در دستور زبان فارسی، اسم به واژه‌ای گفته می‌شود که به انسان‌ها، حیوان‌ها و اشیا نسبت میدهیم. در این مقاله به آموزش اسم در دستر زبان فارسی پرداخته و نحوه صحیح نگارش آن در جمله را به شما می‌آموزیم
شناسایی اسم‌ها یکی از مهم‌ترین مفاهیم در زبان فارسی است. برای تشخیص اسم‌ها، به نشانه‌ها و ویژگی‌های خاصی توجه می‌شود. در ادامه، به توضیح نشانه‌های لفظی برای تشخیص اسم‌ها می‌پردازیم.
این حروف قبل از اسم یا گروه اسمی قرار می‌گیرند. مثال:
از رشت به تهران رفتم.
در این مورد اسم یا گروه اسمی بعد از عددهای اصلی قرار می‌گیرند. مثال:
دو نان، شش سیب.
معمولا کلماتی که بعد از کلمه"هر" می‌آیند نیز جزو اسامی هستند. مثال:
هر پیراهنی، هر معلمی.
پسوندهای جمع «ان، ات، ین، ون و ها» همیشه به انتهای اسم می‌چسبند. مثال:
کشورها، جهانیان، دشمنان
اگر پسوند نکره در انتهای یک کلمه آمده باشد، آن کلمه به عنوان اسم در نظر گرفته می‌شود. مثال:
پسری، دختری، کارآموزی.
حروف ندا مانند «ای، یا، و ا» قبل یا بعد از اسم قرار می‌گیرند. مثال:
ای علی، یا حسین، خدایا.
برخی از کلمات با پسوندهایی مانند "ی" نسبت و پسوندهای مشابهت، به عنوان اسم مورد شناسایی قرار می‌گیرند. مثال:
داستانی، قهرمانی، پهلوان‌وار.
این نشانه‌ها و ویژگی‌ها به ما کمک می‌کنند تا اسم‌ها را از سایر اجزای زبان فارسی تشخیص دهیم و به درستی آنها را تشخیص دهیم.
همچنین می‌توانید مقالات مشابه زیر را بخوانید:
مصدر چیست و انواع آن در زبان فارسی
واژه یا کلمه چیست؟ نحوه شمارش و انواع آن
اسم در زبان فارسی انواع مختلفی دارد که در ادامه به این مورد می‌پردازیم.
به اسمی که تنها یه یک نفر معین دلالت میدهیم را اسم خاص می‌گوییم. مثال:
نقی، ارسطو، بهبود
اسم عام نیز بین انواع افرا یا جنس مشتر می‌باشد و به هر یک از آنها نسبت میدهیم. مثال:
مرد، دروازه، پا
اسم معنی: به اسم هایی گفته می‌شود که وجود خارجی نداشته و قابل لمس نیستند. مثال:
غول، جادو، پری و...
اسم فرد: همانطور که می‌دانید برخی از اسامی جمع و برخی دیگر نیز مفرد هستند. اسمی که بر یک چیز یا یک نفر دلالت داشته و نشانه خاصی ندارد را اسم مفرد می‌گویند. مثال:
پنجره، زن، کوله، پسر و...
اسم جمع: این گونه اسم‌ها دارای نشانه‌های خاص بوده و برای حداقل 2 یا چند چیز یا فرد به کار می‌رود. مثال
درها، زن‌ها، مردان، دبه‌ها
اسم‌های جمع نیز در برخی مواقع نشانه خاصی نداشته که این موارد به 4 دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:
1- اسامی جمع
این دسته از اسامی به خودی خود جمع هستند و لزومی به استفاده از نشانه جمع ندارند. مثال:
لشکر، دسته، قبیله، گروه، و...
2- معدود و اعداد اصلی
در این دسته بعدی به جز عدد یک مابقی اعداد جزء اسامی جمع هستند. مثال:
پنج کارگر، دو میلیون تومان
اسم مدسته اسم‌های گفته می‌شود که با پسوندهای اشتقاقی ساخته می‌شوند. که در بالا به چند مورد اشاره کرده ایم. مثال:
3- ضمایر شخصی جمع
ضمایری که همیشه از دسته جمع هستند و عبارتند از:
ما، شما، ایشان
به اسمی که برای مخاطب معلوم باشد را اسم معرفه می‌گویند. مثال:
شقایق، معصومه، محدثه
و به اسمی که برای مخاطب ناشناس باشد را اسم نکره می‌گویند. مثال
صبحی، دختری، پسری، مادری
همانطور که دقت کردید این اسامی از «ی و یا» استفاده می‌کند.
در زبان فارسی اسم‌ها را می‌توان از نظر معنی نیز دسته بندی و تقسیم کرد. در ادامه برای آشنایی با ما همراه باشید:
این دسته از اسامی به ابزار آلات و موارد مربوط به کار اشاره دارد. مثال
بیل، آجر، تخته، چکش
این نوع اسم را نیز بیشتر در طبیعت یافت می‌کنید. اسم صوت از صداهای حیوان، انسان تولید می‌شود. مثال:
پیشته، چیک چیک، هاپ هاپ
این دسته از اسامی معمولا در آخرشان پسوند «گاه، آن، ستان و... » استفاده می‌شود. مثال:
تابستان، شامگاهان
این دسته از اسامی نشان دهنده مکان یا موقعیتی هستند. مثال:
سیستان، کشتارگاه، هنرکده، لاله زار، دانشگاه
همانطور که دیدید در اکثر مواقع این اسامی به همراه پیشوندهایی همچون «کده، زار، دان، ستان و...» مشاهده می‌شوند.
اسم مصدر با این که نشانه مصدر ندارد اما معنای مصدری می‌دهند. مثال:
کوچکی، گریه، پهنا
این دسته نیز معمولا از پسوندهای «ی، ش، ه، ار، ا» استفاده می‌کند.
اسم از نظر ساختمان به دو دسته اسم ساده و اسم مرکب تقسیم می‌شود.
این دسته از اسامی قابل تفکیک نیستند و تنها یک جزء دارند. مثال:
نان، لیوان، درخت
با ترکیب دو اسم معنی دار ساخته می‌شوند. مثال:
دستکش، پیاده‌رو، سرزمین
اسم مشتق به دسته اسم هایی گفته می‌شود که با پسوندهای اشتقاقی ساخته می‌شوند. که در بالا به چند مورد اشاره کرده ایم. مثال:
صبحگاهان = صبحگاه + ان
هنرکده = هنر + کده
نحوه تشخیص اسم چگونه است؟
اسم، کلمه‌ای است که برای نامیدن کسی یا چیزی به کار می‌رود. اسم‌ها می‌توانند مفرد یا جمع باشند، و می‌توانند با صفات و قید همراه باشند.
برای تشخیص اسم در زبان فارسی، می‌توان به موارد زیر توجه کرد:
سم می‌تواند در هر جای جمله قرار بگیرد. با این حال، برخی از جایگاه‌ها رایج‌تر هستند.
