ورق ضدسایش فولادی چیست؟

ورق ضد سایشی نوعی ورق فولادی است که به دلیل ترکیب خاص عناصر آلیاژی آن، در برابر سایش و ضربه مقاومت بالایی دارد.

ورق آهنی ضد سایشی معمولاً از فلزات مختلفی تهیه می‌شود که از جمله آنها می‌توان به ورق‌های فولاد ضد سایش (به عنوان مثال فولاد ضد سایش آستنیتی)، فولاد ضد سایش کربن دار (که با افزودن المان‌هایی مانند کروم، منگنز و ... ساخته می‌شوند) و ورق‌های فولاد ضد سایش نیتریدی (که از طریق پرداخت نیتروژن به فولاد تولید می‌شوند) اشاره کرد. هر نوع از این ورق‌ها دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی هستند و معمولاً برای استفاده در شرایط خاصی از آنها استفاده می‌شود.

این ورق ها از ترکیبی از کربن، کروم، نیکل و سایر عناصر ساخته می شوند.

کربن و کروم باعث افزایش سختی و چقرمگی ورق می شوند و نیکل باعث بهبود مقاومت به خوردگی می شود.

ورق های ضد سایشی در صنایع مختلفی کاربرد دارند که در معرض سایش و ضربه قرار دارند.

از جمله این صنایع می توان به موارد زیر اشاره کرد:

معدن

ساخت و ساز

صنایع غذایی

صنایع شیمیایی

صنایع حمل و نقل

از جمله کاربردهای ورق های ضد سایشی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ساخت تجهیزات معدنی مانند بیل مکانیکی، بولدوزر و جرثقیل ساخت نوار نقاله ساخت مخازن و لوله های صنعتی ساخت کفپوش های صنعتی

ورق های ضد سایشی در ضخامت ها و ابعاد مختلف تولید می شوند. سختی این ورق ها نیز با توجه به کاربرد مورد نظر متفاوت است.

برخی از انواع ورق های ضد سایشی عبارتند از:

هاردوکس (Hardox)

ولدوکس (Weldox)

دورستات (Durostat)

دیلیدور (Dillidur)

کوارد (Quard)

قیمت ورق های ضد سایشی با توجه به نوع، ضخامت، ابعاد و سختی آن متفاوت است.

انواع ورق ضد سایشی

انواع ورق ضد سایشی بر اساس ترکیب عناصر آلیاژی و سختی آنها دسته بندی می شوند.

برخی از انواع رایج ورق های ضد سایشی عبارتند از:

هاردوکس (Hardox): این ورق از ترکیبی از کربن، کروم، سیلیسیم و منگنز ساخته می شود. سختی آن بین 400 تا 600 برینل است. هاردوکس یکی از پرکاربردترین ورق های ضد سایشی در جهان است.

این ورق یک نوع ورق ضد سایش و سخت کننده ساخته شده از فولاد ضد سایش و با سطح بسیار سخت و مقاوم است.

این نوع ورق معمولاً از فولاد آلیاژی با افزودنی‌هایی مانند کروم، منگنز، مولیبدن، نیکل و کربن ساخته می‌شود که آن را بسیار مقاوم در برابر سایش و زنگ‌زدگی می‌کند. هاردوکس به عنوان یک نام تجاری شناخته می‌شود که توسط شرکت SSAB ابداع شده است اما ورق‌های مشابه از تولیدکنندگان دیگر نیز موجود می‌باشند.

این نوع ورق معمولاً در صنایع ساختمانی، معدن، نفت و گاز، مهندسی ساختمان و صنایع سنگین استفاده می‌شود به عنوان یک جایگزین مناسب و سبک‌تر برای فولاد‌های سنتی.

کاربرد ورق هاردوکس

ورق هاردوکس به دلیل خاصیت مقاومت بالا در برابر سایش، ضربه و فشار، در بسیاری از برنامه‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ورق‌ها معمولاً در ساخت قطعات سنگین مانند گلوله‌های شناور، قطعات آسیاب، وسایل حمل‌ونقل سنگین و قطعات تولیدی استفاده می‌شوند.

ویژگی مهم دیگر ورق هاردوکس، وزن سبک آن است که از حمل و نصب آسان‌تر کرده و همچنین هزینه‌های حمل و نقل را کاهش می‌دهد. هاردوکس به عنوان یک ماده مقاوم در برابر فشار و سایش مورد توجه قرار می‌گیرد و کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. این ورق معمولاً ارزش افزوده بالایی دارد و با توجه به خواص خاص خود، مورد تقاضا و استفاده‌ی گسترده‌ای در بازار صنعتی است.

ولدوکس (Weldox): این ورق نیز از ترکیبی از کربن، کروم، سیلیسیم و منگنز ساخته می شود. سختی آن بین 400 تا 550 برینل است. ولدوکس نسبت به هاردوکس چقرمگی بیشتری دارد.

دورستات (Durostat): این ورق از ترکیبی از کروم، نیکل، مولیبدن و سیلیسیم ساخته می شود. سختی آن بین 400 تا 600 برینل است. دورستات مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد.

دیلیدور (Dillidur): این ورق از ترکیبی از کروم، نیکل، مولیبدن و کبالت ساخته می شود. سختی آن بین 500 تا 600 برینل است. دیلیدور مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش و خوردگی دارد.

کوارد (Quard): این ورق از ترکیبی از کروم، نیکل، مولیبدن و سیلیسیم ساخته می شود. سختی آن بین 400 تا 600 برینل است. کوارد مقاومت بالایی در برابر سایش و خوردگی دارد.

انتخاب نوع ورق ضد سایشی مناسب با توجه به کاربرد مورد نظر انجام می شود.

به عنوان مثال، برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بالایی در برابر سایش و ضربه وجود دارد، از ورق های با سختی بالا مانند هاردوکس یا دیلیدور استفاده می شود.

برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بالایی در برابر خوردگی وجود دارد، از ورق های با مقاومت به خوردگی بالا مانند دورستات یا کوارد استفاده می شود.

در ادامه به بررسی برخی از ویژگی های مهم ورق های ضد سایشی می پردازیم:

سختی: سختی یکی از مهمترین ویژگی های ورق های ضد سایشی است. هرچه سختی ورق بیشتر باشد، مقاومت آن در برابر سایش بیشتر می شود.

چقرمگی: چقرمگی مقاومت ورق در برابر شکست است. ورق های ضد سایشی باید چقرمگی کافی داشته باشند تا در برابر ضربه و نیروهای وارده مقاومت کنند.

مقاومت به خوردگی: ورق های ضد سایشی باید مقاومت بالایی در برابر خوردگی داشته باشند تا در محیط های خورنده دچار خوردگی نشوند.

قابلیت شکل پذیری: ورق های ضد سایشی باید قابلیت شکل پذیری کافی داشته باشند تا بتوان آنها را به شکل های مختلف درآورد.

ورق های ضد سایشی در ضخامت ها و ابعاد مختلف تولید می شوند. ضخامت این ورق ها معمولاً بین 1 تا 100 میلی متر است. ابعاد ورق های ضد سایشی نیز با توجه به کاربرد مورد نظر متفاوت است.

سختی ورق های ضد سایشی

سختی ورق های ضد سایشی با واحد برینل اندازه گیری می شود.

سختی برینل یک مقیاس مطلق برای سختی است که بر اساس عمق فرورفتگی یک جسم سخت در سطح ماده نرم تر اندازه گیری می شود. هرچه سختی ورق بیشتر باشد، مقاومت آن در برابر سایش بیشتر می شود. ورق های ضد سایشی معمولاً در سختی های 400 تا 600 برینل تولید می شوند.

ورق های با سختی بالاتر مقاومت بیشتری در برابر سایش دارند، اما چقرمگی کمتری دارند. چقرمگی مقاومت ورق در برابر شکست است. چقرمگی ورق های ضد سایشی چقرمگی ورق های ضد سایشی با واحد ژول بر میلی متر مربع اندازه گیری می شود. چقرمگی ورق های ضد سایشی باید به اندازه کافی بالا باشد تا در برابر ضربه و نیروهای وارده مقاومت کنند.

ورق های ضد سایشی با چقرمگی بالاتر در برابر ضربه و نیروهای وارده مقاومت بیشتری دارند، اما سختی کمتری دارند. مقاومت به خوردگی ورق های ضد سایشی مقاومت به خوردگی ورق های ضد سایشی با توجه به ترکیب عناصر آلیاژی آنها متفاوت است.

برخی از ورق های ضد سایشی مانند دورستات و کوارد مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند. قابلیت شکل پذیری ورق های ضد سایشی ورق های ضد سایشی باید قابلیت شکل پذیری کافی داشته باشند تا بتوان آنها را به شکل های مختلف درآورد.

ورق های با ضخامت کمتر قابلیت شکل پذیری بیشتری دارند. کاربردهای ورق های ضد سایشی ورق های ضد سایشی در صنایع مختلفی کاربرد دارند که در معرض سایش و ضربه قرار دارند.

کاربرد ورق ضدسایشی در کدام صنایع است؟

ورق‌های ضد سایش یکی از انواع مهم و مورد استفاده در صنایع مختلف است. این ورق‌ها برای مقاومت در برابر سایش، فشار و ضربه‌های ناشی از استفاده‌ی مکرر و نیروهای خارجی طراحی شده‌اند.

از جمله این صنایع می توان به موارد زیر اشاره کرد:

معدن: ساخت تجهیزات معدنی مانند بیل مکانیکی، بولدوزر و جرثقیل ساخت و ساز: ساخت نوار نقاله، مخازن و لوله های صنعتی، کفپوش های صنعتی

صنایع غذایی: ساخت تجهیزات صنایع غذایی مانند میکسر، آسیاب و نوار نقاله

صنایع شیمیایی: ساخت تجهیزات صنایع شیمیایی مانند مخازن و لوله های صنعتی

صنایع حمل و نقل: ساخت خطوط ریلی، سکوهای بارگیری و تجهیزات حمل و نقل قیمت ورق های ضد سایشی قیمت ورق های ضد سایشی با توجه به نوع، ضخامت، ابعاد و سختی آن متفاوت است.

ورق های ضد سایشی با سختی بالاتر و مقاومت به خوردگی بیشتر قیمت بالاتری دارند.

کشورهای تولید کننده ورق ضدسایشی:

کشورهایی که به طور اصلی ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار تولید می‌کنند عبارتند از:

1. چین: چین یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادرکنندگان ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار است.

2. ژاپن: ژاپن نیز یک کشور دیگری است که تولید کننده بزرگ ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار است.

3. آمریکا: آمریکا همچنین یکی از کشورهای بزرگ تولید کننده ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار است. در ضمن کشورهایی مانند کره جنوبی، آلمان، هند و برزیل نیز تولید کنندگان معتبری در این زمینه هستند.

شرکت های خارجی تولید کننده ورق ضدسایشی

تعداد زیادی شرکت در سراسر جهان ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار تولید می‌کنند. برخی از این شرکت‌ها عبارتند از:

1. ArcelorMittal

یکی از بزرگترین تولید کنندگان فولاد در جهان است و فعالیت های گسترده ای در زمینه تولید ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار دارد.

2. ThyssenKrupp

این شرکت آلمانی نیز یکی از بزرگترین تولید کنندگان ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار است.

3.Nippon Steel & Sumitomo Metal Corporation

این شرکت ژاپنی همچنین یکی از بزرگترین تولید کنندگان این نوع فولاد است.

4. POSCO

یک شرکت فولادی بزرگ در کره جنوبی که تولید و توزیع ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار دارد.

اینها تنها چند نمونه از شرکت‌های بزرگ تولید کننده ورق‌های فولادی مقاوم در برابر سایش و فشار هستند و دیگر شرکت‌ها نیز در این صنعت فعالیت می‌کنند.

آنالیز آزمایشگاهی برای ورق های ضد سایشی هنگام خرید:

آنالیز آزمایشگاهی برای ورق ضد سایشی معمولاً شامل موارد زیر است:

آنالیز عنصری: این روش برای تعیین عناصر تشکیل دهنده ورق ضد سایشی استفاده می شود. این اطلاعات می تواند برای شناسایی نوع ورق ضد سایشی و تعیین خواص آن استفاده شود.

آنالیز عنصری برای ورق ضد سایشی معمولاً با استفاده از روش فلوئورسانس اشعه ایکس (XRF) انجام می شود. این روش سریع و ساده است و می تواند غلظت عناصر مختلف در ورق ضد سایشی را با دقت بالایی تعیین کند.

آنالیز طیف سنجی: این روش برای تعیین ترکیب شیمیایی ورق ضد سایشی استفاده می شود. این اطلاعات می تواند برای شناسایی عناصر تشکیل دهنده ورق ضد سایشی و تعیین خواص آن استفاده شود.

آنالیز طیف سنجی آنالیز طیف سنجی برای ورق ضد سایشی معمولاً با استفاده از روش طیف سنجی جذب اتمی (AAS) انجام می شود. این روش می تواند غلظت عناصر مختلف در ورق ضد سایشی را با دقت بالایی تعیین کند.

آنالیز کروماتوگرافی: این روش برای جداسازی و شناسایی مواد تشکیل دهنده ورق ضد سایشی استفاده می شود. این اطلاعات می تواند برای شناسایی عناصر تشکیل دهنده ورق ضد سایشی و تعیین خواص آن استفاده شود.

آنالیز کروماتوگرافی آنالیز کروماتوگرافی برای ورق ضد سایشی معمولاً با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی (GC) انجام می شود. این روش می تواند عناصر و ترکیبات مختلف در ورق ضد سایشی را به طور جداگانه شناسایی کند.

آنالیز حرارتی: این روش برای مطالعه تغییرات فیزیکی و شیمیایی ورق ضد سایشی در معرض حرارت استفاده می شود.

آنالیز حرارتی برای ورق ضد سایشی معمولاً با استفاده از روش آنالیز حرارتی دوار (DSC) انجام می شود. این روش می تواند دمای ذوب، دمای انتقال شیشه ای و سایر خواص حرارتی ورق ضد سایشی را تعیین کند.

نمونه گیری : نمونه گیری برای ورق ضد سایشی باید به گونه ای انجام شود که نماینده کل ورق باشد. این بدان معناست که نمونه باید از نقاط مختلف ورق گرفته شود. آماده سازی نمونه در برخی موارد، ممکن است لازم باشد نمونه قبل از آنالیز آماده شود. این ممکن است شامل خرد کردن، حل کردن یا سایر روش ها باشد. تفسیر نتایج نتایج آنالیز آزمایشگاهی باید توسط یک متخصص تفسیر شود. این متخصص می تواند نتایج را با مقادیر مرجع مقایسه کند یا از روش های آماری استفاده کند تا اطمینان حاصل شود که نتایج دقیق هستند.

این اطلاعات می تواند برای تعیین خواص مکانیکی و حرارتی ورق ضد سایشی استفاده شود.

علاوه بر این روش ها، ممکن است روش های دیگری نیز برای آنالیز آزمایشگاهی ورق ضد سایشی استفاده شود. این روش ها به نوع ورق ضد سایشی و کاربرد مورد نظر آن بستگی دارد.

در ایران نیز آزمایشگاه های متالورژی فراوانی برای آنالیز آزمایشگاهی ورق ضد سایشی وجود دارد که تنها چند نمونه از آن ها را برای شما معرفی می کنیم:

مرکز پژوهش متالورژی رازی

آزمایشگاه متالورژی پارسیان

آزمایشگاه متالورژی حامیران

آزمایشگاه متالورژی آزمونه فولاد

آزمایشگاه متالورژی فولاد کاربین

و....

اهمیت آنالیز آزمایشگاهی برای ورق ضد سایشی

آنالیز آزمایشگاهی برای ورق ضد سایشی مهم است زیرا می تواند به اطمینان از کیفیت و عملکرد مناسب ورق ضد سایشی کمک کند.

این اطلاعات می تواند برای موارد زیر استفاده شود:

کنترل کیفیت: آنالیز آزمایشگاهی می تواند برای اطمینان از اینکه ورق ضد سایشی مطابق با مشخصات مورد نیاز است، استفاده شود.

مطالعات تحقیقاتی: آنالیز آزمایشگاهی می تواند برای مطالعه خواص ورق ضد سایشی و بهبود آن استفاده شود.

طراحی محصول: آنالیز آزمایشگاهی می تواند برای کمک به طراحان محصول در انتخاب نوع مناسب ورق ضد سایشی برای کاربرد مورد نظر استفاده شود.

در نتیجه، آنالیز آزمایشگاهی ابزاری مهم برای اطمینان از کیفیت و عملکرد مناسب ورق ضد سایشی است.

منبع مقاله: شرکت جهان تجهیز ابدال