یکی از مشکلات رایج بانوان، خشکی واژن یا آتروفی واژن یا سندرم ادراری تناسلی یائسگی میباشد که متأسفانه اغلب افراد اطلاع درست و کاملی درباره این بیماری ندارند.خشکی واژن معمولاً به دلیل کمبود هورمون زنانه (استروژن) در دورههای پس از یائسگی به وجود میآید اما دلایل مختلفی میتواند موجب بروز این مشکل در زنان بالغ در هر سنی شود.
استروژن یک هورمون جنسی زنانه است که ترشح آن به مرطوب نگه داشتن واژن کمک میکند و لایهی داخلی واژن را نرم و ضخیم میکند.
کم شدن هورمون استروژن باعث تحلیل بافت واژن میشود. تحلیل واژن یعنی نازک شدن و التهاب دیواره آن که خشکی واژن یکی از نشانههای آن میباشد.
گرچه ممکن است این مشکل در زنان در هر سنی و به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما خوشبختانه درمانهای متعددی هم برای آن وجود دارد.
علل خشکی واژن
خشکی واژن میتواند هم علت روحی هم علت فیزیکی داشته باشد که هر دو منجر به ایجاد و تشدید این مشکل میشوند.
عوامل روحی:
افسردگی
تنشهای عصبی
مشکلات زناشویی
اضطراب و استرس
وسواسهای فکری
خاطرات بد از رابطه جنسی
عدم آمادگی کافی برای رابطه جنسی
اضطراب درباره نحوه رفتار جنسی شریک جنسی
عدم پیش نوازی و عشقبازی کافی قبل از رابطه جنسی
عوامل فیزیکی:
همانطور که گفتیم مهمترین عامل خشکی واژن کاهش هورمون استروژن در بدن است. مهمترین عواملی که باعث کاهش ترشح استروژن میشود عبارتاند از: زایمان، شیردهی، عمل هیسترکتومی، یائسگی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و …
از عوامل دیگری که موجب بروز این مشکل میشوند میتوان موارد زیر را نام برد:
مصرف آنتی هیستامین
نقص سیستم ایمنی بدن
جراحی و در آوردن تخمدان
برخی داروهای ضد افسردگی
فعالیت و ورزشهای سنگین
مصرف دخانیات و نوشیدن مشروبات الکلی
مصرف برخی لوسیون و کرمها در ناحیه تناسلی
برخی از روشهای کنترل بارداری: مانند قرصهای جلوگیری و روشهای تزریقی
استفاده از کاندوم (برخی از خانمها به مواد بهکاررفته در کاندوم حساسیت دارند.)
داروهای ضد استروژن که برای درمان فیبروم های رحمی یا آندومتریوز مصرف میشوند.
شستشوی واژینال بهطور مداوم با محلولهای نامناسب که باعث ایجاد عفونت، التهاب و خشکی واژن میشود.
داشتن سندرم شوگرن (شوگرن: یک بیماری خود ایمنی است که سلولهای ایجادکننده رطوبت را موردحمله قرار میدهد.)
مصرف بعضی از داروهای خاص مانند: تاموکسیفن، دانازول، مدروکسی پروژسترون، لوپرولید که میزان رطوبت بدن مخصوصاً در ناحیه واژن را کاهش میدهد.
علائم خشکی واژن
خشکی واژن علاوه بر اینکه از نظر جسمی و فیزیکی و جنسی برای زنان دردناک است همچنین میتواند از نظر عاطفی هم بر آنان تأثیر بگذارد. درد و ناراحتی در زمان رابطه جنسی و از بین رفتن اعتمادبهنفس زن میتواند میزان استرس را هم افزایش دهد.
علائم معمول:
تکرر ادرار
چربی پایین
لاغری دهانه واژن
کاهش میل جنسی
خستگی بیشازحد
عفونت ادراری مکرر
خروج ترشح از واژن
تغییرات خلقوخوی
عرق شبانه و بیخوابی
احساس تنگ شدن واژن
مسائل مربوط به حافظه
سوزش در زمان دفع ادرار
تکرر ادرار یا نیاز فوری به دفع ادرار
حساسیت و سوزش هنگام دفع ادرار
خارش، سوزش یا درد نواحی اطراف واژن
عفونت دائم دستگاه ادراری یا تکرر عفونتها
درد هنگام رابطه جنسی همراه با خونریزی خفیف
احساس زخم شدن واژن و داشتن درد در آن ناحیه
درد در هنگام نشستن، ایستادن، ورزش و ادرار کردن
تغییر در ظاهر واژن (لبهای بیرونی واژن در خانمهایی که دارای خشکی و این هستند نازکتر است.)