وی ار اف مخفف (Variable Refrigerant Flow) و وی ار وی مخفف (Variable Refrigerant Volume) میباشد که هردو به معنی کنترل حجم مبرد میباشد مبرد مورد استفاده در این سیستم ها گاز R410A میباشد بنابراین وی اوی یا وی ار اف سیستمی است که روی جریان عبوری مبرد یا همان دبی گاز R410A کنترل دارد و میتواند متناسب با نیاز دبی سیستم را کم یا زیاد کند.
?همانطور که گفته شد اصول کلی هر دو سیستم شبیه یکدیگر است و هر دو بر مبنای کنترل حجم مبرد کار میکنند شرکت دایکین ژاپن ابداع کننده این سیستم به این شکل بود و نام محصول خود را به صورت انحصاری VRV گذاشت و شرکتهای دیگر از قبیل ال جی, سامسونگ, میدیا, گری, یورک و … محصول خود را با نام VRF روانه بازار کردند. در ادامه مقاله هر جا به نام VRF یا VRV اشاره شد منظور هر دو سیستم میباشد مگر اینکه منحصرا اشاره به سیستم مد نظر شود. وی آر اف(VRF)
فرض کنید میخواهیم برای تهویه مطبوع یک ساختمان ۱۰ واحدی که هر واحد دارای یک پذیرایی و دو اتاق خواب میباشد از کولر گازی یا همان اسپلیت استفاده کنیم در اینصورت باید ۳۰ عدد کولر گازی بصورت مجزا استفاده کنیم قطعا شما نیز دیده اید نمای بعضی از ساختمان ها را که پوشیده از یونیت خارجی کولر گازی است و چقدر نمای ساختمان را زشت نشان میدهد و به دلیل محدودیت در طول لوله کشی پایین نمیتوان یونیت خارجی را به پشت بام منتقل کرد به لحاظ مصرف انرژی نیز واضح است که چقدر هدر رفت خواهیم داشت در ابتدا بعضی از شرکتها اقدام به ساخت کولر گازی چند پنل کردند بدین صورت که شما یک یونیت خارجی داشتید و دو یا سه یونیت داخلی بدین معنی که در مثال قبل شما تنها ۱۰ یونیت خارجی داشتید خوب تا اینجا معضل معماری و نمای ساختمان تا حدودی مرتفع شد ولی مشکل این سیستم ها عدم کنترل مبرد بود یعنی اگر شما یونیت داخلی واقع در اتاق خواب را روشن کنید مبرد در داخل دستگاه واقع در پذیرایی و اتاق خواب دیگر نیز جریان خواهد داشت که این ضعف بسیار بزرگی بود در بعضی از مدل ها شیر برقی و دیگر ادوات نیز تعبیه گردید ولی زیاد کارامد نبود برخی دیگر از شرکتها سیکل دستگاهها را جدا نمودند یعنی یونیت داخلی مثلا پذیرایی مجهز به کمپرسور مجزا, شیر انبساط یا لوله مویین مجزا و کندانسور مجزا بود ولی غالبا فن کندانسور مشترک بود واضح است که یونیت خارجی بسیار سنگین و بزرگ میشد برخی دیگر از شرکتها اقدام به ساخت داکت اسپلیت کردند که شامل یک یونیت خارجی و یک یونیت داخلی بود که یونیت داخلی با استفاده از کانال به تمامی اتاقها متصل میشد این سیستم هنوز هم طرفداران خود را دارد ولی بدلیل سروصدای زیاد مخصوصا به دلیل صدای شیر انبساط , عدم توزیع هوای مناسب, عدم کنترل دقیق دمای اتاق جوابگوی نیاز انسانها و ایجاد تهویه متناسب با آسایش افراد نبود لذا مخترعین اقدام به طراحی و ساخت VRV کردند که تمامی معضلات عنوان شده را برطرف میکند.وی آر اف(VRF)
جالب است بدانید که مبدا شکلگیری سیستم VRF برای اولین بار در کشور ژاپن و حدود 40 سال پیش بوده است، اما در طی این سالها، تغییرات اساسی روی آن رخ داده است؛ به طوری که سیستمهای VRF امروزی تفاوت زیادی با VRFهای آن زمان دارد. وی آر اف(VRF)
?شاید از خود بپرسید که کلمهی VRF به چه معناست؟، در پاسخ باید بگوییم که این کلمه، خلاصه شدهی عبارت Variable Refrignet Flow است که به معنای جریان متغیر مبرد میباشد. همانطور که از این نام پیداست، در سیستم VRF از جریان پیدا کردن یک سیال برای ایجاد سرمایش و گرمایش استفاده میشود. حال به نظر شما این سیستم چه تفاوتی با اسپلیت و کولر گازی دارد؟
وی آر اف(VRF)
در حقیقت، سیستمهای VRF شباهت زیادی به کولرهای گازی دارند چرا که از یونیتهای داخلی و خارجی تشکیل شدهاند. اما متغیر بودن مبرد یا سرد کننده باعث شده است که صرفهجویی بیشتری در مصرف انرژی داشته باشد و بتوان دمای نقاط مختلف ساختمان را به راحتی تنظیم نمود.
وی آر اف(VRF)
در سیستم VRF بر خلاف سایر سیستمهای تهویه، هیچگونه آبی وجود ندارد، بلکه مبرد که یک نوع گاز فریون است به صورت مستقیم انرژی را در یونیتهای خارجی و داخلی جابهجا میکند. از آنجایی که میتوان میزان میزان مبردی که وارد هر یونیت میشود را کنترل کرد، دمای هوا نیز به سادگی قابل تنظیم خواهد بود. وی آر اف(VRF)
در ابتدا به مزایای سیستم نسبت به دیگر ادوات تهویه مطبوع میپردازیم :
در یک سیستم VRF بر اساس تعداد یونیتها و متراژ ساختمان میتوان اجزای مختلفی را مشاهده کرد. پیشرفته بودن این سیستم باعث شده است که هر کسی نتواند به آسانی با قطعات آن آشنا شود. با این وجود، ما در این قسمت قصد داریم که با اجزای مختلف سیستم VRF آشنا شده و نحوه کار هر کدام را مورد بررسی قرار دهیم؛ اصلیترین اجزای این سیستم عبارتند از:
یکی از مهمترین بخشها در سیستم وی آر اف، کمپرسور است. در واقع، کمپرسورها به عنوان قلب سیستم تهویه عمل میکنند و از دو نوع کمپرسور اینورتر و کمپرسور دور ثابت تشکیل شدهاند. در کمپرسور اینورتر، میتوان میزان مبرد را به نقدار دلخواه تنظیم کرده تا بتواند دمای مشخص شده را تامین کند. کمپرسورهای دور ثابت به نوعی برای پشتیبانی کمپرسور اینورتر تعبیه شدهاند و تنها زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که سایر کمپرسورها نتوانند برودت مورد نیاز را تامین کنند. هر دوی این کمپرسورها از نوع خارجی هستند و هر چه ظرفیت سیستم VRF بالاتر باشد، تعداد کمپرسورها نیز بیشتر خواهد بود. وی آر اف(VRF)
این بخش از سیستمهای VRF برای تامین روانکاری قطعات در نظر گرفته شدهاست. نحوهی کار این بخش به این صورت است که پس از کمپرسور و ایجاد نیروی گریز از مرکز، روغنها در اطراف محفظه به چرخش در میآیند و برای روانکاری مورد استفاده قرار میگیرند. وی آر اف(VRF)
?از جمله مبدلهایی که در یونیت خارجی قرار میگیرند، مبدل سابکولر را میتوان نام برد. وظیفهی اصلی این بخش، افزایش فشار مبرد است؛ چرا که ممکن است بر اثر طول زیاد لولهکشی، فشار جریان مبرد کاهش پیدا کرده باشد. به همین دلیل، سابکولر دمای مبرد را افزایش داده و به این ترتیب، حجم آن نیز افزایش پیدا میکند. وی آر اف(VRF)
این شیر مسئولیت حفظ بالانس در خطوط HP و LP را بر عهده دارد. اگر هر کدام از آنها از حد استاندارد خود تجاوز کنند، با استفاده از سایر خطوط، آن را کنترل خواهند کرد. وی آر اف(VRF)
در سیستم VRF شیرهای انبساط از اهمیت ویژهای برخوردارند. این شیرها با استفاده از پالسهای الکتریکی فعال شده و حرکت مبرد در یونیتها را کنترل میکند. از شیرهای انبساط الکتریکی در یونیت خارجی و داخلی استفاده میشود. وی آر اف(VRF)
بالا رفتن فشار در سیستمهای وی آر اف بسیار خطرناک است. به همین جهت، قرار دادن یک شیر اطمینان برای جلوگیری از بروز سوانح، بسیار ضروری است. نحوه کار آن بدین شکل است که اگر فشار گاز بالاتر از مقدار مشخص شده باشد، جریان گاز توسط شیرهای اطمینان بسته خواهد شد. همچنین اگر بنا به هر دلیلی، کاهش فشار انجام نشود، کل دستگاه VRF خاموش خواهد شد. وی آر اف(VRF)
این بخش، وظیفهی جداسازی مایع از گاز در کمپرسورها را به عهده دارد.
سیستمهای VRF از جمله مدرنترین دستگاههای سرمایش و گرمایش ساختمان هستند و استفاده از آنها، مزایای بسیار زیادی دارد. در این بخش به برخی از این ویژگیهای ارزشمند اشاره خواهیم کرد:
طراحی سیستمهای وی آر اف به گونهای است که با مصرف حداقل انرژی، بیشترین انتقال حرارت را داشته باشد. از همین رو، مصرف انرژی این سیستم، نسبت به سایر سیستمهای سرمایش و گرمایش مرسوم مانند اسپلیتها و کولرهای گازی بسیار کمتر است. از طرفی، در سیستم VRF میتوان بدون نیاز به تولید گرما و صرفا با انتقال حرارت از مکانی به مکان دیگر، نقاط مختلف را گرم کرد.
احتمالا شما هم با خطرات زیست محیطی بسیاری از دستگاههای خنک کننده آشنایی دارید. این سیستمها با آزاد کردن گازهای سمی، باعث ایجاد آسیبهای جدی برای محیط زیست میشوند. این در حالی است که در سیستم VRF خبری از این گازهای سمی نیست. بنابراین با خیال راحت میتوانید تهویهی ساختمان خود را به VRF بسپارید. وی آر اف(VRF)
در مواردی، ممکن است شما نیاز داشته باشید که هر اتاق در منزل شما دمای خاصی داشته باشد، مثلا در تابستان، اتاق خواب شما خنکتر از اتاق کودکانتان باشد، یا در یک زمان یک اتاق گرم شود و اتاق دیگری سر شود. در گذشته، برای این کار، شما مجبور بودید که برای هر اتاق یک دستگاه سردکننده یا گرمکننده مجزا تهیه نمایید. اما امروزه، این مشکل با فناوری جدید ارائه شده در سیستمهای VRF برطرف شده است. وی آر اف(VRF)
طراحی سیستمهای VRF بسیار هوشمندانه است و به راحتی میتوان دمای اتاقها و بخشهای مرکزی ساختمان را تغییر داد. این ویژگی، ضمن کمک به مدیریت مصرف انرژي و جلوگیری از هدر رفت آن، شما را از خرید چند سیستم گرمایشی و سرمایشی بینیاز مینماید. همچنین وجود عیبیابهای اتوماتیک نیز باعث شده است که مشکلات احتمالی دستگاه به راحتی شناسایی شده و تعمیر آن با سرعت بیشتری انجام شود. علاوه بر این، سیستم VRF دارای فیلتراسیون هوشمند هستند و می توانند هوای وارد شده به کمپرسورها را فیلتر کرده و مانع از ورود ذرات گرد و غبار به فضای داخلی شوند. وی آر اف(VRF)
همانطور که میدانید، برخی از سیستمهای تهویه را نمیتوان در مناطق مرطوب استفاده کرد. یا اینکه استفاده از آنها در برخی مناطق، چندان بازدهی بالایی ندارد. سیستم VRF، این مشکل را نیز حل نمودهاست و آن را میتوان در همهی شرایط آب و هوایی مورد استفاده قرار داد؛ بدون اینکه بازدهی دستگاه کاهش محسوسی پیدا کند. وی آر اف(VRF)
تجهیزات مورد استفاده در سیستم وی آر اف دارای اندازههای مناسب و وزن کم هستند. به همین دلیل، حمل و نقل و نصب آنها راحتتر انجام میشود. همچنین، قرار گرفتن یونیتهای خارجی در پشت بام، باعث افزایش فضای مفید درون ساختمان خواهد شد. علاوه بر آن، یونیتهای داخلی نیز در سقف سازه طراحی میشوند و فضای داخلی را اشغال نمیکنند. وی آر اف(VRF)
در سیستم VRF هیچ نیازی به موتورخانه و فضای کنترل حرارت وجود ندارد و تمامی فرایند سرمایش و گرمایش تنها توسط یونیتهای داخلی و خارجی انجام میشود. از طرفی، در دستگاه وی آر اف نیازی به لوله کشی و کانال کشیهای گسترده نخواهد بود. از همین رو، هزینههای نصب نیز تا حد زیادی کاهش پیدا میکنند.