تمایز بین این دو نوع رشته چندان واضح نیست، گاهی از این ۲ اصطلاح به جای یکدیگر نیز استفاده میشود. در واقع مدیریت بازرگانی یا مدیریت کسب و کار، هر دو MBA نامگذاری می شوند. اما MBA چیست، به اتمام دوره و اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته مدیریت کسب و کار و یا مدیریت بازرگانی را MBA یا (Master of Business Administration) گویند. همچنین اخذ گواهینامه MBA به صورت ثبت نام و شرکت در دوره آزاد نیز امکان پذیر است که با مدرک معتبر و رسمی همراه است.
در واقع MBA همان (Master of Business Administration) که به فارسی کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی یا کارشناس ارشد مدیریت کسب و کار است. اما گاهاً به صورت دوره آموزشی آزاد با مدرک و گواهینامه معتبر جهانی که ارزش اعتباری زیادی نیز دارد می شود ثبت نام و اخذ کرد. به طور خاص برای کسانی در نظر گرفته شده است که نیازمند دانش مدیریت هستند، اما در زمینه‌های دیگر تحصیل کرده‌اند. به همین علت، افرادی که در دوره MBA ثبت نام می کنند تحصیلات اصلی خود را در حوزه‌های دیگر گذرانده و برای تکمیل مهارتهای مدیریتی خود، این رشته را به عنوان یک مهارت جانبی طی می کنند.
توجه کنید که دوره آزاد MBA با رشته MBA تفاوت فراوانی دارد برای فراگیری دانش رشته MBA می توانید از طریق تحصیل در یکی از رشته های "مدیریت کسب و کار" یا "مدیریت بازرگانی" اقدام کنید که از نظر مرتبه علمی و شغلی از درجه بالا تری نسبت به دوره آزاد برخوردار است.
اگر شما در رشته ی مدیریت بازرگانی یا کسب و کار به مرتبه کارشناسی ارشد برسید و آن را به اتمام برسانید در واقع شما دارای MBA هستید، حتی می توانید به آسانی با ادامه تحصیل DBA خود را نیز اخذ کنید. اما می توانید به صورت جداگانه در دوره آزاد MBA نیز شرکت کنید و دانش خود را مستحکم کنید که نیازی به این کار نیست.
کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی یا کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (Master of Business Administration) MBA که در ایران بیشتر با عنوان مدیریت ارشد کسبوکار نیز شناخته میشود، یک مدرک معتبر تحصیلی است که برای توسعه مهارتهای مدیریتی مورد نیاز در مشاغل و مدیریت طراحی شده است. اما ارزش MBA به دنیای تجارت محدود نمی‌شود بلکه می‌تواند برای کسانی که حرفه مدیریتی را در بخش دولتی، صنعت خصوصی و سایر بخش‌ها دنبال می‌کنند، مفید باشد.
دکترای مدیریت بازرگانی یا دکترای مدیریت کسب و کار، (Doctorate of Business Administration) DBA یک مدرک دکترای حرفه ای شناخته شده در تجارت و مدیریت است که معمولاً بالاترین سطح صلاحیت موجود در زمینه ی تجارت و مدیریت را دارد. اصطلاح DBA امروزه بسیار به گوش میخورد. DBA در کشورهای توسعه یافته در حال برگزاری و آموزش دهی است و به تازگی راه خود را به کشور ما نیز پیدا کرده است.
کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی یا کسب وکار (MBA) یک مدرک مدیریت عمومی است که رویکرد عملی تری نسبت به دوره آزاد MBA دارد و مهارتهای لازم برای حل مشکلات عملی و تحلیلی را به شما می‌آموزد. هدف از مدرک دوره آزاد MBA ساخت دانشی جدید به جای یادگیری دانش‌های قدیمی است که در حال حاضر از طریق منابع مختلفی از جمله کتاب، سخنرانی و تعامل با اساتید و متخصصان در زمینه تجارت به وجود می‌آید.
خیلی ساده اگر بخواهیم بگوییم، مدیریت بازرگانی، رشته‌ای است که قرار است از شما یک بیزینس من یا بیزینس وومن درست و حسابی بسازد. اگر به سمت انتخاب این رشته بروید، آینده تان پر میشود با سر و کله زدن با امور مدیریتی و تجاری و هدف تان به عنوان یک مدیر میشود بالابردن سود، بهینه کردن محل کار، رهبری مناسب گروه‌های مختلف و به‌طور کلی مدیریت ایده‌آل یک بیزینس در شرکت‌ها و صنایع مختلف. که پس از اتمام مقطع لیسانس اگر تصمیم بگیرید تا برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد اقدام کنید شما در واقع برای MBA یا همان کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی اقدام کرده اید.
کسانی که این رشته را هدف می‌گیرند، در واقع تبدیل به مدیران اجرایی می‌شوند که بر روند عملیات افراد زیر دستشان نظارت می‌کنند و طوری آنها را هدایت می‌کنند که به بهترین سطح بهره‌وری ممکن برسند. به‌طور خلاصه اگر به سراغ این رشته بروید، این امکان وجود دارد که تبدیل به مدیر موفقی شوید که کارمندان از داشتن او خوشحال خواهند بود و خدا را شکر می‌کنند که زیر نظر شما کار می‌کنند. این رشته عمدتاً با نام MBA شناخته می شود.
رشته مدیریت بازرگانی در مقطع ارشد دارای گرایش‌های مختلفی است و افراد با گذراندن دوره ارشد در این گرایش‌ها می‌توانند در موقعیت‌های شغلی تخصصی‌تری مشغول به کار شوند. گرایش های مدیریت بازرگانی عبارت‌اند از:
رشته مدیریت کسب و کار در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش‌های مختلفی است. این گرایش‌ها عبارت‌اند از:
در پایان:
مدرک MBA بسیار مورد علاقه است و دانشجویان را برای ایفای نقش های رهبری در یک تجارت آماده می کند. مدیریت کسب و کار به عنوان هنر رهبری افراد و تیم ها تلقی می شود و از این رو بیشتر به سمت موضوعاتی مانند رهبری، منابع انسانی، مدیریت و عملیات پرسنلی گرایش پیدا می کند.
مدیریت بازرگانی یا مدیریت کسبوکار هر دو Business Administration هستند. و به ترتیب هردو MBA و DBA را خواهند گذراند. اما مدیریت کسبوکار یک رشته نوظهور با مطالب و منابع جدیدتر است و بیشتر به مسائل اجرائی و نظارت می پردازد و بیشتر با نام MBA شناخته میشود اما مدیریت بازرگانی بیشتر به مسائل تجارتی و مدیریتی می پردازد، مدیریت کسبوکار دید محدودتر و تخصصی دارد و بر درون سازمان و حوزه‌های کاری کوچک متمرکز است. اما بازرگانی دید گسترده‌تر و کلی‌نگر دارد و بر روی سازمان های بزرگتر و روابط آنها می پردازد. در اصل شما با بازرگانی یک بیزینس‌من یا وومن موفق میشود و با مدیریت کسبوکار یک مدیرعامل موفق!
