سرویس VoIP یکی از سرویس‌های محبوب است که در صورت وجود یک شبکه کامپیوتری خوب و با کیفیت در سازمان می‌توان پیاده‌سازی کرد. فرض کنید شما یک سازمان بزرگ با چند ساختمان مجزا دارید و می‌خواهید بین این سازمان‌ها ارتباط تلفنی برقرار کنید. یک راهکار استفاده از خطوط تلفن مخابراتی است به این شکل که برای هر کاربر باید یک خط تلفن خریداری کنید و سیم کشی مجزایی برای آن اجرا کنید که این کار طبیعتا هزینه زیاد و غیرمنطقی در پی خواهد داشت.
راهکار بهتر استفاده از سرویس VoIP است که این امکان را به سازمان‌ها می‌دهد که صدا را از طریق IP انتقال دهد. در نتیجه شما در این روش خواهید توانست بدون نیاز به سیم کشی مجزا و تنها از طریق کابل کشی یا شبکه بی‌سیمی که برای انتقال دیتا و اینترنت انجام داده‌اید، سرویس تلفن را راه‌اندازی کنید.
البته مزیت‌های این سرویس به همین جا محدود نمی‌شود؛ به کمک VoIP کاربران می‌توانند بدون نیاز به پرداخت هیچ هزینه‌ای با یکدیگر صحبت کنند؛ تماس‌های تلفنی می‌توانند با کامپیوترهای افراد یکپارچه شوند به این شکل که کارمندان از طریق کامپیوتر شماره مورد نظر را گرفته و تماس خود را انجام می‌دهند؛ کنفرانس‌های صوتی و تصویری بین دپارتمان‌های مختلف از دیگر کاربردهای این سرویس است و از آنجایی که این سرویس نیاز به سیم کشی مجزایی ندارد هم می‌تواند به شکل متمرکز کنترل و مدیریت شود و هم به شکل ساده‌ای قابل گسترش است.
اما همیشه اوضاع خوب پیش نمی‌رود، اگر شبکه قطع شود در این حالت نه تنها شبکه از دست رفته بلکه کاربران دیگر به تلفن هم دسترسی نخواهند داشت یا شرایطی را متصور شوید که به دلایل مختلفی ترافیک شبکه بسیار گسترش پیدا کرده است و درنتیجه ارسال اطلاعات در این شرایط با اختلال مواجه شده است.
سرویس VoIP به انتقال بی درنگ اطلاعات بسیار حساس است به این معنی که اگر حجم ترافیک شبکه افزایش پیدا کند و انتقال اطلاعات با کندی انجام شود عملا سرویس تلفن غیرقابل استفاده می‌شود چراکه طرف مقابل صدا را با تاخیر فراوان و اختلال گسترده خواهد شنید.
اما این موضوع در سرویس‌های دیگری مانند استریم ویدیو یا انتقال اطلاعات به این شکل حساس نیست چراکه در این حالت به‌عنوان مثال با سرعت پایین‌تری دانلود خواهند کرد یا در زمان استریم ویدیو، ویدیو مورد نظر را با کیفیت پایین‌ترین مشاهده خواهند کرد.
یک راهکار حل این مشکل آن است که به هر روشی از قطعی یا پرترافیک شدن شبکه جلوگیری کنیم. نصب تجهیزات پیشرفته یا افزایش پهنای باند راهکاری است که می‌تواند این مشکل را تا حد زیادی برطرف کند اما طبیعتا این روش هزینه بسیار زیادی به همراه دارد.
راهکار بهتر و منطقی‌تر حل این مشکل افزودن خطوط ویژه برای ترافیک‌های خاص است. به این معنی که در یک شبکه کامپیوتری اطلاعات مختلفی از جمله Data، ویدیو و صوت منتقل می‌شود که در این بین صوت حساس‌تر است و نیاز است که با اولویت بالاتری منتقل شود. در این شرایط خط ویژه‌ای را برای داده‌های صوتی در نظر می‌گیریم که حتی در زمان افزایش ترافیک در شبکه، این بخش بتواند بدون مشکل و تاخیر منتقل شود.
البته این اولویت‌دهی به شکل هوشمند انجام می‌شود به این معنی که مدیر شبکه می‌تواند تعیین کند چه داده‌ای اولویت بالاتری دارد و در زمانی که آن داده در شبکه حضور ندارد یا حجم پایینی دارد پهنای باند مورد نظر به شکل خودکار به سایر ترافیک‌ها اختصاص داده می‌شود.
این فرآیند به فرآیند تضمین کیفیت یا QoS مشهور است که یکی از مباحث پیشرفته در دنیای ارتباطات و شبکه است که به عنوان مثال در حوزه سیسکو در بخش CCIE مطرح می‌شود. اما از آنجایی که این موضوع یکی از مباحث جذاب و کاربردی در دنیای شبکه است، موسسه کهکشان نور تصمیم گرفته این موضوع را در کارگاه دو روزه Cisco IP QoS به شکل تئوری و عملی آموزش دهد که می‌توانید با مراجعه به سایت کهکشان اطلاعات بیشتر در این خصوص را دریافت کنید.
