ویکی پدیا دانشنامه ای بی اعتبار

عبارتی را در موتور جستجو می‌نویسی و ویکی‌پدیا را جزء اولین نتایج می‌بینی. آیا ویکی‌پدیا منبع معتبری است و می‌توان به مطالب آن اعتماد کرد؟

ویکی‌پدیا یک دانشنامه‌ی آزاد است، به این معنا که کاربران در تهیه و ویرایش مطالب آن نقش دارند. مشارکت‌کنندگان از قومیت‌های گوناگون هستند و باورهای دینی، سیاسی و... متفاوتی دارند و این می‌تواند موجب جانب‌داری‌های ناعادلانه شود و در درستی مطالب خدشه بزند.

خبرگزاری گاردین پیش‌تر از برگزاری دوره‌های «ویرایش ویکی‌پدیا» توسط اسرائیلی‌ها خبر داده بود [1] و در مطلب دیگری تحت عنوان «Wikipedia bans Church of Scientology from editing» (ویکی‌پدیا، کلیسای ساینتولوژی را از ویرایش بن می‌کند) آمده است: «این چهارمین بحث مربوط به ساینتولوژی در چهارسال گذشته است. بحث میان پیروان کلیسای ساینتولوژی و مخالفان آن که «جنگ ویرایش» خوانده می‌شود که می‌خواهند چهره‌ی این کلیسا را مثبت یا منفی نشان دهند، درحالیکه سیاست ویکی‌پدیا بر بی‌طرفانه‌بودن مقاله‌هاست». [2]

به طور کلی، ایده‌ی ویکی‌پدیا -دانشنامه‌ای که هرکس قادر به ویرایش کدها و داده‌هایش باشد- ایده‌ی جالب و قابل دفاعی است، اما بحث بر سر این است که آیا می‌توان در موضوعات بحث‌برانگیزی که هرکس دیدگاه خود را دارد، بی‌طرف بود؟ اگر کسی بنویسد که اسلام دین خداست، به جانب‌داری متهم می‌شود، اما در عین حال نفی این گزاره نیز جانب‌داری از دیدگاه‌هایی دیگر است و به نظر می‌رسد که تنها بی‌طرفی که در توان نویسندگان ویکی‌پدیا باشد، این است که درباره‌ی موارد بحث‌برانگیز ساکت باشند!

برای مثال در ویکیپدیا نوشتاری وجود دارد که شبهات مخالفین اسلام را در خود جمع کرده، درحالیکه علیرغم تلاش برخی ویراستاران، پاسخ تمام آنها نیامده است و مطالب خلاف واقع که از ریشه باطل باشند هم در آن کم نیست. مسلمانان با روش‌هایی که دست دانش اسلام‌ستیزان به آنها نمی‌رسد، به پاسخ این شبهات می‌پردازند، اما فرد بی‌اطلاعی که وارد این صفحه شود، دیدگاه مسلمانان و پاسخ آنها را نمی‌یابد و تنها سخنان گروهی را می‌شنود.

رابرت مک هنری (سردبیر سابق دانشنامه‌ی بریتانیکا) در این رابطه می‌گوید: «می‌توان مقالاتی را یافت که به حدی نادرست نوشته شده‌اند که قابل فهم نیستند و مقالات دیگری هم وجود دارند که بسیار خوب هستند. برخی از مقالات خطاهای زیادی دارند و برخی دیگر معتبر به نظر می‌آیند. مشکلی که برای کاربران عادی وجود دارد، این است که آنها غالباً نمی‌توانند این انواع را از یکدیگر تشخیص دهند!» [3]