تازگی‌ها ترجمه کتابی که به‌عنوان پروژه کسر خدمت شروع کرده بودم به پایان رسید؛ کتابی با عنوان فارسی راهنمای عملی محصول ناب و عنوان انگلیسی The Lean Product Playbook. قبل‌تر البته در اکانت اینستاگرامم این رو گفته بودم و حتی معرفی کوچکی از کتاب هم نوشته بودم اما به دلایلی تصمیم گرفتم که در اینجا، وبلاگ تازه تأسیس شخصی‌ام هم همین کار رو بکنم؛
یکی اینکه به‌هرحال وبلاگ مکان مناسب‌تری برای این‌کاره. درسته که مدت زیادی از راه‌اندازی وبلاگم نمیگذره و تعداد پست‌های اون دورقمی هم نشده، ولی به‌هرحال اینجا جایی است که خودم آن را خیلی بیشتر از فضای اینستاگرام دوست دارم و اینجا رو خانه ابدی خودم میدانم :)
دومین دلیل که شاید اهمیت آن کمتر از اولی هم نباشد این است که می‌خواستم فهرست کتاب و دو فصل ابتدای کتاب رو به‌صورت یه فایل پی‌دی‌اف اینجا بگذارم تا کسانی که در مورد کتاب کنجکاو شده اند، بتوانند بهتر با فضای کتاب آشنا شوند. خالی از فایده نیست که تأکید کنم تمام حق‌وحقوق کتاب متعلق به ناشر است و انتشار این فایل تنها با هدف کمک به خوانندگان و علاقه‌مندان راهنمای عملی محصول ناب صورت می‌گیرد.
خوب اولین انگیزه که صد اندر صد فرار از سربازی بود. سربازی، سربازی است. فرقی نمی‌کند کجا باشد. به‌هرحال باید با چشمان خود گذر عمر عزیزت را به مفت‌ترین شکل ببینی. اما این دلیل پروژه کسر خدمت بود نه ترجمه کتاب. وقتی تصمیم گرفتم پروژه کسر خدمت بگیرم می‌دانستم پروژه هایی که طرح‌های پژوهشی هستند، حتی از خیلی از پایان‌نامه‌های دانشگاه‌ها هم بی‌ارزش‌تر هستند. گزینه دیگر ترجمه کتاب بود. تنها گزینه‌ای که هم اونها دوست داشتند هم من.
خوب حالا که قرار شد کتاب ترجمه کنم، گفتم چه بهتر کتابی باشد که هم به درد خودم بخرد و هم آن‌قدر درست حسابی که چهار نفر دیگر هم سمتش بروند. رتبه آمازون کتاب و مشورت با چند نفر کتاب‌خوان حرفه‌ای، منجر شد به The Lean Product Playbook یا راهنمای عملی محصول ناب.
راهنمای عملی محصول ناب را Den Olsen نوشته است که من بهش میگویم دنی :). رزومه دنی جان را که بررسی کنید لیستی از مقالات و مدارک و پایان‌نامه‌ها نمی‌بینید، اگرچه تحصیلات آکادمیک خوبی دارد اما بلافاصله وارد بازار شده و در راه‌اندازی کسب‌وکارهای شخصی و غیرشخصی متعددی مستقیماً دخیل بوده است. می‌شود گفت سیلیکون ولی جولانگاه دنی جان بوده است. معروف‌ترین شرکت‌هایی که برای همه ما آشنا هستند، فیسبوک و مایکروسافت هستند. در بسیاری از این کسب‌وکارها که به‌عنوان مدیر محصول با آنها کار کرده است، مجبور بوده است با مشکلات و مسائل جوانب مختلف یک محصول روبرو شود و مطالب کتاب هم به کمک ذکر همین تجارب و مثال‌ها برای خواننده شیرین و قابل هضم می‌شود.
در کنار این تجارب و علاقه دنی جان به تولید ناب، کتاب معروف اریک ریس بنام نوپای ناب یا The Lean Startup بیرون می‌آید. و اینجاست که دنی جان، شمسٍ خود را می‌یابد. دنی می‌بیند که اریک ریس حرف‌هایی را گفته است که سال‌ها به‌عنوان قوانینی نانوشته، راهنمای او در کسب‌وکارهای مختلف بوده است.
بااین‌وجود، دنی می‌بیند که این‌ها اصول هستند، مفاهیم هستند، به همین دلیل کلی هستند و برای راه‌اندازی و مدیریت یک کسب‌وکار کافی نیستند. کتابی باید باشد که وقتی یک استارت آپ می‌خواهد کارش را شروع کند یا شرکتی جاافتاده می‌خواهد محصول جدیدی را راه‌اندازی کند، چارچوبی روشن برای کار بر اساس اصول ناب داشته باشد. از طرفی، خود دنی هم در طول سالیانِ سال چارچوب‌هایی کاری برای خودش درست کرده بود که اتفاقاً می‌بیند چقدر منطبق بر اصول ناب هستند. همین می‌شود علت نوشتن راهنمای عملی محصول ناب.
خوب در ادامه توضیحاتی مختصر در مورد محتوای کتاب:
مرور توسعه رشته‌های علمی مختلف به ما نشان می‌دهد که توسعه هر رشته علمی را می‌توان با استعاره راه رفتن با دو پا توضیح داد. راه رفتن با دو پا که یک پا پاسخی به تمام "چیستی"ها و "چرا"هاست و پای دیگر، باید به تمام "چگونه" ها پاسخ بدهد.
کتاب راهنمای عملی محصول ناب، نقش پای دوم را در حوزه مدیریت و توسعه کسب‌وکارها و محصولات نوپا به روش ناب ایفا می‌کند. درواقع این کتاب، راهنمایی عملی است که به تمام سؤالات "چگونه" در مورد اصول نوپای ناب پاسخ می‌دهد. از این منظر، کتاب "نوپای ناب" از اریک ریس را می‌توانیم پای اول این حوزه بدانیم. او مفاهیم و اصول ناب مانند فرضیه‌سازی، تست فرضیه‌ها، یادگیری مداوم، چرخه‌های زمانی بسیار سریع، حلقه ساختن-اندازه‌گیری- یادگیری و تکرار آن، اولویت بی‌رحمانه کارها و غیره را وارد دنیای کسب‌وکارهای نوپا کرد. بااین‌وجود، هیچ نقشه یا دستورالعمل روشنی در مورد چگونگی پیاده‌سازی این اصول در کسب‌وکارهای نوپا ارائه نداد. راهنمای عملی محصول ناب، کتابی کاربردی و شفاف در به‌کارگیری این اصول در کسب‌وکارهای نوپا و فعالیت‌های نوآورانه است.
کتاب حاضر عنوان می‌دارد که هدف از همه مفاهیم و اصول ناب، رسیدن به تناسب محصول-بازار است. تناسب محصول-بازار به معنای حضور در یک بازار مناسب با محصولی است که بتواند نیازهای آن بازار را بهتر از جایگزین‌های آن پاسخ دهد. در حقیقت، تنها در چنین حالتی است که مشتریان، محصول ساخته‌شده را دوست خواهند داشت و حاضرند برای آن پول بپردازند.
نویسنده کتاب، دن اولسِن، نقشه راه رسیدن هر محصولی به تناسب محصول – بازار را در قالب چارچوبی بنام "فرایند محصول ناب" توضیح می‌دهد. این فرایند، از شش گام تشکیل شده است اما به‌هیچ‌عنوان نباید تصور کرد این فرایند از نقطه‌ای آغاز و در نقطه‌ای دیگر پایان می‌یابد. درواقع، نکته بسیار مهم در مورد این فرایند، تکرارشونده بودن آن است. همان‌طور که اشاره شد، یکی از مفاهیم کلیدی ناب و یکی از وظایف اصلی کسب‌وکارهای نوپا، یادگیری است. تمام تمرکز تیم هر محصولی در طول فرایند محصول ناب باید یادگیری از مشتریان و نیازهای آنها باشد. بدین منظور، تیم‌ها نیاز به شکل دادن فرضیه‌هایی در هر شش گام فرایند محصول ناب دارند. بخش مهمی از یادگیری موردنیاز یک نوپای ناب، از طریق تست کردن همین فرضیه‌ها به‌دست می‌آید.
از نخستین لحظه‌ای که ایده‌ای جذاب به ذهن یک کارآفرین یا کارمند یک سازمان نوآور می‌رسد، تنها راه آن تیم یا سازمان برای غلبه بر عدم قطعیت موجود، فرضیه‌سازی، تست سریع فرضیه‌ها و بهبود و اصلاح مداوم آنهاست. این، گفته پیتر دراکه، نظریه‌پرداز بزرگ مدیریت، است که تا نتوان چیزی را اندازه‌گیری کرد نمی‌توان آن را مدیریت کرد. در فضای کسب‌وکارهای نوپای ایرانی، مدت‌هاست که موضوعاتی مانند تعریف شفاف مشتریان و نیازهایشان، شناسایی سنجه‌های کلیدی محصول و اندازه‌گیری و ردیابی آنها در حد مفاهیم نظری باقی مانده‌اند. در اغلب موارد، وقتی این کسب‌وکارها قصد مدیریت، اندازه‌گیری و بهبود آنها را می‌کنند، خود را در فضایی پر از ابهام و سردرگمی می‌بینند و به همین دلیل به تلاش‌های پراکنده و نامنسجم می‌پردازند.
خبر خوش برای تمامی خوانندگان و عاشقان محصول ناب این است که در هیچ‌یک از بخش‌های این کتاب، خود را با یک کتاب نظری روبرو نخواهند دید. نویسنده تلاش کرده است در تمامی بخش‌ها و موضوعات از مثال‌های عملی و عمدتاً از تجربه‌های شخصی خود بهره بگیرد. درعین‌حال، مطالعه کتاب به‌گونه‌ای است که درک و فهم مطالب آن نیاز به پیش‌نیاز خاصی نداشته باشد. لذا، در موارد معدودی هم که احساس شده است عبارت یا اصطلاح خاصی ممکن است برای برخی خوانندگان گنگ باشد، در پاورقی در مورد آن توضیح داده شده است.
هدف اصلی از برگردان این کتاب، نیاز مبرم فضای کسب‌وکارهای نوپا در ایران به منابع کاربردی در حوزه کارآفرینی و توسعه محصول بوده است. علیرغم این نیاز مبرم، تاکنون تلاش‌های نوآوری معمولاً افسارگسیخته و بدون هیچ فرایند خاصی انجام گرفته است. لذا، کتاب راهنمای عملی محصول ناب می‌تواند شکاف دانشی بین دانش نظری و راهنمایی‌های عملی و گام‌به‌گام موردنیاز را به‌خوبی پوشش دهد.
به‌رغم تلاش فراوان در برگردان این کتاب، چنانچه خوانندگان محترم با اشکالات و نواقصی مواجه شدند و یا انتقاداتی داشتند انتظار می‌رود بدون ملاحظه و با صراحت به اطلاع رسانند که با کمال خوشحالی و سپاسگزاری پذیرفته خواهد شد. مسلماً ترجمه حاضر خالی از اشکال نیست و نظرات و پیشنهادهای صاحب‌نظران محترم موجب امتنان ما خواهد بود.
خوب، الوعده وفا. کتاب شامل چهارده فصل می‌باشد که فایل پی‌دی‌اف زیر حاوی دو فصل ابتدای آن هست.
امیدوارم که کسانی که کتاب را می‌خوانند نظر خودشون رو هم در مورد کتاب به اشتراک بگذارند. تلاش من در ترجمه این بوده است که با تمام توانایی‌های وقت، بهترین خروجی را ارائه دهم.
