جیوه یکی از فلزات سنگین، درخشان و نقره ای رنگ می باشد. جیوه تنها فلزی است که در شرایط عادی مایع است و تبخیر هم می شود. از دوران باستان شناخته شده بود و در زمان های قدیم از آن به عنوان یک درمان کننده استفاده می شد. در آثار ارسطو و سایر نویسندگان دوران باستان از جیوه نام برده شده است. در قرون وسطی کیمیاگران بر این عقیده بودند که جیوه روح تمام فلزات است و می‌توان با سنگ فیلسوف به طلا تبدیل شود.
فیزیکدان هلندی هایک کامرلنیگ اونز برای اولین بار در سال ۱۹۱۱ پدیده آبرسانی را در جیوه کشف کرد. از کشورهایی که دارای ذخایر جیوه هستند می‌توان به صربستان، ایتالیا، الجزایر، روسیه و اسپانیا را نام برد. جیوه بیشتر در مناطقی که قبلاً کوه های آتشفشانی فعالیت داشتند، یافت می‌شود. گاهی اوقات جیوه در بین فلزات گرانبها شمرده می‌شود. اما بسیار واکنش پذیرتر از فلزات گرانبهای کلاسیک مانند پلاتین و طلا میباشد.
کاربردهای جیوه طبیعی :
جیوه کشاورزی
جیوه به طور سنتی در مواد شیمیایی کشاورزی به عنوان قارچ کش، رفع کپک یا سموم دفع آفات استفاده می‌شد. در سال ۱۹۶۹ کلیه موارد مصرف مواد غذایی از سموم دفع آفات و لغو شد. با این حال بسیاری از مواد شیمیایی حاوی جیوه ممکن است هنوز در مزارع یا زمین های چمن به شکل انبارهای قدیمی موجود باشند. این مواد باید توسط سازمان‌های جمع‌آوری سموم دفع آفات یا پاک کننده ها جمع آوری شوند تا از انتشار بیشتر آن در محیط زیست جلوگیری کنند.
جیوه برای دماسنج
انبساط حرارتی جیوه بسیار زیاد است و بین صفر تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد با دمای هوا مطابقت دارد. علاوه بر این جیوه شیشه را مرطوب و خیس نمی‌کند. بنابراین برای استفاده در دماسنج های مایع مناسب است.
جیوه در مانومتر/ فشار سنج
طراحی کلاسیک یک مانومتر، یک لوله یو شکل است که انتهای آن از طریق خطوط به ۲ اتمسفر فشار متصل می‌شوند. تا به امروز جیوه به عنوان مایع فشارسنج مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جیوه برای استفاده در سوئیچ ها
جیوه به دلیل هدایت الکتریکی و کشش سطحی نسبتاً بالایی که دارد به عنوان ماده تماس در سوئیچ ها مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما به دلیل مشکلات دفع ضایعات الکترونیکی استفاده از جیوه از سال ۲۰۰۲ در اتحادیه اروپا ممنوع شد.
جیوه درلامپ های فلورسنت، لامپ های صرفه جویی در مصرف انرژی، لامپ های خورشیدی و لامپهای کوارتز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جیوه روسی خود به خود آمالگام هایی را با سایر فلزات تشکیل می‌دهند. آمالگام ها به عنوان پرکننده دندان استفاده می‌شوند. از آنجا که جیوه با تشکیل آمالگام پوست محافظ آلومینیوم را از بین‌میبرد.
در حین شستن طلا، جیوه برای از بین بردن گرد و غبار طلاهای ریز استفاده می‌شود که باعث ایجاد آمالگام طلا می گردد. از آنجا که جیوه در دمای پایین مایع آلیاژهایی تشکیل می‌دهد که به راحتی ذوب می‌شوند. در حین شستشو و بازیابی طلای خالص جیوه در محیط آزاد می‌شود، این دلیل اصلی میزان بالای آلودگی محیط زیست در معدن های طلا می باشد.
جیوه برای تولید باتری ها انجام می شود. در گذشته نیز در بعضی از لوله های الکترونیکی مانند یکسو کننده بخار جیوه، اگزیترون و تریتون مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در بعضی از کشورها از ترکیبات جیوه روسی برای بهبود بخشیدن به دانه های زراعی استفاده می‌شد.
در نجوم از جیوه برای ساخت تلسکوپ های نسبتاً ارزان قیمت با سطح آینه بزرگ استفاده می شد. فروش جیوه برای ساخت بسیاری از صنایع انجام می‌شود. این ماده برای تولید گاز کلر، سود و دماسنج ها استفاده می گردد.
