مدل آیدا توسط یک تاجر آمریکایی به نام E. St. Elmo Lewis در سال 1989 ایجاد شد. هدف اصلی و اولیه این مدل، بهینه سازی تماس های فروش، به ویژه تعامل بین فروشنده و خریدار در مورد محصول بود.
مدل آیدا(AIDA) مخفف Awareness، Interest، Desire و Action به معنی آگاهی، علاقه، میل و عمل هستش. این مدل در بازاریابی استفاده میشه و مراحلی رو که مشتری در فرآیند خرید محصول طی می کنه رو توصیف می کنه.
لوئیس رو میشه یکی از پیشگامان استفاده از روش های علمی برای طراحی تبلیغات و فرآیندهای فروش در نظر گرفت. در عین حال، برای لوئیس خیلی مهم بود که تبلیغات رو نوعی آموزش ببینه که به افراد ذینفع کمک می کنه.
توضیحات نظری لوئیس از تئوری تبلیغاتی مبتنی بر تجارب گسترده اش است. مثلا، او رئیس بازاریابی در شرکت های مختلف و سازمان های مشاوره و همین طور شرکت هایی بود که در مفهوم اقدامات و کمپین های تبلیغاتی شرکت داشتن.
مدل آیدا رو میشه به عنوان یک میراث مهم تلقی کرد؛ امروز با اینکه بیش از 100 سال از پیدایش این فرمول میگذره، هنوز هم به عنوان مثال در بازاریابی دیجیتال استفاده میشه.
مدلAIDA مراحل شناختی رو که فرد طی فرآیند خرید یک محصول یا خدمات طی می کنه رو شناسایی می کنه. این مدل در واقع یک قیف خرید هستش که در اون خریداران در هر مرحله به این سو و آن سو میرن تا از اونها برای خرید نهایی حمایت بشه.
این مدل دیگه به رابطه بین خریدار و شرکت محدود نیست. حالا با حضور شبکه های اجتماعی و اطلاعات اضافه شده توسط سایر مشتریان از طریق این رسانه ها و سایر جوامع، رسیدن به اهداف مدل آیدا با رویکردهای مختلفی انجام میشه.
مراحل مدل آیدا
مدل آیدا بر اساس چهار مرحله جداگانه طراحی شده تا علاقه مندانی رو که در حال تصمیم گیری در مورد محصول یا خدمات هستن رو جذب کنه.
توجه را جلب کنین و مورد توجه قرار بگیرین
بر اساس مدل بازاریابی آیدار، اولین چالش شما جلب توجه یا ایجاد آگاهی هستش. اگر مشتری بالقوه از وجود محصول یا خدماتی که ارائه میدین آگاه نباشه نمیتونین با او تعامل داشته باشین. فروشگاه های فیزیکی این کارو میتونن با یک ویترین جذاب انجام بدن؛ اما در بازاریابی آنلاین ممکنه با المان های گرافیکی یا ویدیوی چشم نواز بتونین این کار رو انجام بدین.
ایجاد و حفظ علاقه
توجه مخصوصا وقتی با استفاده از تکنیک های اغراق آمیز و فریبنده ایجاد بشه در یک لحظه هم میتونه محو بشه. یک تصویر یا بنر چشمک زن در سایت تون ممکنه بتونه جلب توجه کنه، اما اگر آزاردهنده باشه باعث ایجاد علاقه نمیشه. اون چیزی رو که یک مشتری بالقوه میخواد بدونه در نظر بگیرین و اطلاعات معنادار یا محتوای جذاب رو برای ایجاد علاقه ارائه بدین.
برای محصول یا خدمات تون میل ایجاد کنین
بعد از اینکه تونستین علاقه مشتری رو به دست بیارین، باید تا حدی در او میل ایجاد کنین تا مصرف کننده بالقوه بخواهد مالک محصول شما باشه یا از خدماتی که ارائه میدین استفاده کنه.
متقاعدسازی بدون تردید میتونه مفید باشه و نشون بده که محصول شما چقدر کارآمد هستش. متقاعدسازی همچنین میتونه شامل تکنیک هایی مثل استفاده از پیام یک چهره مشهور (سلبریتی) یا جلب احساسات برای ایجاد میل باشه.
مصرف کننده رو وادار به اقدام کنین
موفقیت نهایی تبلیغات مستلزم اینه که مصرف کننده اقدامی انجام بده و خرید کنه یا حداقل برای کسب اطلاعات بیشتر پرس و جو کنه. در فروشگاه های فیزیکی این اقدام به معنای وارد شدن به مغازه و احتمال خرید هستش. برای یک بازدیدکننده وب، اقدام میتونه به معنای ثبت نام در خبرنامه آنلاین، درخواست برای تماس یکی از نماینده ها با مشتری یا خرید آنلاین محصول باشه.
کاربرد مدل آیدا در کسب و کار
از مدلAIDA میشه به عنوان یک مدل ارتباطی به جای یک مدل تصمیم گیری یاد کرد؛ علتش اینه که به شرکت ها نشون میده با توجه به پلتفرم های مختلفی که مصرف کنندگان استفاده می کنن، چطور و در چه زمانی در هر کدوم از مراحل ارتباطات موثری رو برقرار کنن، در نقاط تماس مختلف درگیر چطور درگیر بشن و در طول مراحل به چه اطلاعاتی از منابع مختلف نیاز دارن.
بنابراین، استفاده از این مدل برای کمک به برنامه ریزی کمپین ارتباطی مناسب و هدفمند ممکنه یک گام شروع باشه.
در طول مراحل چند سوال کلیدی از خودتون بپرسین:
آگاهی
· چطور خریداران رو از محصولات یا خدمات تون آگاه کنین؟
· استراتژی توسعه ما چیه؟
· کمپین آگاهی از برند ما چیه؟
· از کدوم ابزار یا پلتفرم استفاده می کنین؟
· پیام ها چطور باید باشن؟
علاقه
· چطور علاقه اونها رو به دست میاریم؟
· استراتژی محتوای ما چیه؟
· آیا برای حمایت از شهرت ما هیچ اثبات اجتماعی (مثل رضایت مشتریان قبلی) در دسترس هستش؟
· چطور و در کجا این اطلاعات رو در دسترس قرار بدیم؛ در وب سایت، از طریق ویدیو یا ثبت امتیاز توسط مشتریان؟
میل
· چه چیزی محصول یا خدمات ما رو مطلوب می کنه؟
· چطور میتونیم با تعامل مناسب یک رابطه احساسی با مشتری داشته باشیم؛ چت آنلاین؟ پاسخ سریع به فید توییتر؟ یا اشتراک گذاری نکات و توصیه ها؟
اقدام
· فراخوانی برای اقدام چیه و اونها رو در کجا قرار میدیم؟
· آیا اتصال برای مصرف کنندگان آسونه؟
· انتظار دارن به چه شیوه ای ارتباط برقرار کنن؟ باید کانال/پلتفرم بازاریابی که استفاده می کنین و قراره در اون درگیر بشین رو مشخص کنین؛ ایمیل، وب سایت، صفحات فرود، دریافت تماس های تلفنی یا موارد دیگه.