وقتی پایان سال می‌رسد، می‌خواهیم خیلی سریع سال را مرور کنیم. ببینیم در این سال چه گذشت و همه رویدادهای خوب و بد را یک جا ببینیم. هدف هم این است که از همین نقطه نیم‌نگاهی بیندازیم به سال بعد. معمولا هم شروع می‌کنیم به خیلی سنگین برنامه‌ریزی‌کردن و در سال بعد می‌خواهیم همه رکوردها را جابه‌جا کنیم. نتیجه در بیشتر مواقع فاجعه‌بار است و بعد از یک سال متوجه می‌شویم تغییر خاصی رخ نداده است.
وقتی پایان سال می‌رسد، می‌خواهیم خیلی سریع سال را مرور کنیم. ببینیم در این سال چه گذشت و همه رویدادهای خوب و بد را یک جا ببینیم. هدف هم این است که از همین نقطه نیم‌نگاهی بیندازیم به سال بعد. معمولا هم شروع می‌کنیم به خیلی سنگین برنامه‌ریزی‌کردن و در سال بعد می‌خواهیم همه رکوردها را جابه‌جا کنیم. نتیجه در بیشتر مواقع فاجعه‌بار است و بعد از یک سال متوجه می‌شویم تغییر خاصی رخ نداده است. البته طبیعی است که به صورت عادی اوضاع تغییر می‌کند اما آن چیزی که توقع داریم، معمولا رخ نمی‌دهد. می‌شد در این متن بیایم و دستاوردهای سال ۹۶ را مرور کنم و از آنچه که به دست آمد، بگویم. می‌شد به سال جدید پرداخت و اینکه در سال جدید چه باید کرد. در شماره‌های قبلی در صفحه فین‌تک به مهم‌ترین رویدادهای فین‌تک ایران در سالی که گذشت پرداخته‌ایم و درباره پیش‌بینی‌ها برای سال جدید هم نوشته‌ایم. اینجا می‌خواهم برخی برداشت‌های نسبتا شخصی درباره فضای کسب‌وکار استارت‌آپ‌های فین‌تک را بیان کنم.
امسال باهمتا در فضای کسب‌وکارهای استارت‌آپی فین‌تک ایران موفق شد سرمایه خارجی جذب کند. این تازه شروع راه است و می‌توان امیدوار بود که در سال‌های آینده بتوان تعامل بهتر و اثربخش‌تری با خارج از ایران داشت. متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل جو امنیتی که بر فضای کسب‌وکار و اقتصاد سایه افکنده است، تعامل با خارج از ایران کمی سخت و مشکل شده است. هم از آن طرف آمریکایی‌ها و دشمنان ایران به دیگران فشار می‌آورند که با ایران کار نکنند هم از طرف داخلی به کسب‌وکارها فشارهایی وارد می‌شود که آنها را مجبور می‌کند در تعامل با خارجی‌ها محتاط باشند. متاسفانه شرایط آنقدر بد است که کافی است کسی تهمتی مثل جاسوسی و ارتباط با بیگانه به یک کسب‌وکار بزند و کسی توجه نمی‌کند که این تهمت‌ها بر چه مبنایی است. به‌راحتی می‌توان تهمت زد و رقبا را اذیت کرد. فضای اقتصاد و کسب‌وکار فضای کار اطلاعاتی و امنیتی نیست. کسب‌وکارها باید قوانین روشن و شفاف را رعایت کنند و نمی‌توان بیشتر از قوانین رسمی کشور انتظاری از آنها داشت. کاش امسال یک مقدار حساسیت‌ها در تعامل با خارجی‌ها کمتر شود؛ وگرنه بیماری درخودماندگی اقتصاد ایران بیشتر می‌شود و در صورتی که ما نتوانیم از درخودماندگی خارج شویم، نمی‌توانیم انتظار روزهای بهتر را داشته باشیم.
متاسفانه دروغ در ایران هزینه ندارد. یک فردی که سابقه درخشان اقتصادی ندارد و حتی در برهه‌ای از زمان از نظر قضایی محکوم شده است و مدتی در زندان بوده، به آسانی از فضایی که در اطراف پدیده‌هایی مانند ارزهای رمزنگاری شده خلق شده، سوءاستفاده می‌کند و ادعاهایی پوچ و واهی طرح می‌کند و رسانه‌ها هم با هیجان آنها را منتشر می‌کنند.
در صورتی که فضای دروغ و ادعاهای پوچ و بی‌اساس فراگیر شود، در نهایت همه کسانی که سوار این کشتی شده‌ایم، دچار مشکل می‌شویم. هرگز دیده نشده که یک اکوسیستم موفق برمبنای دروغ شکل گرفته باشد. از آن طرف قوانین بیمه و مالیات در ایران به گونه‌ای است که عدم شفافیت، هزینه زیادی ندارد و هر کدام از ما در اطراف‌مان ده‌ها و صدها مورد فعال تجاری را می‌شناسیم که غیرشفاف عمل می‌کنند و از منظر هزینه‌های بیمه و مالیات بسیار موفق‌تر از استارت‌آپ‌هایی هستند که از روز اول شفاف عمل کردند.
نمی‌دانم این چه دردی است که نمی‌خوانیم. علاقه‌ای نداریم که وقت بگذاریم و مطالعه کنیم. دیدن افرادی که در کشورهای اروپایی و آمریکایی در مترو و اتوبوس و خیابان‌ها کتاب چاپی یا کتاب‌خوان الکترونیکی دارند و از هر فرصت کوتاهی که پیدا می‌کنند برای خواندن استفاده می‌کنند را همه تجربه کرده‌ایم. در ایران هم می‌خوانیم منتها مدام در حال خواندن مطالب کوتاه کانال‌هایی هستیم که معمولا تولیدکننده حرفه‌ای محتوا نیستند و مطالبی کاملا جذاب و کاملا توخالی را باز نشر می‌کنند. خواندن کتاب چه به صورت چاپی و چه به صورت الکترونیکی بسیار متفاوت با خواندن متن‌های کوتاه سرگرم‌کننده است. متاسفانه ما مردم ایران حافظه تاریخی ضعیفی داریم و جامعه کوتاه مدتی هستیم. برای اینکه تغییر کنیم، چاره‌ای نداریم که مطالعه کنیم. اگر می‌دانستیم اوضاع چقدر خراب است و آینده در صورت عدم تغییر ما چقدر وحشتناک خواهد بود، لحظه‌ای فرصت را از دست نمی‌دادیم.
فضای وب ۲.۰ مفهومی را وارد دنیای کسب‌وکارها کرد به نام حالت بتا. در حالت بتا هیچ نرم‌افزاری به حالت نهایی خود نرسیده و هنوز در حال تست و بررسی است. امروز هیچ نرم‌افزار یا کسب‌وکاری نمی‌تواند ادعا کند که به کامل‌ترین حالت خود رسیده و دیگر در فرایند تکاملی به پایان خط رسیده است. چیزهایی که به نظر ثابت می‌آیند گاهی وقت‌ها روزانه در حال تغییر و تحول هستند. اینکه احساس کنیم همیشه باید تغییر کنیم یکی از مهم‌ترین مواردی است که نمی‌توان به آسانی از کنار آنها گذشت.
منبع :شنبه مگ
