ویتیلیگو هم چنان به عنوان یک چالش درماتولوژیک مطرح است. روش های درمانی مختلفی برای درمان این بیماری به کار گرفته شده است اما هنوز درمان مطلوب و بهینه برای آن شناخته نشده است.
استراتژی های پیششنهاد شده برای درمان ویتیلیگو به دو گروه به شرح زیر تقسیم می شوند:
1. روش های جراحی شامل پیوند پوست (grafting)، کاشت ملانوسیت اتولوگ (autologous cultured melanocytes) و پیوند سوسپانسیون اپیدرمال (epidermal suspension transplantation)
2. روش های غیرجراحی شامل استفاده از کورتیکواستروییدها، تاکرولیموس، کلسی پوتریول موضعی، فوتوتراپی به وسیله فرابنفش B با طیف محدود (NB-UVB) و فوتوتراپی به وسیله فرابنفش Aهمراه با پسورالن (PUVA) ]2[
هیچ یک از روش های مذکور به تنهایی نتایج رضایت بخشی را در همه بیماران به دنبال ندارد و نتایج در بیماران مختلف به شدت متفاوت و متغییر است.
یکی از روش هایی که در سال های اخیر کاربرد روزافزونی در درمان انواع اختلالات و بیماری های پوستی پیدا کرده است میکرونیدلینگ است.
میکرونیدلینگ به عنوان روشی برای انتقال دارو به صورت ترانس درمال استفاده می شود. در این روش با ایجاد منافذ میکرومتری بر سطح پوست، مسیر انتقال دارو یا ریز مغذی‌ها از طریق لایه stratum corneum ایجاد می شود.
میکرونیدلینگ سبب افزایش میزان جذب داروها، افزایش اثربخشی درمان و کاهش دوره درمان می شود. علاوه بر این، در این روش اپیدرم آسیب نمی بیند و احتمال ایجاد عفونت و زخم به حداقل مقدار ممکن می رسد.
از طرف دیگر، از آنجا که شواهد بسیاری حکایت از ماهیت خودایمنی ویتیلیگو دارد، داروهای موضعی تنظیم کننده سیستم ایمنی مانند 5-فلورویوراسیل و تاکرولیموس به عنوان گزینه های درمانی ویتیلیگو مطرح شده اند.
در مطالعه انجام شده توسط Mina و همکارانش که در سال 2018 در ژورنال Cosmetic Dermatology انتشار یافته است اثربخشی میکرونیدلینگ و 5-فلورویوراسیل با میکرونیدلینگ و تاکرولیموس در درمان ویتیلیگو مورد مقایسه قرار گرفته است ]3[.
برای این منظور، 25 بیمار مبتلا به ویتیلیگو در مطالعه وارد شدند. در هر بیمار، میکرونیدلینگ بر روی 2 پچ ویتیلیگو انجام شد. برای این کار ابتدا محل درمان با الکل 70 درصد تمیز و استریل شد. سپس میکرونیدلینگ با دستگاه اتومات با کمترین سرعت و با عمق 25/0 تا 5/0 میلی متر بسته به محل ضایعه انجام شد. این کار تا زمان مشاهده pinpoint bleeding ادامه یافت.
سپس بر روی یکی از پچ ها محلول 5-فلورویوراسیل با غلظت 50 میلی گرم بر میلی لیتر و بر روی پچ دیگر تاکرولیموس 03/0 درصد به صورت موضعی اعمال شد. از بیماران خواسته شد به مدت دو هفته داروی موضعی را هر روز یک بار در محل درمان اعمال کنند.
فرآیند درمان به شرح فوق هر دو هفته یک بار و حداکثر به مدت 6 ماه (در مجموع حداکثر 12 جلسه) تکرار شد. فالوآپ بیماران 3 ماه بعد از آخرین جلسه درمانی انجام شد.
به منطور ارزیابی نتایج، تصویربرداری از ضایعات قبل و بعد از درمان انجام شد. میزان رپیگمنتیشن به صورت کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. در هر جلسه درمان تغییرات رنگ و بافت پوست در محل درمان و نواحی مجاور مورد بررسی قرار گرفت.
سرعت و میزان رپیگمنتیشن در گروه درمان شده با میکرونیدلینگ و 5-فلورویوراسیل به طرز معناداری بالاتر از گروه درمان شده با میکرونیدلینگ و تاکرولیموس بود (شکل 1). در 48 درصد بیماران درمان شده با میکرونیدلینگ و 5-فلورویوراسیل، میزان بهبود عالی گزارش شد. در حالی که این میزان در گروه درمان شده با میکرونیدلینگ و تاکرولیموس 16 درصد بود.
شکل 1 پچ های ویتیلیگو بر روی پای بیمار زن قبل از درمان (A) و پس از 12 جلسه درمان (B). میزان رپیگمنتیشن در پای راست بیمار که با میکرونیدلینگ و 5-فلورویوراسیل تحت درمان قرار گرفته است، "عالی" و در پای چپ که تحت درمان با میکرونیدلینگ و تاکرولیموس بوده است، "خوب" ارزیابی شده است.
در 40 درصد از پچ های آکرال درمان شده با میکرونیدلینگ و 5-فلورویوراسیل، میزان رپیگمنتیشن بیش از 75 درصد بود. در مقابل، در هیچ یک از پچ های آکرال درمان شده با میکرونیدلینگ و تاکرولیموس، این میزان از رپیگمنتیشن مشاهده نشد.
عوارض جانبی شامل التهاب، ایجاد زخم و هایپرپیگمنتیشن در گروه درمان شده با 5-فلورویوراسیل بیش از گروه درمان شده با تاکرولیموس بود.
بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق میکرونیدلینگ به همراه 5-فلورویوراسیل و تاکرولیموس را می‌توان به عنوان روشی ایمن و اثربخش برای درمان ویتیلیگو به کار گرفت. شایان ذکر است در صورت استفاده از 5-فلورویوراسیل درصد رپیگمنتیشن به ویژه در نواحی آکرال بالاتر خواهد بود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر به وبسایت های زیر مراجعه نمایید:
منابع:
1. Mohammad TF, Hamzavi IH. Surgical Therapies for Vitiligo. Dermatologic clinics. 2017;35(2):193-203. Available at:
https://europepmc.org/article/med/28317528
2. Bacigalupi RM, Postolova A, Davis RS. Evidence-based, non-surgical treatments for vitiligo. American journal of clinical dermatology. 2012;13(4):217-37. Available at:
https://link.springer.com/article/10.2165/11630540-000000000-00000
3. Mina M, Elgarhy L, Al‐saeid H, Ibrahim Z. Comparison between the efficacy of microneedling combined with 5‐fluorouracil vs microneedling with tacrolimus in the treatment of vitiligo. Journal of cosmetic dermatology. 2018;17(5):744-51. Available at:
