دکلهای مهاری یکی از اقتصادیترین و چابکترین راهکارها برای پوشش مخابراتی، اینترنت بیسیم و لینکهای نقطهبهنقطهاند. پایداری این سازهها با سیمهای مهار تأمین میشود و اگر اصول طراحی، اجرا و ایمنی رعایت شود، سالها بدون دردسر کار میکنند.
اگر در مرحله تصمیمگیری هستید، پیشنهاد میکنیم مشخصات و قیمتها را در صفحه خرید دکل مهاری
بررسی کنید تا تخمین دقیقی از بودجه و زمان داشته باشید.
دکل مهاری (Guyed Tower) سازهای فلزی است که ارتفاع خود را با کمک چند ردیف سیمِ مهار به زمین پایدار میکند. بهجای مقاطع خیلی سنگین، وزن سازه با مهارها جبران میشود و همین موضوع هزینه و زمان نصب را کاهش میدهد.
نکته کلیدی این است که در ازای این صرفهجویی، به فضای باز پیرامون پایهها برای جانمایی مهارها نیاز داریم؛ بنابراین انتخاب محل نصب، حیاتی است.
دکلهای مهاری در مدلهای مختلف ساخته میشوند، اما دو نوع رایجتر و پرکاربردتر آن سهوجهی و چهاروجهی هستند. شناخت ویژگیها و کاربردهای هرکدام کمک میکند انتخاب مناسبتری برای پروژه داشته باشید.
این نوع دکل به دلیل داشتن مقطع مثلثی، وزن سبکتری دارد و نصب آن سادهتر است. معمولاً در پروژههایی با ارتفاع متوسط (۲۰ تا ۶۰ متر) و تجهیزات سبک مانند آنتنهای بیسیم یا لینکهای وایرلس استفاده میشود. هزینه کمتر و سرعت اجرای بالا، سهوجهی را به انتخابی اقتصادی تبدیل کرده است. البته باید توجه داشت که توان تحمل بار آن نسبت به مدل چهاروجهی محدودتر است.جهت مشاهده اطلاعات بیشتر لطفا به صفحه دکل مهاری g35 در سایت ما مراجعه کنید.
مقطع آن مثلثی بوده و به دلیل سبک بودن، حملونقل و نصب آسانتری دارد.
معمولاً برای ارتفاعهای ۲۰ تا ۶۰ متر و نصب آنتنهای سبک (لینکهای وایرلس، بیسیم و BTS کوچک) استفاده میشود.
هزینه ساخت و نصب آن نسبت به سایر انواع کمتر است.
دکلهای چهاروجهی بهخاطر مقطع مربعی خود، استحکام بیشتری در برابر باد و بارهای سنگین دارند. این نوع دکل برای نصب دیشهای رادیویی بزرگ، آنتنهای متعدد یا پروژههایی که ارتفاع بالاتر (۴۰ تا ۸۰ متر) نیاز دارند، بسیار مناسب است. در مقایسه با مدل سهوجهی، وزن و هزینه بیشتری دارد، اما در عوض پایداری بالاتر و ظرفیت تحمل بار بیشتری فراهم میکند.جهت مشاهده اطلاعات بیشتر لطفا به صفحه دکل مهاری g45 در سایت ما مراجعه کنید.
مقطع این دکلها مربعی است و در مقایسه با سهوجهی، مقاومت بالاتری در برابر باد و بارهای سنگین دارند.
برای نصب تجهیزات پرحجمتر مثل دیشهای رادیویی بزرگ یا چندین آنتن همزمان مناسباند.
در ارتفاعهای بالاتر از ۵۰ تا ۸۰ متر معمولاً گزینه بهتری نسبت به سهوجهی محسوب میشوند.
یکی از مهمترین مراحل در نصب دکل مهاری، انتخاب صحیح محل نصب است. حتی اگر بهترین تجهیزات و قویترین سکشنها را داشته باشید، اما زمین یا موقعیت مناسبی برای نصب انتخاب نکنید، کل سازه در معرض خطر خواهد بود. به همین دلیل کارشناسان همیشه قبل از شروع پروژه، بررسی دقیق محل را انجام میدهند.
زمین باید سفت، هموار و بدون نشست باشد.
در خاکهای نرم یا مناطق باتلاقی، نیاز به فونداسیون عمیقتر و مقاومتر است.
سطح زمین باید بهگونهای باشد که بارهای ناشی از کشش سیمهای مهاری را تحمل کند.
دکل باید فاصله کافی از ساختمانهای مسکونی و تجاری داشته باشد تا در صورت سقوط احتمالی، خطری ایجاد نکند.
نزدیکی به خطوط انتقال برق پرخطر است؛ حداقل فاصلههای استاندارد باید رعایت شود.
بهتر است اطراف دکل فضای باز باشد تا جانمایی سیمهای مهاری راحتتر انجام گیرد.
در مناطق بادخیز، باید شعاع مهارها بیشتر در نظر گرفته شود.
مناطق زلزلهخیز نیازمند فونداسیون عمیقتر و مقاومتر هستند.
در مناطق مرطوب یا ساحلی، استفاده از قطعات ضدزنگ و پوششهای گالوانیزه الزامی است.
مسیر دسترسی باید امکان ورود ماشینآلات سنگین (مانند جرثقیل یا میکسر بتن) را داشته باشد.
در مناطق کوهستانی یا دورافتاده، مسیرهای حمل سکشنها و تجهیزات باید قبل از شروع پروژه آمادهسازی شوند.
پیش از نصب، باید مجوزهای لازم از شهرداری یا سازمانهای مربوطه دریافت شود.
در شهرها، نصب دکل نیازمند رعایت ضوابط ایمنی و زیستمحیطی است.
برخی پروژهها باید تأییدیه از سازمان تنظیم مقررات یا وزارت ارتباطات داشته باشند.
طراحی دکل فراتر از “چند سکشن پیچ کنیم به هم” است. ارتفاع، فشار باد مؤثر، وزن تجهیزات، نوع خاک و زلزلهخیزی باید در محاسبات لحاظ شود.
اتکا به استانداردهای مرجع (مانند خانواده TIA/EIA-222 برای سازههای مخابراتی و رعایت الزامات ملی زلزله) ریسک را به حداقل میرساند. خروجی طراحی باید شامل نقشه فونداسیون، تعداد طبقات مهار، شعاع مهار و جزئیات اتصالات باشد.
پیش از آغاز فرآیند نصب، ضروری است کلیه تجهیزات و ابزارهای لازم تهیه و بررسی شوند. آمادهسازی کامل تجهیزات، از بروز وقفه در روند اجرا جلوگیری کرده و کیفیت نهایی پروژه را تضمین میکند. فهرست زیر مهمترین اقلام مورد نیاز را شامل میشود:
سکشنهای دکل و قطعات اصلی
سکشنهای فلزی استاندارد (معمولاً سهمتری)
بیسپلیت (صفحه پایه) جهت نصب بر روی فونداسیون
انکر بولتهای مقاوم برای تثبیت در بتن
سیمهای مهاری و متعلقات آن
کابلهای فولادی مقاوم و گالوانیزه
مهارکش (Turnbuckle) برای تنظیم دقیق کشش سیمها
کرپی، قلاب و صفحه مهار جهت اتصال ایمن سیمها به دکل و زمین
ابزارآلات فنی و نصب
آچارهای بکس و تخت، ترکمتر جهت اعمال گشتاور استاندارد
تراز و یا تراز لیزری برای کنترل عمودی بودن دکل
دستگاه جوش و برش (در صورت نیاز به اصلاح یا اتصال قطعات)
وینچ یا جرثقیل برای نصب سکشنهای سنگین یا در ارتفاع بالا
تجهیزات جانبی و ایمنی سازه
رنگ و پوشش ضدزنگ یا گالوانیزه سرد جهت افزایش عمر قطعات
چراغ دکل (هشداردهنده پرواز) طبق الزامات سازمان هواپیمایی
سیستم ارتینگ و صاعقهگیر برای حفاظت الکتریکی
تجهیزات حفاظت فردی (PPE)
کلاه ایمنی استاندارد
دستکش و کفش ایمنی مقاوم
کمربند ایمنی و لنیارد مخصوص کار در ارتفاع
عینک محافظ در زمان جوشکاری یا برش
فرآیند نصب دکل مهاری باید به صورت مرحلهای و دقیق انجام شود. هر کدام از این مراحل نقش مهمی در ایمنی و دوام سازه دارد، بنابراین هیچ مرحلهای نباید بهسرعت یا بدون نظارت تخصصی انجام گیرد.
در ابتدا محل دکل علامتگذاری شده و موقعیت هر سکشن و محل مهارها مشخص میشود.
عملیات خاکبرداری و حفر گودالها بر اساس نقشه فنی انجام میگیرد.
انکر بولتها در جای خود نصب و با بتنریزی تثبیت میشوند. کیفیت بتن (عیار، عملآوری) بسیار مهم است چون پایه اصلی پایداری دکل محسوب میشود.
بتن باید زمان کافی برای گیرش (معمولاً ۷ تا ۲۸ روز بسته به شرایط) داشته باشد تا به مقاومت لازم برسد.
بعد از آماده شدن فونداسیون، بیس پلیت روی انکر بولتها قرار میگیرد.
سکشن اول دکل نصب شده و با تراز دقیق کنترل میشود. این بخش به نوعی “ستون اصلی” برای ادامه نصب است.
سکشنهای سهمتری بهصورت مرحلهای روی هم سوار میشوند.
برای ارتفاعهای پایین از وینچ دستی و برای ارتفاعهای بالاتر از جرثقیل یا جینپول استفاده میشود.
در هر مرحله، اتصالات پیچ و مهره با ترکمتر بررسی و طبق گشتاور استاندارد محکم میشوند تا سازه در طولانیمدت دچار شلشدگی نشود.
پس از نصب هر چند سکشن (معمولاً هر ۷ تا ۹ متر ارتفاع)، یک طبقه سیم مهاری نصب میشود.
سیمها به صفحات مهار یا پایههای بتنی متصل شده و با مهارکش کشیده میشوند.
کشش سیمها باید یکسان باشد تا دکل شاقول بایستد. عدم توازن باعث انحراف یا لرزش دکل خواهد شد.
معمولاً پس از یک یا دو روز دوباره کششها بازبینی و در صورت نیاز اصلاح میشود.
پس از برپایی کامل سازه، تجهیزات اصلی مثل آنتنها، دیشها، رادیوها و کابلهای ارتباطی نصب میشوند.
نصب چراغ دکل (هشداردهنده پرواز) و سیستم ارتینگ یا صاعقهگیر در این مرحله انجام میشود.
کابلکشی برق و شبکه باید مرتب و با بستهای مقاوم بسته شود تا در باد یا باران دچار آسیب نشود.
در پایان، تراز عمودی دکل با ابزار دقیق (مانند تئودولیت یا تراز لیزری) کنترل میشود.
کشش تمام مهارها با ابزار مناسب بررسی میشود.
اتصالات پیچ و مهره یک بار دیگر بازبینی و در صورت نیاز سفت میگردد.
عملکرد تجهیزات مخابراتی و چراغ دکل تست شده و سازه آماده بهرهبرداری میشود.
ایمنی در فرآیند نصب دکل مهاری از اهمیت ویژهای برخوردار است. نظر به اینکه عملیات نصب در ارتفاع و با تجهیزات سنگین انجام میشود، هرگونه بیتوجهی به اصول ایمنی میتواند منجر به بروز حوادث جبرانناپذیر گردد. رعایت دستورالعملهای ایمنی نه تنها سلامت کارکنان را تضمین میکند، بلکه موجب افزایش طول عمر و پایداری سازه خواهد شد. مهمترین نکات ایمنی در این زمینه عبارتاند از:
استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE)
تمامی کارکنان موظف به استفاده از کلاه ایمنی، کفش ایمنی، دستکش مقاوم و کمربند ایمنی ویژه کار در ارتفاع هستند. اتصال لنیارد به نقاط مطمئن روی سازه الزامی است.
پرهیز از فعالیت در شرایط جوی نامناسب
نصب دکل در هنگام وزش باد شدید، بارندگی، طوفان یا رعدوبرق به شدت خطرناک است و باید متوقف شود. انتخاب شرایط آبوهوایی مناسب یکی از الزامات ایمنی پیش از آغاز کار است.
ایمنسازی محوطه کارگاه
محدوده محل نصب باید به وسیله حصار یا نوار هشداردهنده مشخص شود تا افراد غیرمسئول وارد محوطه نشوند. همچنین در حین عملیات نصب، حملونقل تجهیزات باید تحت نظارت دقیق انجام گیرد.
بازرسی ابزار و تجهیزات پیش از استفاده
کلیه ابزارآلات و وسایل بالابری پیش از شروع عملیات باید مورد بازبینی قرار گیرند. آچارها، مهارکشها، وینچ و سایر تجهیزات مکانیکی در صورت وجود هرگونه عیب یا فرسودگی، باید تعویض یا تعمیر شوند.
نظارت فنی و ایمنی مستمر
در تمامی مراحل نصب حضور یک ناظر متخصص الزامی است. این فرد موظف است از رعایت کامل استانداردهای فنی و ایمنی اطمینان حاصل کرده و در صورت مشاهده هرگونه خطر احتمالی، عملیات را متوقف نماید.
فاصله ایمن از خطوط انتقال برق
بهکارگیری دکل در نزدیکی خطوط فشار قوی یا شبکههای برق بدون رعایت فاصله استاندارد خطر جدی برقگرفتگی را به همراه دارد. لازم است پیش از شروع عملیات، موقعیت خطوط برق بررسی و در صورت نیاز هماهنگی با مراجع ذیربط صورت گیرد.
پس از اتمام فرآیند نصب، نگهداری صحیح و بازرسی منظم نقش تعیینکنندهای در حفظ ایمنی و کارایی دکل مهاری دارد. انجام این اقدامات نه تنها از بروز حوادث احتمالی جلوگیری میکند، بلکه موجب افزایش طول عمر سازه نیز میگردد.
کشش سیمها باید در بازههای زمانی مشخص (معمولاً هر شش ماه) مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز تنظیم مجدد شود.
تمامی قطعات فلزی باید به صورت دورهای از نظر زنگزدگی یا فرسایش بررسی شوند. استفاده از پوششهای ضدخوردگی و رنگآمیزی مجدد در صورت نیاز توصیه میگردد.
سلامت بتن فونداسیون، ترکهای احتمالی و نیز محکم بودن پیچ و مهرهها باید به صورت منظم کنترل شود.
چراغهای هشداردهنده دکل، سیستم ارتینگ و صاعقهگیر باید به صورت مستمر آزمایش شوند تا در شرایط اضطراری عملکرد مناسبی داشته باشند.
دکلهای مهاری به دلیل هزینه مناسب، نصب سریع و کارایی بالا یکی از پرکاربردترین سازهها در صنعت مخابرات و ارتباطات به شمار میروند. با این حال، اجرای موفقیتآمیز یک پروژه دکل مهاری تنها زمانی امکانپذیر است که تمامی مراحل، از انتخاب محل نصب و طراحی فنی گرفته تا اجرا، ایمنی و نگهداری، بهصورت دقیق و اصولی انجام پذیرد.
رعایت استانداردهای بینالمللی و ملی، استفاده از تجهیزات استاندارد و سالم، و همچنین حضور نیروهای متخصص در فرآیند نصب و بهرهبرداری از اهمیت ویژهای برخوردار است. علاوه بر این، تدوین یک برنامه منظم برای بازرسی و نگهداری دورهای، تضمینکننده دوام و پایداری بلندمدت سازه خواهد بود.
به کلیه کارفرمایان و مجریان پروژهها توصیه میشود پیش از هرگونه اقدام عملی، نسبت به بررسی دقیق شرایط محل، انتخاب تجهیزات مناسب و دریافت مجوزهای قانونی اقدام نمایند. همچنین بهرهگیری از تجربه پیمانکاران و کارشناسان متخصص، بهترین راهکار برای دستیابی به نتیجهای ایمن، پایدار و اقتصادی است.
