حساسیت فصلی مانند سایر و انواع آلرژیها، هنگامی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن نسبت به چیزی یا مزهای در محیط بیشازحد واکنش نشان میدهد؛ معمولاً در بهار، تابستان یا پاییز و هنگام گردهافشانی گیاهانی خاص ایجاد میشود. شهریور را میتوان یکی از ماههایی دانست که نقطه اوجگیری حساسیتهای فصلی محسوب میگردد.
معمولاً آلرژی یا حساسیت فصلی با نزدیک شدن به دو فصل بهار و پاییز پررنگتر میشود. اگر شما هم این مشکل را دارید و مدام عطسه میکنید و آبریزش و گرفتگی بینی حتی یکلحظه هم راحتتان نمیگذارد، به آلرژی فصلی یا رینیت آلرژیک مبتلا هستید. در این مقاله قصد داریم علتهای بروز آلرژی در فصلهای مختلف را بررسی کرده و راه درمان این مشکل را پیدا کنیم.
آلرژی فصلی (رینیت آلرژیک) نوعی آلرژی است که همانطور که از اسمش مشخص است در فصل خاصی رخ میدهد. این آلرژی در فصلی خاص برای هرکس رخ میدهد، همچنین بیشتر بهعنوان تب یونجه شناخته میشود. به گزارش آکادمی آلرژی، حدود ۸ درصد آمریکاییها آسم و ایمونولوژی را تجربه میکنند.
تب یونجه هنگامی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن شما نسبت به حساسیتزا در فضای باز مانند گرده گلها بیشازحد واکنش نشان دهد.
درواقع ماده حساسیتزا چیزی است که باعث ایجاد واکنشی آلرژیک میشود. رایجترین آلرژیها گردههای گیاهان گردهافشانی شده توسط باد از درختان، علفهای هرز و گلها و گیاهان هستند. گردههایی که از گیاهان توسط حشرات گردهافشانی میشود بسیار سنگین هستند تا نتوانند مدت طولانی در هوا باقی بمانند و نکته جالب در مورد این نوع گردهافشانی این است که احتمال تحریک واکنش آلرژیک کمتری دارند.
همانطور که میدانیم حساسیت فصلی زمانی رخ میدهد که انسان به یک ماده حساسیتزا بیشازحد حساسیت نشان دهد. حساسیتزا یا ماده حساسیتزا میتواند از طریق گردهافشانی گیاهان توسط حشرات یا باد منتقل شود. در این مقاله قصد داریم تعدادی از این عوامل را که باعث حساسیت میشوند به شما معرفی کنیم:
تب یونجه یا آلرژی فصلی میتواند باعث ایجاد خارش و آبریزش بینی، سقف دهان، پشت گلو و چشم شود.
شروع شدن علائم و احساس نیاز به خارش میتواند کم کم یا کاملاً ناگهانی در یک فرد ظهور کند یا حتی ممکن است که با آبریزش شدید از بینی همراه گردد. در کودکان، حتی ممکن است این حساسیتهای خفیف منجر به عفونت در گوش شود و پوست و پوشش بینی ممکن است متورم و قرمز شود.
همچنین ممکن است سینوسها پر شده و باعث سردرد و گاه عفونت سینوس (سینوزیت) شوند. همانطور که اکثر ما این تجربه را داشتهایم، میدانیم که تمام این مراحل ممکن است با عطسه همراه باشد.
علائم دیگر شامل سرفه و خسخس سینه (بهخصوص در افرادی که آسم نیز دارند) و عدم توانایی در خوابیدن است.
گاهی اوقات برای تشخیص حساسیت فصلی از یک آزمایش پوستی یا یک تست ایمونوگلوبولین خاص حساسیتزا استفاده میکنند. تشخیص آلرژیهای فصلی مبتنی بر علائم بهعلاوه شرایطی است که در هر فرد رخ میدهد. در حالت معمول تشخیص آلرژی به هیچ آزمایشی احتیاج ندارد اما گاهی اوقات با بررسی ترشحات بینی متوجه میشویم که حاوی ائوزینوفیلاست (نوعی گلبول سفید است که در اثر واکنش آلرژیک به تعداد زیادی تولید میشود).
آزمایشات پوستی میتواند به تأیید، تشخیص و شناسایی حساسیتزا کمک کند. برای این آزمایشات، قطرهای از هر عصاره روی پوست فرد قرار میگیرد. سپس بر اساس علائم ایجاد شده پزشکان مشاهده میکنند که آیا یک حساسیت فصلی ساده است یا خیر.
اگر نتایج آزمایش پوستی مشخص نبود، آزمایش ایمونوگلوبولین اختصاصی حساسیتزا IGE انجام میگردد. برای انجام دادن این آزمایش، یک نمونه خون از شخص موردنظر گرفته میشود و روی آن آزمایش انجام میشود.
تب یونجه هنگامی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن شما مادهای در هوا را شناسایی کند که معمولاً بیضرر محسوب میشود و این ماده باعث آزاد کردن هیستامینها و سایر مواد شیمیایی موجود در جریان خون میشود. این مواد شیمیایی علائم را در واکنش آلرژیک ایجاد میکنند؛ و این نکته را نیز حتماً بدانید محرکهای مشترک تب یونجه در فصلی به فصل دیگر متفاوت است.
درختان مسئول رخ دادن بیشتر آلرژیهای فصلی در بهار میباشند. ازسری درختان آلرژیزا در فصل بهار میتوان از درخت سدر، توسکا، شاهبلوط اسب، بید و صنوبر نام برد.
نام تب یونجه از فصل برداشت یونجه الهام گرفته شده است که بهطور سنتی در ماههای تابستان انجام میشود؛ اما مقصر واقعی آلرژی فصلی در فصل تابستان علفهایی مانند چاودار و چمن تیموتی و همچنین انواع علفهای هرزاست. میتوان گفت علفزارها رایجترین محرک برای مبتلایان به تب یونجه هستند.
در فصل زمستان، حساسیتزاها در فضای بسته خانه بهصورت خفته قرار دارند. حساسیتزاهای داخلی اغلب راحتتر از گردههای فضای باز از محیط شما زدوده و خارج میشوند. در اینجا چند نکته برای خلاص شدن خانه شما از حساسیتزاهای مشترک آورده شده است:
اگر احساس میکنید که همیشه بیمار هستید و علائمی مثل سرفه یا سردرد یا آبریزش بینی دارید، وقت آن است که یک متخصص آلرژی را ببینید. ممکن است گمان کنید که گرده باعث ایجاد علائم حساسیت در شما شده است، اما سایر مواردی جز گرده وجود دارند که ممکن است شما به آنها هم حساسیت داشته باشید.
اگر واقعاً میخواهید از شر این علائم خستهکننده رها شوید یا باید سریعاً خود را از عامل حساسیتزا دور کنید و یا اینکه با مراجعه به یک دکتر متخصص آلرژی خود را درمان کنید.
بااینکه بهترین دارو برای حساسیتهای فصلی در تمام طول سال تنها اجتناب کردن از عوامل ایجاد آلرژیها است که باعث ایجاد علائم برای شما میشوند، اما داروهایی نیز برای درمان علائم آلرژی فصلی نیز وجود دارد. برخی افراد نیز روشهای درمانی جدید را امتحان میکنند.
متأسفانه حساسیت فصلی معمولاً درمان ندارد و فقط باید با آن مدارا کرد و کنار آمد.