آیا تا به حال اسم مشاغل اقتصاد گیگ به گوشتان خورده؟ تمام مشاغل وابسته به پلت فرم های دیجیتال مثل راننده های اسنپ و تپسی و یا پیک های الوپیک یا افرادی که با پلت فرم هایی مثل آچاره و استادیار کار می کنند همگی مثال های خوبی از مشاغل گیگ در ایران هستند.
در این گفتگوی مجله کاران با رضا سمیع زاده مدیرعامل هلدینگ فاخر از یک طرح و مدل جالب برای ساماندهی مشاغل گیگ در ایران گفتیم :
رضا سمیع زاده در یک نگاه
به ندرت می توانید این روزها مدیرانی را پیدا کنید که هم در حوزه بیزنس مطرح باشند و هم در بحث تدریس دانشگاهی موفق و به نام باشند؛ رضا سمیع زاده یکی از همین دسته مدیران است؛ با یک کارنامه بلند از سوابق مدیریتی در کسب و کارها و سازمان های بزرگ و کوچک تا پیشینه مشخص در حوزه تدریس آکادمیک! او یک مدیر چندوجهی و در واقع ترکیب منحصر به فردی از سوابق اجرایی و آموزشی در صنایع مختلف است؛ از فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی بگیرید تا صنایع غذایی و آرایش و بهداشتی و خودرو و قطعه‌سازی؛ از صنعت پوشاک و مد تا لجستیک و استارتاپ ها؛ او در همه این حوزه ها فعالیت کرده و تدریس به عنوان یک پارادایم در زندگی شخصی اش همیشه نقش ویژه ای داشته است.
با سمیع زاده در این گفتگو از کارها و سوابقش حرف زدیم که قطعا خواندش برای هر کسی که به دنبال پیشرفت شغلی است می تواند جذاب باشد. شما در این مصاحبه، علاوه بر خود او، چهره ای از فرهنگ سازمانی متفاوت هلدینگ فاخر و محصولات نوآورانه اش را می شناسید که برپایه جدیدترین متدهای پرورش و مدیریت سرمایه های انسانی در دنیا شکل گرفته است. مدل جالب و ساختارشکنانه جذب نیرو در هلدینگ فاخر هم قطعا می تواند برایتان تازگی داشته باشد.
بخش پایانی این گفتگو به آینده بازار کار در حوزه نوظهوری مثل اقتصاد Gig اختصاص دارد که سمیع زاده برای اولین بار در ایران از آن صحبت کرده و در این مصاحبه می توانید به تفصیل راجبش بخوانید.رضا سمیع زاده متولد 1339 در تهران است. از همان دوران نوجوانی تدریس می کرده و همیشه روحیه معلمی داشته است. او دکتری خود را با گرایش فناوری اطلاعات از دانشگاه تربیت مدرس گرفته ومدرک فوق‌لیسانس و کارشناسی مهندسی صنایع را ازدانشگاه صنعتی شریف در سوابق تحصیلی اش دارد.
در سوابق مدیریتی او می توان مدیریت عامل شرکت گسترش انفورماتیک ایران، مدیریت عامل ایران مال، رئیس هیات‌مدیره مرکز اپل ایران، مدیرعامل پدیسار، مدیر کارخانه داروگر، مدیر سیستم پروژه شرکت کنترل ترافیک تهران، همکاری در طرح توسعه نیشکر و…. تا در نهایت مدیریت عامل هلدینگ فاخر با پیشینه تیپاکس و عنوان اولین پست خصوصی ایران را دید.
سمیع زاده 28 سال است که عضو هیات علمی دانشگاه الزهراست و معتقد است کار در شرکت های مختلف را از پایین ترین رده های کارشناسی شروع کرده و پله پله رشد کرده است.
نگاه سیستم محور رضا سمیع زاده باعث شده تا بتواند در حوزه های مختلف مدیر اثرگذاری باشد : " من احتمالا یک بیزنس دولوپر هستم؛هرجا می روم دوست دارم رشدی را در آن کسب و کار پایه گذاری کنم. کافی است هدف، رساندن بیزنسی از یک سطح به سطح دیگر باشد تا تخصص و تجربه من به کار گرفته شود."
مهم ترین بخش های این گفتگو درباره اقتصاد گیگ را می توانید در ادامه بخوانید:
هلدینگ فاخر چه برنامه ای برای ساماندهی اقتصاد گیگ (Gig Economy) دارد؟
مفهوم اقتصاد گیگ از آنجایی نشات می گیرد که خیلی از شرکت ها و سازمان ها به دلایل زیاد ممکن است دنبال استخدام نیروی تمام وقت نباشند.در کل دنیا شرکت ها برای استخدام نیروها هزاران مشکل دارند از مسائل حقوق و دستمزد تا بیمه و .. به همین خاطر حتی در کشور خودمان هم پلت فرم های دیجیتال برای استخدام کارکنان آزاد مثل اسنپ و تپسی و الوپیک و ... شکل گرفتند؛ در این مدل استخدامی هم شرکت ها و هم افراد در انتخاب ساعات کار خود آزاد هستند.مثلا در کشوری مثل آمریکا حدود 50 میلیون نفر به همین شکل کار می کنند که اصطلاحا به این مدل کار کردن اقتصاد گیگ گفته می شود.
چرا که آن هویت شغلی یا پرستیژ کاری مناسب وجود ندارد. با درنظر گرفتن این جوانب ایده ای به ذهنمان رسید که به حوزه اقتصاد گیگ در ایران یک هویت بخشی کنیم چون احساس کردیم این موضوع رسالت ماست .به همین خاطر یک پروژه به نام پودو که مخفف Pick Up and Delivery است را در هلدینگ فاخر شروع کردیم که دقیقا ماهیت کاری یک راننده اسنپ یا پیک موتوری را در بر می گیرد. ما در حال طراحی بیزنس مدل و پلت فرمی هستیم که مشتری اصلی آن می توانند رانندگان حامل و موتور یا حتی فریلنسرهایی برای ارائه هر نوع خدمات لجستیکی و فنی باشند! این مدل به صورت پایلوت روی 100 نفر در حال اجراست.
تفاوت اصلی این بیزنس مدل با پلت فرم های دیگر اینجاست که مشتری اصلی آن ها به جای کسب و کارها و یا مصرف کنندگان، همان خدمت دهندگان یا سفیرها به عنوان رانندگان وسایل نقلیه هستند. در واقع این رانندگان هستند که انتخاب می کنند کدام سرویس را انتخاب می کنند.
الان آنها فکر می کنند دارند انتخاب می کنند. درحالی که مسیر رفت و آمد آنها و حتی نوع کارشان را پلت فرم برایشان انتخاب می کند . اما در مدل پودو این رانندگان هستند که تعیین می کنند چه ساعت هایی چه سرویس هایی را در طی روز بپذیرند. رانندگان می گویند که با چه کسانی می خواهند کار کنند. در واقع پلت فرم با آنها هماهنگ می شود.
این مدل خیلی شبیه به مدل کاری آچاره یا استادکار نیست؟
درست است که همه پلت فرم ها دارند این حق انتخاب را به افراد می دهند اما مشتری آچاره و اسنپ در واقع گیرندگان سرویس هستند نه کارکنان.
اجازه بدهید برای روشن شدن موضوع یک مثال بزنم؛ یک پودومن یا همان به اصطلاح ما، پودویار به عنوان ارائه کننده سرویس مشخص در این پلت فرم پولیگن موقعیت مکانی دقیق موردنظر خود را برای کار کردن مشخص می کند؛ در واقع این خود پودومن است که قبول می کند برای چه کسی کار کند. در این شکل قانون کاری، مثلا اگر فردی قبول کند برای هر شرکتی کار کند مثلا شرکت فوق دیگر نمی تواند در آن منطقه مشخص با شخص دیگری کار کند. به این شکل است که در پلت فرم پروژه ها شخصی سازی می شوند. در این مدل روزها و ساعت های کار کردن هم کاملا از طرف پودومن یا همان پودویار تعریف می شود.
به نحوی همین طور است؛ این افراد هستند که در ارتباط با پلت فرم و یا کسب و کارها ساختار کاری خود را تعیین می کنند و برای آنها در کارشان سرقفلی پیدا می شود. در این پلت فرم هر یک از پودومن ها یک پروفایل دارند. میزان مسئولیت پذیری وامانت داری فرد هم در این مدل ارزش ایجاد می کند. اگر ما این پلت فرم را پیاده سازی کنیم و تشکل های درستی برای کارکنان این حوزه شکل بگیرد می توانند در پلت فرم سهام بخرند و این موضوع به درد دوران بازنشستگی آنها می خورد.
ما در حال سرمایه گذاری روی پلت فرم پودو هستیم و یک تیم به صورت مشخص روی این پروژه کار می کند. امیدواریم با اجرای این پلت فرم فعالان حوزه گیگ هم هویت پیدا کنند.
البته خودمان هم معتقدیم این مدل پیچیدگی های خاص خود را دارد؛ مثلا اسنپ ممکن است درج لوگو اش را برای چنین سرویسی الزامی کند که در پاسخ به چنین تقاضایی بستن قراردادهای بلندمدت یا میان مدت می تواند یک راه حل باشد.
الان آنها فکر می کنند دارند انتخاب می کنند. درحالی که مسیر رفت و آمد آنها و حتی نوع کارشان را پلت فرم برایشان انتخاب می کند . اما در مدل پودو این رانندگان هستند که تعیین می کنند چه ساعت هایی چه سرویس هایی را در طی روز بپذیرند. رانندگان می گویند که با چه کسانی می خواهند کار کنند. در واقع پلت فرم با آنها هماهنگ می شود.
مجله خبری کاران، یک رسانه آنلاین حوزه کار و استخدام است که در سال 1397 و با نگاهی متفاوت به جریان خبری صنعت استخدام راه اندازی شده است. در این مجله شما می توانید هر لحظه در جریان به روزترین اخبار و تحولات صنعت استخدام ایران و جهان قرار بگیرید؛ جالب ترین و کاربردی ترین مطالب آموزشی در زیست بوم کار و مشاغل را بخوانید و حتی با تجارب شنیدنی کارجویان و کارفرمایان و به ویژه مدیران منابع انسانی آشنا شوید.
مجله خبری کاران دریچه جدیدی است به روی راهکارهای حوزه استخدام و مدیریت منابع انسانی؛ ما با نگاهی متفاوت شما را در این مسیر همراهی خواهیم کرد.
