توان الکتریکی، مفهومی کلیدی در دنیای برق و الکترونیک، نشان‌دهنده‌ی نرخ تبدیل انرژی الکتریکی به سایر اشکال انرژی مانند گرما، نور یا حرکت است. در این مقاله، به بررسی مفهوم توان، انواع آن و نحوه‌ی محاسبه‌ی توان در الکتروموتورهای سه‌فاز می‌پردازیم.
تعریف توان الکتریکی
توان الکتریکی، که با واحد وات (W) و ولت‌آمپر (VA) اندازه‌گیری می‌شود، بیانگر نرخ انتقال انرژی الکتریکی در یک مدار است. این کمیت، با ضرب ولتاژ (V) در جریان (I) به دست می‌آید:
P = V × I
انواع توان الکتریکی
در موتورهای الکتریکی، سه نوع توان وجود دارد:
محاسبه‌ی توان در الکتروموتورهای سه‌فاز
برای محاسبه‌ی توان در الکتروموتورهای سه‌فاز، می‌توان از فرمول‌های زیر استفاده کرد:
توان اکتیو:
توان راکتیو:
توان ظاهری:
مثال محاسبه‌ی توان
فرض کنید جریان خط (IL) یک الکتروموتور سه‌فاز 104 آمپر و ضریب توان آن 0.8 باشد. ولتاژ خط نیز 380 ولت است. توان این موتور چقدر است؟
توان اکتیو:
توان راکتیو:
توان ظاهری:
محاسبه‌ی جریان الکتروموتور سه‌فاز
با استفاده از فرمول توان اکتیو خط، می‌توان جریان خط الکتروموتور سه‌فاز را به دست آورد:
مثال محاسبه‌ی جریان
جریان خط الکتروموتوری با توان 45 کیلووات، ضریب توان 0.7 و ولتاژ خط 380 ولت چقدر است؟
جریان خط:
رنج توانی الکتروموتورها
توان الکتروموتورها بر حسب کیلووات (KW) و اسب بخار (hp) بیان می‌شود. 1 اسب بخار معادل 0.745 کیلووات و 1 کیلووات معادل 1.34 اسب بخار است.
نکته‌ی پایانی
توانی که با فرمول‌های فوق محاسبه می‌شود، توان ورودی الکتروموتور است. توان خروجی که روی پلاک الکتروموتور درج می‌شود، کمی کمتر از توان ورودی است. این اختلاف به دلیل تلفات در سیم‌پیچی و فاصله هوایی استاتور است.
IEC چیست؟
IEC مخفف عبارت International Electrotechnical Commission به معنی کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک است. این سازمان غیردولتی، وظیفه‌ی تدوین و انتشار استانداردهای بین‌المللی در زمینه‌ی برق، الکترونیک و فناوری‌های مرتبط را بر عهده دارد. استانداردهای IEC در طیف وسیعی از حوزه‌ها، از جمله طراحی و ساخت تجهیزات الکتریکی، ارزیابی انطباق و روش‌های نصب، کاربرد دارند.
منبع مجله اینترنتی الکتروموتور کالا صنعتی
