گرانول PVC یکی از مواد مهم در تولید محصولات پلاستیکی است که کاربردهای متعددی دارد. این گرانول از بازیافت مواد PVC تولید می‌شود و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله به بررسی کاربردهای گرانول PVC و روش‌های بازیافت آن می‌پردازیم. همچنین انواع گرانول، ویژگی‌ها و مزایای آن را معرفی می‌کنیم. در پایان، عوامل مؤثر بر کیفیت، قیمت، و کاربرد گرانول PVC را مورد بررسی قرار می‌دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر، ادامه مقاله را بخوانید.
گرانول PVC نوعی پلیمر است که به شکل دانه‌های کوچک و رنگی تولید می‌شود. در واقع، این شکل از PVC را می‌توان با ذوب کردن و قالب‌گیری به محصولات مختلف تبدیل کرد. گرانول PVC اغلب از مواد بازیافتی تولید می‌شود. ضایعات PVC مانند کف‌پوش خودرو، دمپایی و شلنگ پس از جداسازی و شست‌وشو از طریق فرآیندهای خاصی بازیافت می‌شوند تا گرانول PVC جدید تولید شود.
پودر PVC از دیگر محصولاتی است که در کنار گرانول PVC در صنعت کاربرد دارد. پلی‌وینیل کلراید از صنایع پتروشیمی تولید می‌شود، اما می‌توان آن را با پودر کردن یا خرد کردن ضایعات پلیمری نیز به دست آورد. تفاوت عمده گرانول و پودر PVC در شکل و فرآیند تولید آن‌هاست. گرانول به شکل دانه‌های کوچک و گرد است، در حالی که پودر به صورت ذرات بسیار ریز و شبیه آرد است. برخلاف گرانول که از مواد بازیافتی ساخته می‌شود، پودر PVC از مواد پتروشیمی سرچشمه می‌گیرد.
همان‌طور که اشاره شد، گرانول PVC از بازیافت مواد پلاستیکی PVC به دست می‌آید. PVC سومین پلاستیک پرمصرف در جهان است و بخش قابل‌توجهی از زباله‌های پلاستیکی را تشکیل می‌دهد. استفاده از PVC بازیافتی نه‌تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه برای محیط زیست نیز مفید است. بازیافت PVC می‌تواند به دو روش انجام شود: شیمیایی و مکانیکی.
در بازیافت شیمیایی، از فرآیندهایی مانند هیدرولیز یا پیرولیز استفاده می‌شود. پیرولیز، پلاستیک را در غیاب اکسیژن با حرارت تجزیه می‌کند و ماده‌ای مایع و روغنی تولید می‌کند. هیدرولیز با افزودن آب به مولکول‌های بزرگ، آنها را به مولکول‌های کوچک‌تر تبدیل می‌کند. این فرآیندها منجر به تولید موادی مانند کلرید سدیم، کلسیم کلرید و هیدروکربن‌ها می‌شود.
اما روش مکانیکی که بیشتر توصیه می‌شود، شامل فرآیندهای مکانیکی بدون استفاده از مواد شیمیایی است. در این روش، ضایعات PVC تفکیک و شست‌وشو می‌شوند، سپس به ذرات کوچک آسیاب می‌شوند. این ذرات قابل ذوب و قالب‌گیری هستند و می‌توانند به‌عنوان مواد اولیه برای تولید محصولات جدید PVC استفاده شوند.
گرانول PVC به دو نوع سخت و نرم تقسیم می‌شود. با افزودن مقادیر خاصی از نرم‌کننده‌ها می‌توان سختی گرانول را کاهش داده و گرانول PVC نرم تولید کرد. محدوده سختی گرانول نرم معمولاً بین 40 تا 100 است، که به آن انعطاف‌پذیری بالایی می‌دهد و کاربردهای گسترده‌ای در صنعت دارد. برخی از گرانول‌های PVC نرم با ماده‌ای به نام NBR ترکیب می‌شوند تا خاصیت ارتجاعی آنها افزایش یابد.
گرانول PVC نرم در ساخت وسایل پلاستیکی انعطاف‌پذیر استفاده می‌شود و برای تولید شلنگ، کاغذ دیواری، انواع سفره، کابل، سیم و محصولات مشابه کاربرد دارد. حتی برای مصارف بهداشتی نیز از این نوع گرانول بهره می‌برند. در مقابل، گرانول PVC سخت بیشتر در صنایع ساختمانی به کار می‌رود، مانند نرده‌های کنار پله، حفاظ پنجره‌ها و ناودانی‌ها.
همان‌طور که گفته شد، رنگ گرانول PVC بسته به سلیقه تولیدکنندگان است و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. همچنین، گرانول در ابعاد مختلف تولید می‌شود و استحکام بالایی دارد که محصولات ساخته‌شده با آن را در برابر ضربه مقاوم می‌کند. گرانول PVC مقاومت کششی خوبی دارد، به‌ویژه نوع نرم آن که انعطاف‌پذیری زیادی فراهم می‌کند.
از مزایای اصلی گرانول PVC این است که از بازیافت پسماندها تولید می‌شود، که برای محیط زیست مفید است و هزینه تولید را کاهش می‌دهد. این گرانول در صنایع مختلف از جمله پزشکی، ساختمان‌سازی و تولید مبلمان استفاده می‌شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر کاربردهای گرانول PVC خواهیم پرداخت.
گرانول PVC در تجهیزات پزشکی کاربرد فراوانی دارد. برای مثال، از این ماده در تولید تجهیزات اکسیژن‌رسانی، ماسک‌ها، کیسه‌های خون، ست سرم، دستگاه ساکشن، انواع سوند، ست دیالیز و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود. برخی از این تجهیزات شفاف و برخی دیگر سفید هستند. از گرانول PVC شفاف برای ساخت لوله‌های خونی و کاتترها استفاده می‌شود، در حالی که نوع سفید آن برای تولید بطری‌های دارویی و تجهیزات مشابه به کار می‌رود. بیشتر وسایل ساخته‌شده با گرانول PVC پزشکی یک بار مصرف هستند، اما قابلیت بازیافت دارند و برای محیط زیست مضر نیستند.
گرانول PVC همچنین در صنعت ساختمان‌سازی نیز کاربردهای مهمی دارد. این ماده مقاومت بالایی دارد و در شرایط جوی مختلف دوام می‌آورد. گرانول PVC سخت برای تولید لوله، پروفیل و پنجره، کرکره‌های PVC، و داکت‌های برق استفاده می‌شود. این مواد عایق الکتریکی خوبی هستند. مدل نرم گرانول PVC نیز در تولید زهوار در و پنجره، قطعات تزئینی کابینت، و موارد مشابه استفاده می‌شود.
نوار PVC یا چسب گرانول برای اتصال و زیباسازی لبه‌های قطعات چوبی استفاده می‌شود. این نوار از مواد PVC ساخته شده و در رنگ‌ها، طرح‌ها و ضخامت‌های مختلف عرضه می‌شود. این نوار با چسبیدن به لبه‌های چوبی، از نفوذ رطوبت جلوگیری کرده و لبه‌ها را در برابر ضربه محافظت می‌کند. چسب گرانول در دمای بالا ذوب شده و پس از خنک شدن، به شکل جامد درآمده و قطعات را به هم متصل می‌کند. استفاده از این چسب باعث افزایش مقاومت لبه‌ها در ساخت مبلمان می‌شود.
گرانول PVC نرم در تولید انواع محصولات پلاستیکی مانند کفی کفش، دمپایی، شیلنگ، و کف‌پوش ماشین کاربرد گسترده‌ای دارد. گرانول PVC در برابر نور آفتاب، فشار آب و حتی گاز مقاوم است. انعطاف‌پذیری این ماده، آن را برای تولید شیلنگ، زیره کفش و دمپایی ایده‌آل می‌کند. همچنین می‌توان برخی اسباب‌بازی‌های پلاستیکی را بدون افزودن مواد غیرمجاز و با استفاده از فرآیندهای تزریق از گرانول PVC تولید کرد.
کیفیت گرانول PVC به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از این عوامل، کیفیت مواد اولیه استفاده‌شده در تولید آن است؛ یعنی کیفیت گرانول به کیفیت ضایعات PVC مرتبط است. همچنین دستگاه‌های مورد استفاده در فرآیند تولید، به‌ویژه در مراحل شست‌وشو و خرد کردن، نقش مهمی در کیفیت نهایی محصول دارند. چرا که این دستگاه‌ها باید به‌درستی ناخالصی‌ها، گردوغبار و سایر آلودگی‌ها را حذف کنند.
قیمت گرانول PVC تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. یکی از این عوامل میزان شفافیت و بلوری بودن آن است. کیفیت دستگاه‌های خط تولید نیز، به دلیل تأثیر مستقیم بر کیفیت گرانول، بر قیمت اثر می‌گذارد. خرید عمده گرانول نسبت به خرید جزئی هزینه کمتری دارد. با توجه به کاربردهای گسترده گرانول PVC در صنایع مختلف، قیمت‌های متنوعی برای آن در نظر گرفته می‌شود.
در این مقاله به معرفی گرانول PVC و کاربردهای آن پرداختیم، از جمله انواع سخت و نرم. همچنین روش‌های بازیافت، که شامل روش‌های مکانیکی و شیمیایی است، مورد بررسی قرار گرفت. کاربردهای گرانول PVC در صنایع ساختمان‌سازی، تولید مبلمان، وسایل پلاستیکی و مصارف بهداشتی و پزشکی را ذکر کردیم. در نهایت، عوامل مؤثر بر کیفیت و قیمت گرانول PVC را نیز شرح دادیم. امیدواریم با این مقاله توانسته باشید شناخت بهتری از گرانول PVC پیدا کنید.
