ازن ژنراتور
ازن ژنراتور، برای تولید ازن جهت پاکسازی هوا، از بین بردن بوی دود در اتاق های خالی، ضدعفونی کردن آب (تصفیه فاضلاب بهداشتی) و محیط های آلوده، استفاده می شوند. ازن ژنراتورها می توانند بیش از ۳گرم ازن در ساعت تولید کنند. ازن غالباً در شرایطی ایجاد می شود که O2 با آن هیچ واکنشی نشان ندهد.
ازن مورد استفاده در صنعت بر حسب میکرومول بر مول (ppm “قطعات در میلیون”، ppb “قطعات در میلیارد”)، میکروگرم در متر مکعب، میلی گرم در ساعت یا درصد وزنی اندازه گیری می شود. عمدتا غلظت های اعمال شده از ۱ تا ۵ (در هوا) و از ۶ تا ۱۴ (در اکسیژن) برای روش های نسل قدیمی تر است. با روش های جدید الکترولیتی می توان ۲۰ تا ۳۰ درصد غلظت ازن محلول در آب خروجی را به دست آورد.
دما و رطوبت نقش زیادی در تولید ازن توسط ازن ژنراتور با استفاده از روش های تولید سنتی (مانند تخلیه تاج و نور ماورا بنفش) دارند. روش های ازن ژنراتور قدیمی اگر با هوای مرطوب محیط کار شود، در مقایسه با هوای خیلی خشک، کمتر از ۵۰ ظرفیت اسمی تولید ازن، توسط ازن ژنراتور تولید می شود. ازن ژنراتور های جدید با استفاده از روش های الکترولیتی می توانند از طریق استفاده از مولکول های آب به عنوان منبع تولید ازن، به خلوص و انحلال بیشتری دست یابند.
تولید ازن از تخلیه الکتریکی
با اعمال یک ولتاژ الکتریکی بالا به دو رسانا و ایجاد جرقه و تخلیه الکتریکی بین آن دو، انرژی لازم به مولکول های اکسیژن O2 که در اطراف جرقه هستند داده می شود. این انرژی میتواند پیوند مولکولی O2 را شکسته و آن را ۲دو اتم O تبدیل کند. هر کدام از این اتم های اکسیژن میتوانند با یک مولکول اکسیژن O2 پیوند برقرار کرده و به مولکول O3 یا همان ازن تبدیل شوند.
هر جرقه الکتریکی می تواند مقادیری ازن تولید کند مثلا وقتی رعد و برق میزند مقادیر بسیار زیادی ازن تولید می شود. این یکی از دلایلی است که پس از یک رعد و برق بوی تازگی و پاکی هوا حس می شود. یکی از روش های تولید ازن به کمک دستگاه ازن ژنراتور، روش تخلیه الکتریکی کرونا می باشد.
تولید تجاری ازن از نور ماوراء بنفش
یکی دیگر از روش های تولید ازن در ازن ژنراتور، تابش اشعه های ماورای بنفش می باشد. ازن مصرفی برای کاربردهای تجاری و صنعتی، دقیقا مانند روش تولیدی ازن در طبیعت می باشد. برای تولید ازن از لامپ های uv با فشار کم و طول موج کوتاه در دستگاه ازن ژنراتور استفاده می کنند. این لامپ ها نور uv را در دو پیک ۱۸۵و ۲۵۴نانومتر (در محدوده ی نور ماوراءبنفش) تولید می کنند.
در طول موج ۱۸۵ نانومتر مولکول های اکسیژن فوتولیز شده و ازن تولید می شود ولی در طول موج ۲۵۴ نانومتر نورماوراء بنفش تولیدی باعث از بین رفتن باکتری ها و مواد میکروبی می شود. “لامپ uv“ به طور معمول در یک محفظه استیل یا آلومینیومی قرار می گیرد و با عبور جریان هوا یا گاز اکسیژن خالص از این محفظه ضمن تابش نور uv با طول موج ۱۸۵نانومتر باعث فوتولیز مولکول اکسیژن شده و ازن تشکیل می گردد. ازن ژنراتور نسبتا ساده هستند.
اجزای لازم برای تولید ازن ژنراتور
-لامپ uv 185 نانومتر
-فن یا پمپ هوا برای تزریق و جریان هوا در طول محفظه
-محفظه از جنس آلومینیوم یا استیل
-ترانسفورماتور جهت روشن کردن لامپ
مزایای استفاده از ازن تولید شده توسط دستگاه ازن ژنراتور جهت ضد عفونی ابتدایی و از کلر به عنوان ضد عفونی نهایی
-صرفه جویی در هزینه ها
-حذف کارکرد کربن فعال
-حذف کاربرد پر منگنات پتاسیم
-کاهش ۲۹درصد در مصرف کلر
-بهبود در انعقاد و ته نشینی با مصرف زاج
-ضد عفونی آب با دستگاه ازن ژنراتور موجب بهبود در کیفیت آب صافی ها می شود
-کاهش در مصرف آب شستشوی صافی ها به هنگام میکروب زدایی آب با دستگاه ازن ژنراتور
-کاهش کدورت آب و در نتیجه شفاف سازی آب
-به حداقل رساندن هرگونه اثرات زیان آور برای محیط زیست
-عدم تاثیر سوء بر کیفیت مواد غذایی بر خلاف سایر روش های ضد عفونی
-موثر در از بین بردن بوی نامطبوع هوا و بالا رفتن راندمان گند زدایی
-ضد عفونی آب با دستگاه ازن ژنراتور یک روش بسیار موثر برای از بین بردن میکرو ارگانیسم های مختلف شامل انواع باکتری، قارچ ها، ویروس ها، مخمر ها، کپک ها و جلبک ها می باشد
کاربرد ازن ژنراتور در تصفیه خانه آب
فرآیند تصفیه با ازن با توجه به هدف آن در تصفیه متفاوت می باشد. نقاط تزریق ازن با توجه به اثر مورد انتظار و یا ماده ای که بایستی تصفیه شود، تعیین می گردد.
-کاهش THM ها
-بهبود بو و رنگ
-کاهش ترکیبات آلی
-گندزدایی
-حذف مواد معدنی مانند آهن و منگنز
کاربرد ازن ژنراتور در تصفیه خانه فاضلاب
یکی از کاربرد های اصلی ازن در تصفیه فاضلاب، گندزدایی فاضلاب و حذف میکروارگانیسم های بیماریزا، مواد آلی و رنگ و بو فاضلاب است. کاربرد کلر به دلیل تولید مواد مضر و سرطان زا از قبیل تری هالومتان ها و ترکیبات آلی کلرینه رو به کاهش است. از ازن ژنراتور ها جهت کاهش میزان COD فاضلاب و تجزیه مواد آلی مقاوم به تجزیه بیولوژیکی در مخازن هوادهی فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از ازن در تصفیه فاضلاب، عملیات ته نشینی فاضلاب را نیز بهبود بخشیده و مشکلات مربوط به بالکینگ لجن را از بین می برد. همچنین ازن سبب از بین رفتن رنگ در فاضلاب های صنعتی حاوی رنگ بالا می شود.
-گندزدایی فاضلاب
-کاهش بو و رنگ فاضلاب
-کاهش میزان COD فاضلاب
-تجزیه مواد آلی مقاوم به تجزیه بیولوژیکی
کاربرد ازن ژنراتور در تصفیه هوا
از ازن جهت تصفیه و ضدعفونی هوای محیط کار و ساختمان ها استفاده می گردد. از ازن به دلیل داشتن نیمه عمر کوتاه یک ضدعفونی کننده مناسب جهت تصفیه هوا بیمارستان ها، ادارات، مکان های عمومی، هتل ها، قار ها و پایانه های مسافربری و … می باشد.
-بهبود کیفیت هواو محیط کار
-تصفیه هوا و تهویه مطبوع
-حذف هر گونه بو درون محیط
-از بین بردن کلیه ویروس ها و باکتری ها
-از بین بردن قارچ ها و جلوگیری از تشکیل کپک ها
-عدم تولید پسماند خطرناک و شیمیایی