""
منتشر شده در کانال تلگرامی «راهبرد» در تاریخ 14 اردیبهشت 1400
✍️ کمتر کسی تردید دارد که نامزدی سیدمصطفی تاجزاده در انتخابات با نامزدی دیگران تفاوت اساسی دارد. اگر از بحث تاییدصلاحیت‌های شورای نگهبان بگذریم، تاجزاده مهمترین منتقد ساختار حکومت و نقش قدرت‌های خارج از دولت در اداره کشور بوده است. بنابراین، نامزدی او برای پذیرش مسئولیت در این ساختار یک تناقض بزرگ است.
✍️ اما او برای تغییر ساختار اعلام نامزدی کرده است. یعنی بنا دارد انتخابات ریاست‌جمهوری را بهتر رفراندوم تغییر ساختار تبدیل کند. این رویکرد در بیانیه او هم مشهود است.
✍️ اما او در گفت‌وگوی خود در کلاب‌هاوس گرفتار این تناقض شد و سعی در جواب دادن به سوال‌هایی داشت که از او درباره اقدامات دولت احتمالی‌اش می‌پرسیدند.
✍️ واقعیت این است که اساسا دولت احتمالی تاجزاده به فرض تحقق به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند یک «دولت عادی» باشد. دولت او قاعدتا باید دولت گذار از قانون‌اساسی فعلی به قانون‌اساسی جدید باشد.
✍️ اما اینکه این گذار چگونه و با چه شرایطی باید اتفاق بیفتد، دقیقا همان برنامه‌ای است که تاجزاده باید سعی کند بعنوان پیش‌نویس یک توافق بین حاکمیت و جامعه تهیه کند و برای ایجاد ائتلاف گسترده در حمایت از نظام تلاش کند.
✍️ در چنین شرایطی است که می‌تواند امیدوار بود اگر روزی روزگاری هیات‌حاکمه برای خود را در خطر دید، عقلانیتی به خرج دهد و پای میز مذاکره و مصالحه با جنبشی بنشیند که تاجزاده پرچم‌اش را برافراشته.
✍️ فقط در این صورت است که می‌توان امید داشت (هرچند امیدی کمرنگ) که جامعه ایران (اعم از حکومت و مردم) برای نخستین بار در تاریخ خود، مصالحه را به جای سرنگونی/سرکوب برگزیند و از چرخه تاریخی استبداد-هرج‌ومرج خارج شود.
✍️ شرایط کنونی جامعه مستعد اعتراضات مختلف است؛ چنانکه دو بار در سال‌های۹۶و۹۸ در قالب شورش سر باز کرد و حکومت اکنون در ضعیف‌ترین و ناکارآمدترین شرایط خود پس از انقلاب است.
✍️ نتیجه طبیعی چنین وضعی، غلبه یکی (حکومت یا جامعه) بر دیگری و برقراری استبداد یا هرج‌ومرج است. مگر اینکه جنبشی تحول‌خواه و مسالمت‌جو شکل بگیرد و فضا را تغییر دهد.
✍️ از نظر نگارنده، نامزدی مصطفی تاجزاده تنها در این صورت می‌تواند معنادار و مفید باشد. پس بهتر است به جای صحبت درباره اقدامات دولت احتمالی او، بر سر نقشه راه عبور از ساختار فعلی به ساختاری بهتر (و صرفا بهتر و نه ایده‌آل) صحبت کنیم.
توضیحات کامل تر درباره ضرورت مصالحه و چگونگی آن را در قسمت 23 پادکست ریل داده ام.
