بررسی و تحلیل ژاکت (سایت تجارت الکترونک دیجیتال)

ژاکت (zhaket.com) یکی از بزرگترین بازار های فروش قالب و افزونه حرفه ای وردپرس و اسکریپت ، php با بیش از 1700محصول و 900 طراح و توسعه دهنده فعال، با ارائه محصولات اورجینال و با کیفیت و تضمین پشتیبانی، به کاربران خود امکان راه اندازی یک وب سایت حرفه ای یا کسب و کار اینترنتی با صرف کمترین زمان و هزینه را میدهد.
ژاکِت پلتفرمی با مدل درآمدی مارکت پلیس ( Marketplace) است که با الگو برداری از نمونه خارجی خود envato راه اندازی شده است. کاربران در دو نقش خریدار و طراح در ژاکت فعالیت میکنند. خریداران افرادی هستند که قالبها و افزونه های حرفه ای وردپرس را از ژاکت تهیه میکنند تا سایت خود را راه اندازی کنند و طراحان افرادی هستند که از سراسر ایران و جهان با طراحی و بومی سازی قالبها و افزونه های وردپرسی، محصولاتی را آماده کرده و با عرضه آنها در ژاکِت، از فروش متعدد این محصولات درآمد مناسبی کسب میکنند.

هدف نهایی در ژاکت ایجاد یک بازار آنلاین برای فروش محصولات دیجیتال (Digital Goods) است تا کاربران بتوانند هر چیزی که به صورت دیجیتال میخواهند، خرید کنند. مثلا ابزارهای لازم طراحی و ساخت سایت (انواع سیستم های مدیریت محتوا مثل وردپرس، جوملا، .. و اسکریپت ها و افزونه ها و…) و فایل های گرافیکی ، عکس و فایل های ویدیویی و دیگر محصولات دیجیتال … را از آن تهیه نمایند.

تاریخچه
وبسایت ژاکت محصول شرکت "ژرف اندیشان کار و توسعه" است که همانطور که مشخص است سرواژه های نام این شرکت کلمه ژاکت را بازنمایی میکند. البته وبسایت ژاکت در سال ۲۰۱۴ توسط علی حاجی محمدی تاسیس شد و فعالیت خود را به عنوان دومین محصول مجموعه همیار وردپرس، تحت نام ، Marketwp.ir به معنی مارکت وردپرس آغاز کرد و بعد از گذشت ۲سال نام خود را به ژاکت ( zhaket.com) تغییر داد. گروه همیار وردپرس قبل از معرفی ژاکت عنوان برترین رتبه سایت آموزشی در ایران را به خود اختصاص داده بود.
ژاکت هم اکنون با بیش از 61هزار کاربر فعال (خریدار یا فروشنده) در زمره برترین سایت های تجاری فارسی می باشد. رتبه حدود 2هزار در میان سایت های جهان و رتبه 80در ایران بر اساس رتبه بندی سایت Alexaو نیز روند رشد قابل چشمگیر این سایت تایید کننده جایگاه و ارزش این وبسایت می باشد. مدیران این سایت مدعی هستند که ژاکت برترین مارکت دیجیتال ایران است. هرچند که این ادعا هنوز برای نویسنده این گزارش قابل اثبات نمی باشد.

سایر آمار و اطلاعات:
• بیش از 900توسعه دهنده
• منتخب 3دوره جشنواره وب ایران
• به عنوان برترین مارکت اینترنتی ایران در سال های 96 ،95و 97
• بیش از 60هزارکاربر عضو فروشنده و خریدار
• ثبت بیش از 650هزار پرسش و پاسخ در سیستم تیکت پشتیبانی
• رتبه زیر 100الکسا در میان وب سایت های ایرانی
• تعداد 270هزارسفارش ثبت شده در طول زمان فعالیت
• فعالیت 25کارمند در ژاکت به صورت تمام وقت و پاره وقت

ایده کسب و کار و مدل کشف فرصت
ایده کسب و کار یک راه حل خام و کلی است که طراح کسب و کار الکترونیک در پاسخ به یک نیاز یا مسئله ارائه میکند. به بیان دیگر ایده کسب و کار همان فرصتی است که توسط طراح کسب و کار شناسایی شده باشد. علی حاجی محمدی طراح کسب و کار ژاکت این ایده را بر مبنای یک فرصت بالقوه شناسایی شده توسعه داد و اقدام به راه اندازی نسخه اولیه مارکت ژاکت نمود.
در آن زمان وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای سایت بود که برخلاف سایر سیستمها، قالبها و پلاگین های آماده زیادی در سرتاسر جهان برای آن نوشته شده بود و توسعه دهندگان ایرانی نیز نسبتا به توسعه این سیستم مدیریت محتوا روی آورده بودند. تنها مشکلی که وجود داشت، این بود که اغلب محصولات وردپرس برای کاربران غیرایرانی بوده و برای کاربران ایرانی بومی نشده بودند، یعنی درگاههای پرداخت برای غیرایرانی ها بود و به ندرت محصولاتی پیدا میشد که برای ایرانیها بومی شده باشند و امکاناتی را ارائه دهند که ایرانیها نیازمند آنها باشند.
توجه به این نیاز در میان کاربران ایرانی بود که جرقه ژاکت را ایجاد کرد و در واقع در این مرحله بود که ایده ژاکت شکل گرفت؛ یعنی جایی باشد که از یک طرف محصولاتی را که در سایتهای زبانهای غیر از فارسی، یعنی چپ به راست هستند، تهیه و بومی شوند، به این معنا که آن محصولات از جنس فارسی و از راست به چپ باشند و از طرف دیگر نیز توسعه دهندگان بتوانند محصولات کاملا بومی خود را طراحی کنند و در اختیار کاربرانی که به آن محصولات نیاز دارند، قرار بدهند.

سیستم های پرداخت الکترونیک و درگاه های پرداخت
به طور کلی یک کسب و کار میتواند برای فروشگاه اینترنتی خود روشهای مختلفی را جهت پرداخت وجه کالا ازجمله پرداخت آنلاین، واریز به شماره حساب و پرداخت نقدی در محل به مشتریان خود پیشنهاد کند. با توجه به اینکه محصولات فروخته شده در بازار ژاکت از نوع محصولات الکترونیکی هستند لذا پرداخت ها بر اساس مکان پرداخت به روش غیر حضوری ( اینترنتی) می باشد. در خصوص زمان پرداخت 2روال متفاوت طراحی شده است.
روش پرداخت برای خریداران محصولات به صورت فوری می باشد. به این صورت که مشتریان پس از اضافه کردن محصولات به سبد خرید برای نهایی کردن سفارش به درگاه پرداخت اینترنتی هدایت می شوند تا وجه سفارش را پرداخت نمایند. پس از انجام پرداخت بلافاصله لینک دریافت محصول در اختیار مشتری قرار میگیرد. در سایت ژاکت از درگاه پرداخت ارائه شده توسط بانک سامان از طریق یک سامانه واسط یعنی سامانه pay.irاستفاده شده است.
روش پرداخت برای توسعه دهندگان البته کمکی متفاوت است. برای توسعه دهندگان در سایت ژاکت یک کیف پول الکترونیکی در نظر گرفته شده است که مبالغ ناشی از فروش محصولات آنها درون کیف پول اختصاصی هر فروشنده شارژ می شود. هرگاه موجودی کیف پول یک فروشنده (توسعه دهنده) حداقل 150هزار تومان باشد آن فروشنده می تواند درخواست تسویه حساب را در سایت ژاکت ثبت کند تا فرآیند واریز وجه به حسابی که قبلا از سوی توسعه دهنده ثبت و تائید شده است, انجام پذیرد.

تهیه محصولات و قیمت گذاری
اگر صاحبان کسب و کار خود تولید کننده محصولات مورد نظر و یا ارائه دهنده خدمات مطرح شده باشند که در این مرحله صرفا باید استراتژی تعیین قیمت نهایی محصولات یا خدمات خود را مشخص کنند. اما اگر این کسب و کار خود تولیدکننده کالا یا خدمات نیست و صرفا نقش واسطه گری دارد در این فاز می بایست مشخص شود که محصولات یا خدماتی که مقرر شده است به ارائه آنها بپردازد را از کدامیک از تولیدکنندگان تهیه مینماید. پس از مشخص شدن این موضوع نوبت به تعیین قیمت محصولات و خدمات میرسد. قیمت گذاشتن بر روی محصولات یا خدمات استراتژی های مختلفی دارد که با توجه به شرایط بازار، قیمت رقبا و ارزشی که محصول یا خدمت مورد نظر دارد میتوان روش مناسب را انتخاب نمود.

در ژاکت استراتژی های مختلفی متناسب با شرایط بازار جهت قیمت گذاری آیتم ها اتخاذ میشود. روند فعالیت در ژاکت به گونه ای است که تولیدکنندگان (مثلا یک گرافیست) محصول خود را آماده مینمایند (مثلا طرح یک کارت ویزیت) و عرضه میکنند. کارمندان ژاکت بر روی محصول عرضه شده قیمت گذاری میکنند و خریدار ها نیز بر اساس نیاز خود آن آیتم ها را خریداری میکنند. قیمت برآورد شده به مراتب پایین تر از حالت طراحی اختصاصی هست که این به نفع خریدار است و در فروش تعداد بالا به نفع فروشنده نیز است چون محصول را یک بار ایجاد کرده است و بدون محدودیت در تعداد آن محصول را بارها فروخته است.

برخی از محصولات خارجی وجود دارند که پس از انجام اصلاحاتی مثل متناسب سازی با زبان فارسی, در ژاکت عرضه میشوند. ممکن است برای این محصولات چندین عرضه کننده وجود داشته باشند که کارمندان ژاکت بر اساس سیستم ارزیابی توسعه دهندگان, عرضه کننده نهایی را انتخاب میکنند. در صورتی که عرضه کننده مسئول بروز رسانی یک محصول برای یک دوره زمانی در دسترسی نباشد و یا روند بروز رسانی محصولات مختل شده یا به کندی انجام شود , ژاکت اقدام به تغییر توسعه دهنده و عرضه کننده مسئول آن محصول خواهد کرد.

مدل تجارت الکترونیک
در تجارت الکترونیک با توجه به نیاز تولیدکنندگان و عرضه کنندگان کالاها و خدمات و همچنین نیاز اساسی مشتریان مدل های مختلفی ارائه می گردد که استفاده از هر کدام با توجه به نوع کاربرد می تواند مفید و سازنده باشد.

یکی از مراحل اساسی طراحی یک تجارت الکترونیک موفق انتخاب مدل مناسب با توجه به نیازمندیهای تعریف شده می باشد. برای انتخاب مدل مناسب در طراحی یک تجارت الکترونیکی می بایستی به نیازمندی ها و اهداف توجه ویژه نمود و با توجه به نیازهای تبادلات تجاری میتوان مدل مناسب را انتخاب نمود. سپس با تدوین قوانین تجاری سازگار با آن مدل, طراحی وبسایت و پایگاه داده سازگار با آن مدل را انجام داده و در نهایت وبسایت طراحی شده را بر روی اینترنت قرار داد.

در همین راستا در بررسی مدل های رایج کسب و الکترونیک ، وب سایت ژاکت ، بدلیل اینکه فقط یک واسط بین خریدار و فروشنده بوده و خود صاحب کالا یا خدماتی نیست در رده ی کسب و کار های الکترونیک واسطه گری دسته بندی می شود . با توجه به این موضوع و بررسی طرف های معامله می توان این کسب و کار را در ردیف مدل های تجارت الکترونیک از نوع C2C قرار داد.

مدل درآمد
در ژاکت هیچ محصول و خدمت رایگانی عرضه نمی شود و کاربران برای هر محصول متناسب با ارزش و قابلیت های آن باید مبلغی را پرداخت کنند. در مقابل پرداخت این مبلغ , کاربران امکان دسترسی به نسخه دیجیتال فعلی محصول و همچنین بروز رسانی های آتی را خواهند داشت. مدل درآمد ژاکت دریافت کارمزد به ازای هر تراکنش است. به این صورت که بیست درصد مبلغ هر خرید مشتریان به حساب ژاکت واریز میگردد. البته ژاکت علاوه بر پرداخت 80درصد کل مبلغ هر سفارش به فروشنده حاصل از فروش محصولات با کیفیت، امکانات ویژه ای را به فروشندگان می دهد که بیشتر دیده شوند و فروش بالایی را به ثبت برسانند

مزیت های رقابتی سایت ژاکت
یکی از مزیت های سایت ژاکت در مقایسه با سایت های رقیب این است که ژاکت یک شرکت رسمی هست و ضمانت پشتیبانی برای محصولات ارائه میکند و از سوی دیگر از فروشندگان مدرک شناسایی دریافت نموده و با آن ها قرارداد می نویسد. به همین دلایل کاربران ترجیح میدهند که فایل های مورد نیازشان را از ژاکت تهیه نمایند تا اینکه آن محصول را از هر توسعه دهنده به صورت جدا تهیه نمایند.
از سوی دیگر ژاکت به ازای مبلغ خرید به خریداران خود امتیاز میدهد که با امتیاز های خود میتوانند در سیستم “کارت شانس” هدایای ارزشمندی دریافت نمایند که این ویژگی در هیچ سیستم فروش دیجیتالی نیست.
علاوه بر موارد فوق, ویژگی های دیگری نیز در سایت ژاکت وجود دارد که سبب ایجاد مزیت رقابتی شده است. برخی از این ویژگی ها در ادامه معرفی میشوند:

+ تضمین کیفیت و اصالت محصولات
کلیه محصولات ژاکت تنها پس از تایید کیفیت و اصالت تیم تخصصی بررسی محصول، در ژاکت قرار میگیرند.

+ گارد ژاکت (برای محصولات توسعه دهندگان)
سیستم گارد ژاکت از محصول توسعه دهندگان و فروشندگان در مقابل هرگونه تلاش برای کپی برداری محافظت می کند و آن را در مقابل سودجویان بیمه می کند
سیستم ژاکت گارد یکی از امکانات بی نظیری است که سایت ژاکت در اختیار فروشندگان خود قرار داده است. با استفاده از این قابلیت فروشندگان میتوانند بر روی محصولات خود سیستم لایسنس را پیاده کنند تا از کپی شدن محصولات خود جلوگیری کنند. از آن جایی که بسیاری از فروشندگان از دانش کافی برای استفاده از API ژاکت گارد برخوردار نیستند، با انتشار یک کلاس پی اچ پی توسط ژاکت اکنون تمام فروشندگان میتوانند از این ویژگی عالی استفاده کنند. توسعه دهندگان پس از خرید این محصول یک فایل PHP دریافت میکنند که میتوانند به سادگی و تنها با قراردادن آن فایل داخل قالب یا افزونه خود و انجام چند تنظیم بسیار ساده، سیستم لایسنس ژاکت را به افزونه یا قالب خود اضافه نمایند.

+ بروز رسانی خودکار محصولات
با نصب بروز رسان هوشمند، کاربران می توانند محصولات خریداری شده از ژاکت را مستقیما از پیشخوان وردپرس در درون محیط سایت خودشان بروز رسانی کنند که این یک قابلیت فوق العاده جذاب است که تاکنون در سایت های رقیب وجود نداشته است.

مهم ترین دغدغه و نیاز کاربران هنگام استفاده از افزونه های پرمیوم بخصوص افزونه هایی که بومی سازی و راست چین شده اند، به روز رسانی سریع و ساده آن ها از پیشخوان مدیریتی وردپرس بدون نیاز به دانلود و آپلود مجدد فایل محصول است که بروز رسان هوشمند ژاکِت این دغدغه کاربران را به طور کامل بر طرف میکند.

ارزش پیشنهادی :
بسته ای از محصولات و خدمات که به منظور رفع نیاز حل مشکل و کمک به مشتریان ، ارزش خلق می کند . ارزش پیشنهادی می تواند پیشنهادی نوآورانه ، جدید و بدیع باشد و یا نسبت به بازار کنونی تمایز ایجاد کند.

استفاده از ژاکت ارزش های زیر را ایجاد می کند:
• ارزیابی دقیق محصولات
• تضمین اصالت محصول
• ۶ماه پشتیبانی تضمین شده
• ۶ماه گارانتی بازگشت وجه
• سیستم تیکت پشتیبانی پیشرفته
• دسترسی مادام العمر به فایل محصول
• ارزیابی و نظارت پیوسته بر عملکرد فروشندگان
• بهبود و توسعه سیستم متناسب با نیازهای کاربران
• بروز رسانی خودکار محصولات از پیشخوان وردپرس
• امکان مشاهده دیدگاهای ثبت شده درباره محصول
• امکان مشاهده مدال محصول و فروشنده محصول
• امکان مشاهده پیش نمایش محصول
• نمایش آمار فروش محصول با توجه به تاریخ انتشار

مشتریان وفادار
در ژاکت به منظور جذب و حفظ مشتریان وفادار طرح های تشویقی تخفیف ٪۲۰طراحان سایت و مشتریان وفادار ارائه شده است. کاربرانی که بیش از ۳،۰۰۰،۰۰۰تومان از ژاکت خرید کرده باشند، مشتری وفادار سایت خواهند بود. کلیه مشتریان وفادار میتوانند از ژاکت کد تخفیف اختصاصی دریافت نمایند.

جریان های درآمد:
درآمدی که از بخش های مشتری به ازای ارزش به صورت تراکنشی یا تکرار پذیر حاصل می شود . قیمت مبتنی بر فهرست مذاکره ، مزایده ، بازار ، محصول ، مشتری ، بازده و آنی ، گذاشته می شود.
در سایت ژاکت در هنگام خرید یک محصول امکان دریافت پشتیبانی رایگان شش ماهه نیز به همراه فایل محصول ارائه میگردد. در صورتی که پس از پایان این دوره شش ماهه کاربران همچنان به پشتیبانی محصول نیاز داشته باشند می توانند با پرداخت مبالغ اضافی دوره های پشتیبانی هر محصول را تمدید نمایند.. معرفی این راهکار در ژاکت می تواند یک درآمد تکرار پذیر را برای توسعه دهنده محصول و سایت ژاکت فراهم نماید.

نتیجه گیری:
بر اساس بررسی های انجام شده در حوزه بازار های دیجیتال در فضای اینترنت ایران به نظر می رسد وبسایت ژاکت یکی از موفق ترین نمونه های موجود باشد. برای انتخاب بهترین مارکت دیجیتال معیار هایی وجود دارد که ژاکت توانسته است بسیاری از معیار ها را اجرایی کند. مهمترین این معیار ها عبارتند از: چگونگی ارائه پشتیبانی، بروز رسانی مستمر و مداوم، ارائه نسخه اصلی محصول، نصب رایگان محصول و عدم ایجاد تغییرات در کد های قالب بازار دیجیتال ژاکت به خوبی توانسته است از مرحله ایجاد و معرفی عبور نموده و وارد مرحله رشد کسب و کار شود اما با توجه به ظرفیت های بالای این حوزه به نظر میرسد هنوز توانایی رشد با نرخ های بسیار بالایی را طی چند سال آینده داشته باشد و البته این ظرفیت های بالا نوید ظهور رقبای جدیدی برای این وبسایت در آینده را می دهد.