راه های کشف استعداد و افزایش خلاقیت بوسیله هوش چندگانه گاردنر
استعداد یابی و کشف استعداد یکی از مهمترین مسائلی است که در آموزش و پرورش کودکان مطرح میشود. به دنبال کشف استعداد و پتانسیل هر کودک، میتوان راهکارهایی برای افزایش خلاقیت و استعداد او تدوین کرد.
در این مقاله از «مجموعه بازی های کاغذی» به بررسی روشهای کشف استعداد و افزایش خلاقیت کودکان با توجه به هوشهای چندگانه خواهیم پرداخت.
استعداد به ظرفیتهای بالقوه، توانایی ها و پتانسیل افراد در یادگیری و انجام کارهای خاص گفته می شود که میتوانند به کمک آنها در زمینههای مختلف برجسته شوند.
اما خلاقیت به توانایی ایجاد ایدهها و راهکارهای نو و منحصر به فرد در ایده پردازی و ارائه راهکارهای جدید و نوآورانه برای حل مسائل اشاره دارد.من
استعداد و خلاقیت دو مفهوم متفاوت هستند، اما میتوان به کمک افزایش استعداد، خلاقیت فرد را هم نیز تقویت کرد.
برای افزایش استعداد و خلاقیت کودک، می توان از روش های متعددی استفاده کرد. برخی از این روش ها عبارت است از:
بازیهای ذهنی و حل معماها به کودکان کمک میکنند تا تواناییهای ذهنی خود را تقویت کنند و مهارتهای حل مسئله خود را بهبود بخشند.
خواندن کتب و مقالات مرتبط با علاقهمندیهای کودکان و تشویق آنها به تحقیق و پرسش، ذهنیت پرسشگر و خلاقیت آنها را تقویت میکند.
تجربهپژوهی و تست کردن فرضیات و ایدهها، کودکان را به دنبال یادگیری و کشف جدید، ترغیب میکند.
آموزش هنر و موسیقی به کودکان به توسعه استعدادهای هنری و موسیقیایی آنها کمک میکند و باعث رشد و تقویت آن ها می شود.
فناوریهای نوین و بازیهای آموزشی میتوانند کودکان را به دنبال یادگیری و کشف استعداد های جدید ترغیب کنند و باعث رشد و شکوفایی آن ها شوند.
هوش انسان ها بر اساس آزمونهای جهانی مانند آزمون هوش چندگانه «هوارد گاردنر»، به انواع مختلفی تقسیم میشود. هر نوع هوش، تواناییهای خاصی را در فرد تقویت میکند. بر اساس این نظریه، برخی از انواع هوش عبارتند از:
توانایی در استفاده از زبان، کلمات و عبارات به صورت صحیح و دقیق، ارتباطات شفاهی و نوشتاری خوب، قدرت فراگیری زبانهای جدید و توانایی در مدیریت زبان.
توانایی در حل مسئله، برنامهریزی منطقی، شناخت الگو و روابط منطقی، تحلیل دادهها و ارقام، استدلال منطقی و استفاده از منطق ریاضی.
توانایی در شناخت نتها و ریتمها، توانایی در سازگاری با موسیقی، توانایی در تولید و خلق موسیقی، توانایی در شناخت انواع نوازندگی و آواز خوانی.
توانایی در شناخت الگو و روابط فضایی، تصویرسازی فضایی، توانایی در حل مسائل سه بعدی، توانایی در طراحی و ترسیم نقشهها و نمودارها.
توانایی در کنترل حرکات بدنی، تعادل، کنترل دستها و انگشتان، توانایی در انجام فعالیتهای بدنی و ورزشی، توانایی در هماهنگی حرکات.
توانایی در شناخت خود و دیگران، توانایی در بررسی شخصیت و رفتار، توانایی در پرداختن به مسائل روانی و روابط انسانی.
توانایی در شناخت محیط زیست و حیات وحش، توانایی در تفسیر علائم و نشانههای طبیعت، توانایی در شناخت و تفسیر آثار طبیعی و محصولات طبیعت.
از طریق کشف نوع هوش فرد، میتوان بهترین روشهای آموزشی و تمرینی را برای تقویت استعداد و خلاقیت او پیدا کرد. به عنوان مثال، اگر فرد دارای هوش فضایی بالاست، آموزش و تمرین در زمینههای مرتبط با فضا و هندسه، میتواند به رشد استعداد و شکوفایی خلاقیت او کمک کند.
راههای متنوعی برای ارزیابی استعداد و خلاقیت کودکان وجود دارد. برخی از این روشها عبارتاند از:
استعداد را می توان از طریق آزمونهای سنجش استعداد که پتانسیل کودک را در زمینههای خاص مانند تواناییهای کلامی، عددی و فضایی اندازهگیری میکنند، بررسی کرد.
مشاهده رفتارها و علایق کودکان در محیطهای مختلف و توجه به واکنشهای آنها می تواند تمایلات طبیعی و استعدادهای بالقوه آن ها را آشکار کند.
مصاحبه کودکان با افراد مستعد، ارزیابی کیفی تری ارائه می دهد و به کودک اجازه می دهد علایق خود را بیان کند و مهارت های خود را نمایش دهد.
بررسی وضعیت درسی کودکان همچنین می تواند بینش هایی را در مورد نقاط قوت و زمینه های بهبود کودک ارائه دهد.
برای افزایش استعداد و خلاقیت در کودکان همانطور که در بالا گفته شد، می توان از منابع مختلفی استفاده کرد. برخی دیگر از این موارد، استفاده از بستههای آموزشی هستند که با استفاده از بسته های نیمه آماده خلاقیت (جوپاپل)، تخیل و خلاقیت در کودک شما تحریک می شود و فرصتهایی را برای بیان خود و حل مسائل پیدا می کنند.
عوامل متعددی می تواند استعداد و خلاقیت کودک را تحت تأثیر خود قرار دهد. برخی از این عوامل عبارت اند از:
والدین و معلمان می توانند نقشی مهمی در کشف و پرورش استعدادها و خلاقیت کودک داشته باشند. ایجاد یک محیط آموزشی و خلاقانه می تواند حس کنجکاوی و تخیل کودک را تحریک کند. تشویق به آزمایش و کمک در پیدا کردن استعداد های خود می تواند استقلال و مهارت های حل مسئله را در آن ها تقویت کند.
ارائه فرصت های آموزشی و آموزش های ویژه می تواند مهارت ها و دانش کودک را افزایش دهد. ترویج تعامل اجتماعی می تواند هوش اجتماعی کودک را توسعه دهد. در نهایت، ارائه حمایت و تشویق می تواند اعتماد به نفس و انگیزه کودک را برای پیگیری علایق و استعداد شکوفا کند.
همانطور که ما بیشتر به یادگیری در مورد کشف استعداد و خلاقیت در کودکان ادامه می دهیم، بسیار مهم است که روش ها و رویکردهای خود را اصلاح کنیم. ما باید به چالش های موجود در این زمینه مانند کمبود منابع یا درک و ارائه راه حل های نوآورانه بپردازیم. همچنین به حمایت از، اهمیت کشف استعداد و خلاقیت در کودکان نیاز داریم تا اطمینان حاصل کنیم که آنها از حمایت و فرصت های مورد نیاز برای دستیابی به پتانسیل کامل خود برخوردار می شوند.
در نتیجه، کشف استعداد در کودکان فرآیندی چند وجهی است که شامل درک انواع مختلف هوش، به کارگیری روشهای مختلف برای افزایش استعداد و خلاقیت و در نظر گرفتن عوامل مختلفی است که میتواند بر استعداد و خلاقیت کودک تأثیر بگذارد. علاوه بر موارد گفته شده، با انجام «فعالیت های فکری سرگرم کننده» در اوقات فراغت به همراه کودکانمان، میتوانیم به آن ها کمک کنیم تا استعدادهای خود را کشف کنند، خلاقیت خود را افزایش دهند و در نهایت راه را برای موفقیتهای آیندهشان هموار کنیم.
نویسنده: صالح اشجعی