قیمت بیت کوین همیشه با نوسان های شدید همراه بوده و هست. رفتار قیمتی بیت کوین تا حدودی غیرقابل پیش بینیه و ممکنه توی بازه های زمانی خیلی کوتاه، تغییر چندهزار دلاری داشته باشه. توی سالهایی که از به وجود اومدن بیت کوین میگذره، مشخص شده که عوامل متعددی می تونن باعث بالا رفتن یا پایین اومدن قیمتش بشن. توی این مطلب، سعی می کنیم چندتا از مهمترینﹺ این عوامل رو بررسی کنیم.
عرضه و تقاضا
قیمت بیت کوین، درست مثل هر کالای دیگه ای توی اقتصاد، در درجه ی اول به میزان عرضه و تقاضای اون وابسته است. کاهش عرضه همزمان با افزایش تقاضا، یعنی بالا رفتن قیمت. هر روز تعدادی ثابت و قابل پیش بینی از بیت کوین تولید میشه، اما این تعداد به مرور زمان کاهش پیدا میکنه. این کاهش بخاطر مسئله ای به اسم هاوینگ اتفاق می افته که در جریان اون، میزان بیت کوین تولید شده در نتیجه ی استخراج، هر چهار سال نصف میشه. بنابراین، در بلند مدت، نمودار تعداد بیت کوین تولید شده یک نمودار نزولیه و درواقع میشه گفت کاهش میزان عرضه توی شبکه ی بیت کوین یک امر حتمی هست. توی چنین وضعیتی، اگر کاربرهای عادی و شرکت ها علاقه ی بیشتری به بیت کوین نشون بدن و تقاضا افزایش پیدا کنه، قیمت اون قطعا بالاتر میره.
رقبای بازار
با اینکه بیت کوین فعلا بزرگترین و شناخته شده ترین رمزارز موجود هست، اما توی بازار رمزارزها گزینه های معتبر زیادی وجود دارن که برای جذب کاربرها تلاش می کنن؛ اونها می تونن میزان اقبال به بیت کوین رو کاهش بدن و باعث پایین اومدن قیمتش بشن. رمزارزهایی مثل اتریوم، لایت کوین، بیت کوین کش، ریپل و … رقبای اصلی بیت کوین به حساب میان، که هر روز به کاربری هاشون اضافه میشه و وارد سیستم پرداختی کسب و کارهای بیشتری میشن. علاوه بر این، همیشه عرضه اولیه های سکه (ICO) جدیدی پیدا میشن که با وعده ی سود و به ثمر رسوندن یک پروژه ی فناورانه، سرمایه گذارها رو به سمت خودشون بکشن.
رویدادهای سیاسی
بیت کوین هم مثل سایر انواع پول، متاثر از کشمکش های سیاسی و تنش های داخلی و بین المللی کشورهاست. تنش هایی مثل جنگ اقتصادی اخیر آمریکا و چین، عوض شدن دولت ها و رویکردهای جدید اونها نسبت به اقتصاد، درگیری های نظامی بخصوص توی مناطق حساس و … همیشه باعث نوسان ارزش طلا و همینطور ارزهای دولتی میشن.
اما معمولا تاثیر این وقایع روی بیت کوین، عکس تاثیر اونها روی پولهای رایج دولتی هست. وقتی افراد جامعه متوجه میشن که ارزش پولشون داره کم میشه و به سیستم مالی کشور خودشون و پول دولتی بی اعتماد میشن، احتمال اینکه سراغ بیت کوین بیان تا ارزش دارایی هاشون به طور مستقیم تحت تاثیر مسائل سیاسی نباشه، بالاتر میره. در نتیجه، بیت کوین و به طور کلی رمزارزها ارزشمندتر میشن. مثالهایی از این اتفاق در جریان بحران مالی یونان، انتشار خبر جدایی بریتانیا از اتحادیه ی اروپا و همینطور انتخاب شدن ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا مشاهده شد.
رسانه ها
یکی از عواملی که بیشترین تاثیرگذاری رو روی قیمت بیت کوین و به طور کلی هر رمزارزی داره، اخبار مربوط به اون و موضع رسانه هاست. هرقدر که اخبار و مطالب بیشتری در مورد یک رمزارز توی رسانه ها و شبکه های اجتماعی پخش بشه، به شناخته شده تر شدن اون کمک می کنه و احتمال گرایش پیدا کردن افراد به اون بالاتر میره. احتمالا شما هم این موضوع رو متوجه شدین که خیلی از افراد یا اطلاعات چندانی در مورد رمزارزها ندارن، یا اینکه فقط بیت کوین رو میشناسن. دلیل این مسئله، توجه شدید رسانه ها به بیت کوین و توی چشم بودن این رمزارزه.
وقتی اخبار مربوط به بیت کوین مثبت باشه و سرمایه گذارها و افراد مشهور بیشتری توی رسانه ها ازش حمایت کنن، اعتماد افراد عادی جامعه و سایر سرمایه گذارها هم جلب میشه و سعی می کنن وارد دنیای بیت کوین بشن. از این طریق، تقاضا برای بیت کوین و محبوبیت اون بالا میره و به تبع این موضوع، قیمتش هم افزایش پیدا میکنه. البته باید مد نظر داشت که اخبار منفی مثل خبر کلاهبرداری ها، نارضایتی از کاهش سرعت شبکه و افزایش شدید کارمزد تراکنشها، پیدا شدن رقبای قدرتمند و مواردی از این دست هم می تونن باعث کاهش قیمت بیت کوین بشن.
قوانین و مقررات
اینکه کشورها و بخصوص دولتهای قدرتمند و تاثیرگذار جهان چه قوانینی برای نظارت بر بیت کوین وضع می کنن، می تونه بشدت روی قیمت اون تاثیر گذار باشه. از اونجا که بیت کوین یک پول غیرمتمرکز و مستقل از بانک های مرکزیه، حکومت ها ترجیح میدن قوانینی رو وضع کنن که به کمک اونها مالیات بر تراکنش های بیت کوینی رو مدیریت کنن و جلوی اقداماتی مثل پول شویی، حمایت مالی از تروریسم، فعالیتهای مجرمانه و مواردی از این دست رو بگیرن.
قوانین محدود کننده ی بیت کوین میتونه بشدت قیمت اون رو پایین بیاره. برای مثال، اواخر سال 2017، کشور چین قوانین سختگیرانه ای در مورد بیت کوین وضع کرد و چندین پلتفرم مبادلاتی بیت کوین رو تعطیل کرد. اونها حتی عرضه اولیه های سکه (ICO) رو هم توی کشور خودشون ممنوع کردن که در نتیجه ی این کار، قیمت بیت کوین 6% پایین اومد. اوایل سال 2018، با اعلام دولت کره ی جنوبی، عرضه اولیه ها توی این کشور هم ممنوع شدن؛ دولت هند به طور کلی استفاده از رمزارزها رو غیر قانونی اعلام کرد و دولت چین هم سختگیری ها رو افزایش داد. ظرف دو ماه (از دسامبر 2017 تا فوریه ی 2018) قیمت بیت کوین از 20 هزار دلار به 7 هزار دلار سقوط کرد.
اختلاف نظرها درون جامعه ی بیت کوین
بیت کوین شبکه ای داره که بر اساس توافق همگانی و اجماع کار می کنه. اگر قرار باشه تغییری توی ساختار شبکه و نحوه ی عملکردش به وجود بیاد، تقریبا همه ی افراد باید با این تغییر موافقت کنن. اگر اکثریت جامعه ی بیت کوین در مورد یک تغییر یا آپگرید اساسی به اجماع و اتفاق نظر نرسن، و دو یا چند کمپ مخالف تشکیل بشه، یک فورک به وجود میاد (جدا شدن بخشی از جامعه ی رمزارزی از بلاک چین اصلی و راه انداختن شاخه ی جداگانه ای از بلاک چین برای خودشون).
دقیقا همین اتفاق بود که باعث به وجود اومدن رمزارز بیت کوین کش (BCH) شد. سال 2017، بخشی از جامعه ی بیت کوین – به رهبری راجر ور – که با مسائلی مثل سایز بلاک های استخراج شده و برخی موارد توی کد منبع بیت کوین مشکل داشتن، از بلاک چین اصلی بیت کوین جدا شدن و شاخه ای از بلاک چین رو به وجود آوردن که مخصوص به خودشون بود و معیارهای مد نظرشون رو داشت.
معمولا اخبار مربوط به اختلاف درون یک جامعه ی رمزارزی و احتمال فورک شدن اون، باعث شک و تردید کاربرها و سرمایه گذارها و پایین اومدن قیمتش میشه. بعد از اتمام فورک و جدا شدن یک شاخه از اون هم نمیشه با قطعیت نظر داد که کدوم شاخه توجه کاربرها و سرمایه گذارها رو بیشتر جلب میکنه. بنابراین امکان سقوط و صعود برای هر دوی اونها وجود داره.
نتیجه
به طور کلی میشه گفت که مهمترین عامل تاثیر گذار روی قیمت بیت کوین، میزان تقاضا برای این رمزارز و علاقه ی افراد به اونه؛ این عامل هم به نوبه ی خودش متاثر از مسائل سیاسی، حمایت یا عدم حمایت رسانه ای، موضوعات مربوط به ساختار شبکه، قوانین وضع شده توسط حکومت ها و میزان موفقیت یا عدم موفقیت رقبای بیت کوین هست. آشنایی با این عوامل و نحوه ی تاثیر گذاری اونها روی قیمت بیت کوین می تونه به شما توی انتخاب کردن (یا نکردن) این رمزارز و گرفتن تصمیمات اقتصادی آگاهانه تر، کمک کنه.
منابع:
