کمتر از یک ماه دیگر ششمین دوره انتخابات هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانهای برای یک دوره سه ساله برگزار میشود. شاید در میانه چالشها و مسایل کلان کشور مانند تحریمها، همهگیری کرونا، تورم لجام گسیخته و… در نگاه نخست، انتخاب هیات مدیره نصر موضوع چندان مهمی برای فعالان صنف فاوا نباشد ولی تاملی در همین اوضاع و احوال و توجه به تحولات مهم یک سال آتی از جمله تغییر دولت و تشکیل کابینه جدید، تدوین و تصویب برنامه هفتم توسعه کشور و حتی انتخابات شورای شهر همگی بر ضرورت بهرهمندی خانه بخش خصوصی فاوا از یک هیات مدیره مقتدر و موثر بر تصمیمگیریهای حیاتی و سرنوشت ساز برای صنف، دلالت دارد.
کافیست اولویت هیات مدیره را محدود به همین سه موضوع تقویت تابآوری شرکتها در شرایط تحریم، تعامل اثربخش با حاکمیت در تعامل با دولت جدید و تدوین سیاستها و برنامههای حوزه فاوا و مشخصا برنامه پنج ساله هفتم توسعه بدانیم و آنگاه لزوم بهرهمندی از یک هیات مدیره همگرا، فراگیر و اثرگذار برای حمایت و هدایت این نهاد مدنی بیش از پیش نمایان میشود.
از سوی دیگر از آنجا که معمولا لیستهای انتخاباتی در فضای صنفی فاقد پشتوانه حزبی یا تشکیلاتی منسجم است و اساسا حضور اعضا در هیات مدیره نیز بدون بهرمندی مادی، در قالب مسئولیت صنفی و اجتماعی صورت میگیرد و بعضاً در بسیاری موارد، اعضا هیات مدیره، رقیب کسبوکاری هم محسوب میشوند، آنچه فراتر از لیستهای پیشنهادی اهمیت مییابد، انتخاب بهترینها برای فائق آمدن بر اولویتهایی است که میبایست در برنامه تکتک اعضا و ماهیت و هویت کاندیداها جستوجو شود.
ولی معیارهای اصلی انتخاب بهترین مجموعه از کاندیداها علاوه بر فراگیری هیات مدیره و پوشش حداکثری طیفهای مختلف عضو نصر چه باید باشد؟
انتخاب هوشمندانه یک ترکیب مناسب و کارآمد، صرفنظر از شایستگیهای فردی کاندیداها (به عنوان یک پیشنیاز اساسی) نظیر جنگندگی خستگیناپذیر برای دفاع از منافع بخش خصوصی، بهرهمندی از توان مدیریت و تعامل با دستگاهها و نهادهای مختلف، دانش تخصصی و اشراف بر مسایل کسبوکاری و صنفی و سلامت نفس و پاکدستی ایشان، ملاحظات دیگری نیز نیاز دارد که در این یادداشت به سه اولویت اصلی گزینش ترکیب ایدهآل برای هیاتمدیره (صاحبان اصلی، حامیان هادی و همراهان مطمئن) تاکید شده است:
۱- کارآفرینان موفق بخش خصوصی واقعی (صاحبان اصلی)
باور به ذات خصوصی این نهاد و لزوم ممانعت از نفوذ بنگاههای حاکمیتی غیرخصوصی، برای تحقق اهداف و آرمانهای نصر میطلبد که اکثریت اعضا در وهله نخست از میان کارآفرینان موفق بخش خصوصی واقعی انتخاب شوند که با گوشت و پوست خود هر روز مسایل و چالشهای کسبوکارهای خصوصی- بدون حمایتهای خاص- را تجربه کرده باشند. بیشتر از آن! تصور کنید هیات مدیره بنا باشد به موضوعاتی نظیر مبارزه با انحصار و رانت، دفاع از حقوق بخش خصوصی، مقابله با تصمیمات خلقالساعه و نابودکننده کسبوکارهای دیجیتالی نظیر قطعی اینترنت و فیلترینگ و نظایر آن ورود کند.
آیا نمایندگان شرکتهای نزدیک و وابسته به ساختار قدرت و حاکمیت، توانایی و جرأت ورود به این مسایل را دارند؟
از سوی دیگر ماهیت پیچیده و نوپدید کسبوکارهای فاوا نیازمند درکی عمیق و جدید از الزامات و اقتضائات آنها در میان افراد و دستگاههای حاکمیت است. از سوی دیگر تصمیمگیران و مسئولان نیز ملاحظات و چالشهای جدی درحوزه الزامات امنیتی، حاکمیت سایبری و اقتصاد دیجیتال دارند که درخور توجه و تامل است. کارآفرینان موفق بخش خصوصی میتوانند ترجمان دوطرف در این زمینه باشند.
۲- مدیران توانمند و با سابقه بنگاههای بزرگ خوشنام (حامیان معتمد)
در کنار گروه نخست، گزینش مدیران باسابقه از بنگاههای بزرگ خوشنام که شاید در گروه نخست (کارآفرینان و صاحبان کسبوکار) قرار نگیرند؛ ولی باور آنها به اصالت حضور و تقویت بخش خصوصی و رفتار و منش آنها در تعامل مثبت و سازنده با بخش خصوصی و به ویژه شرکتهای کوچک و متوسط میتواند علاوه بر پوشش خصیصه فراگیری، قابلیتها و ظرفیتهای متمایزی به هیات مدیره نصر اضافه کند و آنها را در نقش مکمل و همگراکننده سایر اعضا، در نصر به خدمت گیرد یک معیار گزینش دیگر از میان کاندیداهاست. ایشان بهعنوان مدیران امتحان پس داده که کارنامه چندین سالهشان بیانگر جهتگیریها و توانمندیهایشان است میتوانند بهعنوان معتمدین منتخبان، تفوق و اجماع را در بزنگاههای مختلف میسر کنند.
۳- نمایندگان مستقل و پایدار (همراهان مطمئن)
شاید مهمترین و اثربخشترین معیار برای تکمیل لیست سرآمد هیات مدیره نصر همین باشد.
اگر باور داریم نصر میبایست عهدهدار ماموریتهای بزرگ صدرالاشاره باشد، برای اطمینان از عدم تلاطم و آسیبپذیری هیات مدیره و استمرار پیگیرانه اولویتهای مذکور، به نمایندگانی پایدار، مستقل و همداستان با بدنه صنف نیاز داریم. از اینرو لااقل اعضا هیات مدیره میباید علاوه بر ویژگیهای پیشگفته، حداقل سه سال تداوم حضور در شرکتی که به نمایندگی از آن کاندیدا شدهاند (ولو انتصابی و کارمندگونه) را در سالهای گذشته در کارنامه خود اندوخته باشند. تا امید و اطمینانی بر دوام حضور ایشان و حفظ ترکیب و ساختار هیات مدیره در طول دوران خدمتگزاری و تحقق اهداف و وعدههای طرح شده، در دل رای دهندگان ایجاد شود.
مدیرانی که به سادگی چرخش سیاسی یک امضا هر روز مهمان یک بنگاه خصولتی بودهاند نباید اعتبار نصر را به گروگان بگیرند. حتی حضور مدیران موفق دولتی نیز با هر توجیهی، استقلال صنف را تهدید میکند. با این نگاه، انصراف دکتر امیر ناظمی، دانشمند صاحبنظر و مدیر موفق وزارت ارتباطات را باید به فال نیک گرفت و الگویی برای دیگر دوستان شبهدولتی دانست که برای صیانت از کیان صنف، ترجیحات و برنامه شخصی را فدای خواست عموم فعالان صنفی کرد.
نصر خانه بخش خصوصی فاواست و باید مامن بخش خصوصی باقی بماند.
گزینش ترکیبی همگرا، فراگیر و وفادار به بخش خصوصی البته با حضور حداقلی نمایندگان شایسته و خوشنام شرکتهای وابسته به نهادهای عمومی میتواند تضمینکننده حرکت سازنده و کارآمد صنف در سه سال سرنوشتآفرین پیشرو باشد.