زخم بستر نوعی از جراحت و زخم است که به دلیل فشار یا اصطکاک، و نرسیدن خون به بافت بدن، در پوست و بیشتر در قسمت هایی که بر روی برجستگی های استخوانی قرار گرفته اند، مانند پاشنه ی پا، مچ پا و لگن ایجاد میشود. برخی از زخم بسترها با مراقبت و استفاده از دارو برطرف میشوند اما برخی از آنها هرگز کاملا از بین نمیروند. 5% از بیمارن در دنیا دچار زخم بستر میشوند اما اغلب این زخم ها قابل اجتناب هستند. تمام بیمارانی که محدود به استراحت بر روی تخت یا نشستن بر روی صندلی شده اند، بخصوص بیمارانی که قادر به جا به جا شدن و حرکت کردن نیستند (همچون بیمارانی که دچار اختلال آگاهی هستند)، در خطر ابتلا به زخم بستر هستند. این خطر در بیمارانی که دچار اختلال آگاهی هستند، بیمارانی که تغذیه ی مناسبی ندارند، بیمارانی که دچار اختلال عصبی، حرکتی و بی اختیاری هستند و بیمارانی که به دلیل ناهنجاری های اندام بدن بصورت مداوم در وضعیت غیرعادی قرار گرفته اند، بیشتر است. زخم بستر میتواند دردناک، آلوده و عفونی شود و این امر موجب پایین آمدن فاکتورهای سلامت بیمار و افزایش دوره ی استراحت او خواهد شد.
کدام نواحی پوست معمولا دچار زخم بستر میشوند؟
برای بیمارانی که از ویلچر استفاده میکنند:
برای بیمارانی که بر روی تخت به مدت طولانی استراحت میکنند:
نشانه های زخم بستر چیست؟
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در بعضی نواحی بدنتان علائم ایجاد زخم بستر را مشاهده کردید، به مدت 24 تا 48 ساعت حالت قرارگیری خود را تغییر دهید به گونه ای که بر روی قسمت مورد نظر فشاری وارد نشود. اگر بعد از 48 ساعت همچنان بهبودی در آن ناحیه ایجاد نشد به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که علائمی همچون تب، خارج شدن عفونت از زخم، تولید بوی بد، افزایش قرمزی پوست، گرما و ورم در اطراف زخم را مشاهده کردید باید بلافاصله بیمار را تحت مراقبت های فوری قرار دهید.
عوارض جانبی زخم بستر چیست؟
تشک ضد زخم بستر چیست؟
تشک های ضد زخم بستر، تشک مواج هستند که با استفاده از مکانیزم های خاص خود به دنبال جلوگیری از ایجاد فشار مداوم و بیش از حد بر روی پوست و در نتیجه عدم کاهش جریان خون در پوست هستند که این امر موجب جلوگیری از ایجاد زخم بستر میشود. این تشک ها انواع مختلفی دارند. نوع قدیمی تر این تشک ها که تشک های فومی هستند فشار را به صورت یکسان در تمامی نقاط بدن بیمار کاهش میدهند و اینگونه جریان خون را در تمام بدن تسهیل میکنند. با این وجود تشک های ضد زخم بستر بادی میتوانند کارایی بهتری داشته باشند. این نوع تشک ها در دو نوع حبابی(تخم مرغی) و سلولی موجود هستند. هدف این نوع تشک ها توزیع کردن وزن و فشار در نواحی مختلف بدن از طریق پر و خالی کردن محفظه های هواست. محفظه های هوا بصورت موج وار خالی میشوند و این امر گردش خون در مویرگ ها و جریان اکسیژن را ممکن میسازد. برای بیمارانی که به مدت طولانی ناچار به استراحت بر روی تخت هستند، استفاده از تشک های ضد زخم بستر میتواند ضروری باشد.
چه نوع تشک ضد زخم بستری برای شما مناسب است؟
تشک های ضد زخم بستر با توجه به زمان استراحت بیمار و مرحله ی پیشرفت زخم در سه سطح تقسیم بندی میشوند:
این نوع تشک های ضد زخم بستر برای حالتی که نشانه های زخم بستر هنوز نمایان نشده و زخم بستر تشکیل نشده استفاده میشود. همچنین در حالتی که زمان استراحت بیمار کمتر از 2 ماه باشد قابل استفاده است. در غیر اینصورت نه تنها موجب بهبود زخم بستر نمیشود، بلکه خود میتواند موجب ایجاد زخم باشد.
سطح 2: تشک های زخم بستر سلولی متوسط:
این نوع تشک های ضد زخم بستر برای حالتی که زخم هنوز ایجاد نشده اما نشانه های ایجاد زخم(مانند قرمز شدن پوست) در حال نمایان شدن است استفاده میشود.
سطح 3: تشک های زخم بستر سلولی پیشرفته:
این نوع تشک ها در حالتی که زخم بستر ایجاد شده استفاده میشود و موجب بهبود زخم میشوند.
سطح 4: تشک های زخم بستر اورژانسی:
این تشک ها در مواقعی استفاده میشوند که زخم بسیار عمیق و دردناک شده است؛ بصورتی که زخم تا عمق لایه های زیرین پوست هم نفوذ کرده است. در این مواقع بیمار باید بلافاصله تحت مراقبت قرار گیرد و حتما از تشک های سطح 4 استفاده کند.
ر نهایت میتوان گفت که در انتخاب تشک ضد زخم بستر بهتر است با احتیاط بیشتری عمل شود و نکات بالا را در نظر داشت، زیرا استفاده از تشکی که با مرحله ی پیشرفت زخم همخوانی ندارد میتواند وضعیت زخم را وخیم تر کند و موجب تحریک مشکلات دیگری همچون عفونت در بدن بیمار شود.
