مقدمه
نمایشگاه GITEX Global 2025 که از ۱۳ تا ۱۷ اکتبر در Dubai World Trade Centre برگزار شد، یکی از برجستهترین رویدادهای فناوری جهان بود؛ با بیش از ۶،۸۰۰ شرکت از ۱۸۰ کشور، بیش از ۲،۰۰۰ استارتآپ و ۱،۲۰۰ سرمایهگذار. این نمایشگاه نه فقط محلی برای معرفی محصولات، بلکه میدان اصلی شکلگیری بازارهای آینده و اتحادهای زیستن–هوشمند بین دولتها، صنایع و فناوری بود.
در ادامه، به بررسی «پنج شرکت برتر» این دوره میپردازیم، که از لحاظ فناوری، بازار، اثرگذاری، چالشها و چشمانداز توانستند برجسته شوند.
نوآوری و فناوری:
مایکروسافت در این دوره روی ابزارهای هوش مصنوعی سازمانی تمرکز کرد؛ از جمله «Copilot» و ادغام AI در فرآیندهای تیمی و کسبوکاری، نشان داد که هوش مصنوعی وارد چرخه کار روزمره میشود، نه صرفاً ابزار تخصصی.
بازار و جایگاه:
بهعنوان یکی از ارائهدهندگان اصلی زیرساخت ابری و راهکارهای سازمانی، مایکروسافت توانست مخاطبان وسیعی — از شرکتهای کوچک و متوسط تا بنگاههای بزرگ — را هدف قرار دهد.
اثرگذاری:
ابزارهایی که مایکروسافت معرفی کرد ادعا میکنند بازدهی تیمها را تا ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش میدهند که اگر محقق شود، تحول محسوسی در عملکرد سازمانها خواهد بود.
چالشها:
نگرانی اصلی در این مسیر، حفظ حریم خصوصی، امنیت داده و انطباق با مقررات منطقهای است؛ خصوصاً در بازارهایی مانند خلیج فارس که حساسیتها بالا است.
چشمانداز:
با ورود بیشتر AI به حوزه کار و بهرهوری، مایکروسافت میتواند نقش مهمی در «نسل بعدی محیطهای کاری» داشته باشد—جایی که تعامل انسان و ماشین بهصورت همزیستی تعریف میشود.
نوآوری و فناوری:
این شرکت با راهاندازی دومین مرکز داده خود در دوبی، موقعیتش را در منطقه خاورمیانه تقویت کرد. تمرکز اصلی بر ارائه خدمات ابری با قابلیت آمادهسازی برای هوش مصنوعی و زیرساختهای منطقهای بود.
بازار و جایگاه:
با سرمایهگذاری سنگین (بخشی از برنامهٔ ۵۳ میلیارد دلار به مدت سه سال)، Alibaba Cloud قصد دارد به بازوی منطقهای دیجیتال تبدیل شود که شرق و غرب را به هم پیوند میدهد.
اثرگذاری:
استقرار مراکز داده در منطقه، کاهش تأخیر، ارتقای امنیت داده و فراهم شدن زیرساخت برای پروژههای AI را ممکن میسازد—و این یعنی ایجاد فرصتهای بزرگ برای کسبوکارهای محلی.
چالشها:
مقررات داده، فشار از سوی رقبای جهانی و نگرانیهای ژئوپلتیک (مثلاً دسترسی به نیمههادیها) از موانع این مسیر هستند.
چشمانداز:
اگر Alibaba Cloud بتواند در بازی زیرساخت منطقهای مستحکم شود، میتواند به بازیگر کلیدی در بازار AI منطقه تبدیل شود.
نوآوری و فناوری:
اوراکل با تاکید بر مفهوم «Enterprise-Ready AI» وارد میدان شد؛ راهکارهایی که نه صرفاً آزمایشی، بلکه آمادهٔ اجرا برای سازمانهای بزرگ هستند.
بازار و جایگاه:
با سابقه طولانی در بانکداری، تولید و زیرساختهای سازمانی، اوراکل برای بخشهایی که پیچیدگی بالا دارند یا مقررات سخت دارند، انتخاب مطمئنی محسوب میشود.
اثرگذاری:
راهکارهای اوراکل میتوانند شرکتها را از فاز تجربه به فاز اجرایی هوش مصنوعی ببرند؛ موضوعی که بسیاری هنوز با آن دستبهگریباناند.
چالشها:
هزینههای استقرار، نیاز به توان فنی بالا و تضمین بازگشت سرمایه همچنان موانع جدی هستند.
چشمانداز:
اگر اوراکل بتواند پروژههای بنیادی در منطقه جذب کند، میتواند یکی از ستونهای تحول دیجیتال و AI در خاورمیانه شود.
نوآوری و فناوری:
این شرکت با تمرکز بر داده و هوش مصنوعی، اعلام کرد که قصد دارد داده را از «بخش آزمایش» بیرون بیاورد و آن را تبدیل به دارایی تجاری کند.
بازار و جایگاه:
اگرچه ریشهٔ آن در آمریکا است، اما با حضور فعال در خاورمیانه، با سازمانها همکاری میکند تا دادههایشان را به ارزش تجاری تبدیل کنند.
اثرگذاری:
Snowflake نشان داد که چگونه دادههای خام میتوانند به موتور رشد شرکتها بدل شوند—موضوعی که در عصر AI از اهمیت حیاتی برخوردار است.
چالشها:
فرایند تبدیل داده به ارزش، فرهنگ سازمانی، مهارتهای نیروی انسانی و زیرساخت مناسب میطلبد؛ نه فقط فناوری.
چشمانداز:
در دنیایی که «دادهها به نفت جدید» تبدیل شدهاند، Snowflake میتواند یکی از بازیگران کلیدی این بازار باشد.
نوآوری و فناوری:
نوکیا به همراه e& راهکارهایی برای نسل پنجم و حتی پنجونیم ارتباطات معرفی کردند؛ از جمله Drone-as-a-Service مبتنی بر شبکه 5.5G که عملیات صنعتی «بیرون از میدان دید» را ممکن میسازد.
بازار و جایگاه:
در منطقهای که زیرساخت ارتباطی و صنعت ۴.۰ در حال شکلگیری است، این همکاری میتواند مدل «ارتباطات بهعنوان بستر تحول» را تقویت کند.
اثرگذاری:
این راهکارها برای صنایع نفت و گاز، لجستیک و حملونقل حیاتیاند—نه فقط حوزههای ارتباطی معمول.
چالشها:
مقررات، امنیت سایبری، و توسعه زیرساخت در بازارهایی که هنوز کامل بالغ نشدهاند، موانعی هستند جدی.
چشمانداز:
اگر پروژههای این شرکت به سمت اجرا بروند، آنها میتوانند نقشی کلیدی در تحول زیربنایی منطقه ایفا کنند.
GITEX Global 2025 بیش از یک نمایشگاه فناوری بود؛ پلِی برای آیندهای که در آن داده، هوش مصنوعی، زیرساخت و سیاست در هم تنیدهاند. هر پنج شرکت برتر ما—مایکروسافت، Alibaba Cloud، اوراکل، Snowflake و نوکیا/e&—به نوعی «بازیگر زیرساخت» تحول پیشرو هستند.
شما با مطالعه این تحلیل، فقط با فناوری آشنا نشدهاید؛ بلکه با چگونگی تحول بازار، اهمیت زیرساخت، تبدیل داده به ارزش و همزیستی انسان و ماشین نیز مواجه شدهاید. در دنیای فردا، نه صرفاً تفکر درباره فناوری اهمیت دارد، بلکه عمل به آن.