معماری و سازه کمک بگیرید.
در برخی مواقع، رعایت یک اصل بسیار ساده، علاوه بر اینکه می‌تواند مقاومت سازه را افزایش دهد، می‌تواند به شکل چشمگیری در کاهش مصالح مصرفی و در نهایت هزینه‌های شما تاثیر گذار باشد. چنین اصولی تنها در اختیار افرادی است که از دانش ساختمان‌سازی بهره‌مند هستند.
اجرای سقف شیبدار بتنی، یکی از بهترین راهکار‌ها برای جلوگیری از آسیب رسیدن به سازه در برابر عواملی همچون برف، باران و شرایط سخت آب و هوایی است! این نوع سقف که معمولا در قسمت‌های پربارش کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، با هزینه بهینه اجرا شده و عملکردی بسیار مناسب دارد. همچنین این نوع از سقف‌ها دارای عمر مفید طولانی هستند؛ البته به شرط اجرای درست و اصولی.
اصول اجرای سقف شیبدار بتنی موارد زیادی را شامل می‌شود که توضیح آنها در این نوشته نمی‌گنجد اما در این بین برخی نکات مهم در اجرای این نوع سقف وجود دارند که کمتر به آنها توجه می‌شود. از این رو ما در این نوشته کوشیدیم تا این نکات مهم را با شما در میان بگذاریم و امید است که مطالب مذکور برای شما مفید بوده باشند.
همانطور که در سطرهای پیشین بارها اشاره شد، یکی از مهم‌ترین نکات در اجرای این نوع سقف بهره‌مندی از مصالح مرغوب و با کیفیت است.
برای تهیه آهن آلات کاربردی و پروفیل‌های شیروانی مصرفی در سقف‌های شیبدار، می‌توانید از فروشگاه آیرومارت اقدام به خرید کنید! آیرومارت یکی از بزرگ‌ترین فروشندگان مقاطع فولادی ساختمانی و صنعتی در ایران است که محصولات بهترین تولید کنندگان را، با قیمت رقابتی و خدمات ویژه ارائه می‌کند.
برای بهره‌مندی از مشاوره، خرید و بررسی قیمت محصولات مختلف، از قیمت ورق عرشه فولادی گرفته تا انواع میلگرد و هر نوع آهن آلات دیگری، می‌توانید به سایت آیرومارت به آدرس www.iromart.com مراجعه کرده و یا با شماره تلفن 02145306 تماس بگیرید. شعار آیرومارت، "یک کلیک تا خرید آهن"، در راستای رفع آسان نیازهای شما!
