چند روزی می شود که اخبار ضدونقیض درمورد فیلتر تلگرام و جایگزین شدن آن با پیامرسان های داخلی به گوش می خورد. اما برنده واقعی کیست ؟
همه چیز مهیای یک شوآف خوب رسانه ایست. تصویر سازی و متقاعد کردن اشتباه مردم تنها راهیست که می تواند مسیر فیلترشدن پیامرسان محبوب را فراهم کند. از اسرائیلی بودن تلگرام، تضعیف شدن پول ملی ایران تا مسدود شدن تلگرام طوری که دیگر قابل دسترسی نیست ! دلایلی است که درظاهر قوی و محکم برای فیلترشدن تلگرام والبته بسته بودن دهان مردم قابل است.
تا اگر از مسئولین دلیل این کار را پرسیدیم یک صدا بگویند :
ما برای مردم روشن سازی کردیم مردم هم قبول کردن، پس وقتش بود !
شاید بهتر بود کمی به عقب برگردیم یعنی همان دو هفته دیماه ۹۶ که تلگرام به خاطر مسائل امنیتی فیلتر موقت بود و این فرصت خوبی برای جولان دادن پیامرسان های داخلی برای جذب کاربر بود.اما نتیجه چه شد ؟
اگر به آمار ها نگاهی بیندازیم متوجه می شویم که نه تنها استفاده از تلگرام بیشترشد بلکه میزان مصرف استفاده از VPN ها و بستر های عبور از تحریم هم بیشترشد.
شاید درباره استفاده بیش از حد مردم از نرم افزارهای عبوراز تحریم را مربوط به همان دو هفته بدانید و هم اکنون بافیلترشدن تلگرام مردم به سمت داخلی ها بیاییند. اما نظرسنجی کانال های تلگرامی چیز دیگری را می گویند . ( استفاده مردم از تلگرام با وجود فیلترینگ)
من به عنوان یک فعال رسانه ای می گویم :
عادت کرده ایم ضربتی عمل کنیم بدون آنکه به عواقب آن فکر کنیم! تلگرام قبول نکرد به ایران بیاید؟! اشکالی ندارد تلگرام ملی را می سازیم؟!
تاحالا به این موضوع فکر کرده ایم یک پیامرسان داخلی باید متناسب با نیاز یک کاربر ایرانی طراحی شود؟ آیا نمی دانیم که همیشه کپی و مهندسی معکوس جواب نمیدهد؟
می گویید بحث فیلترینگ تلگرام جدیست ؟ بحث امنیت کشور و امنیت ملیست؟ قبول !چرا برای فیلترکردن یک پیامرسان خارجی، متوسل به صحبت هایی می شویم که احساسات مردم را برانگیخته می کند؟! مگر بافیلترشدن یک پیامرسان خارجی مشکل فقر، فحشا، دزدی و روابط نامشروع حل می شود؟ همه می دانیم که حل نمیشود بلکه بومی ها هم جایگزین شوند بازهمان آش و همان کاسه است حتی بدتر از قبل …
اینکه تلگرام یک پیامرسان خارجی است حرفی درآن نیست. مشکل از آنجایی شروع می شود که دلایلی بی پایه و به ظاهر محکم را به خورد مردم بدهیم تا بلکه بتوانیم با این حرف ها اعتماد مردم را جلب کنیم و کاربران و دنبال کنندگان خود را از n به n۲ برسانیم !
قبلا هم در این باره مقاله ای نوشته بودم که دعوت میکنم بخوانید :
شاید فراموشمان شده که کجا و درچه بستری ساز فیلتر شدن تلگرام را میزنیم!
درزمین دشمن، بادشمن بازی کردن خطاست !
زمانی حرف ما تاثیرگذار است که خودمان به آن عمل کنیم! نه آنکه دم از فیلترشدن بزنیم اما دائما لینک کانال تلگرامی مان را برای جوین شدن کاربران تبلیغ کنیم!
قبل از اینکه خودمان قضاوت کنیم، این موضوع را به مردم بسپاریم تا ببینیم مردم تا چه حد با موضوع فیلترینگ تلگرام موافق اند !
به جای آنکه از نقل مردم بگوییم، بگذاریم تا مردم از خودشان نقل کنند
اعتماد مثل پول بادآورده یک شبه به دست نمی آید! برای اعتماد نیاز به زمان است ، نیاز به اثبات است ! یک شبه زمزمه فیلترشدن راه بیاندازیم و انتظار قبول این موضوع و البته اعتماد را داشته باشیم خطاست.
شاید حرف های بالا راقبول نداشته باشید، به شما حق میدهم! اما مهم ترین مسئله درهرپیامرسانی دیتای تبادلی میان کاربران است که به صورت کاملا ایمن باید ردوبدل و ذخیره شود. حرف کمی نیست! از پیامرسان بومی و جایگزین تلگرام حرف میزنیم اما آیا به این فکر کرده ایم که قرار است روی سرورهای این مسنجر هاچه چیز هایی ذخیره شود؟ نقل و نبات؟ قندوعسل؟! نه !!!! اطلاعات و دیتای یک ملت ذخیره می شود. پس حرف کمی نیست!
بحث امنیت را زیاد طولانی نمی کنم و دعوت می کنم مطلب زیر را که یکی از کاربران نوشته بخوانید :
میلیون ها میلیون هزینه یا شایدهم میلیاردها میلیارد هزینه برای فیلترینگ هوشمند اما هیچ نتیجه ای ندیدیم! جای تعجب دارد. شاید بهتر است به جای تعجب دو تا شاخ بزرگ هم دربیاوریم که بازهم کم است! این همه هزینه برای فیلترینگ و اینکه چهارتاکلمه مورد دار را درنتایج جستجو یا آدرس یک سایت فیلتر کند، آن چنان هزینه زیادی نمیخواهد.
همانطورکه تماس صوتی تلگرام را به خاطر امنیت بیشتر فیلترمیکنیم و آب از آب هم تکان نمیخورد، پس از هوشمندی این فیلترینگ استفاده کنیم وکانال های مشکل دار و خلاف موازین جمهوری اسلامی ایران را دست خوش مسدودی کنیم.
فکر نمی کنید حرف زدن به تنهایی راهی از پیش نمیبرد؟!
به آمار کانال های تلگرامی نگاهی بیندازیم؟! پرجمعیت ترین کانال های تلگرامی تحت کنترل چه کسانی است؟! ایرانی ها ؟ روسی ها؟ یا شایدم به تعبیری دست های پشت پرده یعنی آمریکا و اسرائیل؟! ( به طنز بخوانید و جدی نگیرید!!!!)
همه ما می دانیم بزرگترین و پرجمعیت ترین کانال هاتحت کنترل ایرانی هاست و آیا تا به حال به این فکر کرده اید که کدام پیامرسان بومی کانالی به جمعیت ۳ میلیونی خبرفوری دارد؟ یا ۱.۷میلیون دنبال کننده طنز و سرگرمی گیزمیز؟!یا…..
کمی هم به فکراین کسب وکارها باشیم. تاحالا سراغ گرفتیم مدیر یک کانال تلگرامی منبع درآمدش از کجاست؟ شاید از طریق همین راه و تنها از همین راه کسب درآمد می کند و هیچ منبع درآمد دیگری ندارد؟و اگر فیلتر تلگرام جدی بشود چه بلایی سرآنها می آید؟
حال بگذریم از این موضوع که پایه یک کسب وکاراستارتاپی یا شخصی نباید شبکه های اجتماعی باشد و از سوشال ها برای جذب کاربر باید استفاده نمود و پایه را یک وبسایت گذاشت…
رقابت سالم یعنی وجود رقیب قوی بیگانه درکنار رقبای داخلی …
رقابت سالم یعنی آنقدر امکانات، امنیت و کارایی پیامرسان های داخلی چشمگیر باشد که با وجود تلگرام هرروز شاهد کوچ کردن یا همان دیلیت اکانت و حرکت به سمت داخلی ها باشیم!
اگر فکر می کنیم که مشکل بیکاری جوانان با فیلترشدن تلگرام حل می شود پس هرچه سریع تر این بستر مایه ننگ و بیکاری را فیلتر کنیم که زودتر مشکل بیکاری حل شود! ماجوان بیکارنداریم، بیکاری زمانی شکل میگیرد که چیزی برای سرگرم کردن خودمان نداشته باشیم!
اگرفکر می کنیم مشکل بیکاری وجود تلگرام است، پس سخت دراشتباهیم! چرا که اگر پیامرسان های بومی هم جایگزین شوند بازهم همان داستان قبلی ادامه دارد و باید منتظر فصل دوم یا حتی فصل های بعدی باشیم…
آدم مریض، مریضی برایش عادی می شود!
به نگرانی از نشت اطلاعات و دسترسی به اطلاعات حساس توسط بیگانه ها روی سواد رسانه ای کاربران کارکنیم! تعداد مربیان سواد رسانه ای و باسواد ایرانی کم نیستند! چرا به آن ها میدان ندهیم؟! چرا نمی گذارید تا با روشن سازی و آگاهی بخشی دانش سواد رسانه ای کاربران ایرانی بالا برده شود؟! مگر یادمان رفته که در عصر فناوری اطلاعات هستیم و :
سواد امروز، داشتن سواد الفبایی یا سواد ریاضی نیست! بلکه سواد امروز سواد رسانه ای است!
اگرسواد رسانه ای نداشته باشیم چه تلگرام باشد چه داخلی، آخر با نشت اطلاعات و دستیابی به داده های حساس مواجه هستیم!
خبری چند وقت پیش منتشر شد که از پیامرسان های داخلی حمایت میشود و وام ۵ میلیارد تومانی بلاعوض به آنها داده می شود! به جای آنکه وام ۵ میلیاردتومانی را آنهم بلاعوض دراختیار همه قرار دهیم، آنرا بین دو پیامرسان پرکاربر ایرانی قرار دهیم با این راه تعداد وام ها را کاهش داده و میزان کمک هزینه را بالاتر میبریم! مگر ما چند پیامرسان داخلی نیاز داریم؟!
ارزهای رمزینه یا کریپتوکارنسی ها تکنولوژی و تحول قرن ۲۱ هستند. تکنولوژی که می تواند زندگی آینده بشر را همانند دیگر فناوری ها تحت تاثیر فرار دهد. به جای فیلتر کردن بلاکچین و خبرسازی از اینکه پول ملی درحال تضعیف شدن است، بهتر نیست به فکر ورود به این حوزه باشیم؟ حوزه ای که شاید بتواند تحریم هایی که ایران سالیان سال با آن دست و پنجه نرم میکند و ریشه اقتصاد ایران را خشک کرده به راحتی حل کند !
نکته : قصدم از نوشتن این مقاله ، نه سرکوب پیامرسان های داخلی بود نه حمایت از بیگانه ها! بلکه آگاهی بخشی، روشنگری و البته تلنگری هرچند کوچک بود. برداشت از این مقاله را به شما واگذار میکنم و من تنها منتظر نظرات و پیشنهادات و همچین انتقادات شما هستم.
جلال ترابی – ۱۷ ام فروردین ۹۷
منبع :
