بعنوان یک مهندس ابزاردقیق و اتوماسیون صنعتی, چیزی که پس از چند سال فعالیت در صنعت متوجه شده ام، این است که علیرغم وجود استاندارد هایی درباره انواع ترموکوپل ها و نیز جداول کد های رنگ در سیم های ترموکوپل، اکثریت قوانین پایه در خصوص نصب این تجهیزات برای افرادی که به امر کابل کشی تجهیزات برق و ابزار دقیق می پردازند، ناآشنا است و از آن بی اطلاع هستند.
البته وقتی که وایرینگ را تمام کرده باشیم، خیلی آسان است که بگوییم وایرینگ را درست انجام داده ایم یا خیر. اگر که شما یک ترموکوپل را مستقیما به یک اینسترومنت وایرینگ کرده باشید و کمی بعد با بالا رفتن دمای فرآیند، اپراتور از اتاق کنترل به شما اطلاع دهد که آنچه از ترموکوپل می خواند، کاهش دما را نشان میدهد، اینجاست که هر کسی میداند که وایرینگ ترموکوپل اشتباه انجام شده است. اگر که سیم بندی را در جانکشن باکس برعکس کنید، اپراتور می تواند افزایش دما را در اتاق کنترل ببیند، ولی بدلیل وجود اتصالات غلط، شما با خطاهایی در اندازه گیری مواجه خواهید شد.
در این یادداشت با بررسی قوانین مرتبط، تصمیم داریم پیشنهاد هایی را برای تشخیص درست سیم های ترموکوپل ها در هنگام وایرینگ این تجهیزات به تابلوهای کنترلی ذکر کنیم.
در تصویر زیر سه دیاگرام اصلی برای وایرینگ ترموکوپل های صنعتی فهرست شده است:
1 – چگونگی وایرینگ یک ترموکوپل به یک تجهیز ابزار دقیق
2 – چگونگی وایرینگ یک ترموکوپل به دو تجهیز ابزار دقیق مختلف
3 – چگونگی وایرینگ چند ترموکوپل به یک تجهیز ابزار دقیق بواسطه استفاده از یک سوییچ
همانطور که می بینید، هیچ کدام از دیاگرام ها خیلی پیچیده نیستند، اما در هنگام وایرینگ چند قاعده وجود دارد که باید آن ها را بدرستی رعایت کنید. برای دانستن این قواعد میتوانید در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
اول : پیشتر گفته ایم که تولید کنندگان ترموکوپل در کشور های مختلف از جدول color code برای سیم های خروجی تروموکوپل استفاده می کنند. بسته به اینکه برند تولید کننده ترموکوپل شما در کدام منطقه از جهان قرار داشته باشد، این رنگ بندی فرق میکند. جدول thermocouple color code میتواند دید خوبی از این موضوع به شما بدهد. مثلا بر اساس همین جدول، یک تولید کننده ترموکوپل در کشور آمریکا برای سیم منفی (negative) در ترموکوپل از رنگ قرمز استفاده می کند و برای سیم مثبت (سیم دوم) از رنگ دیگری غیر از قرمز استفاده میشود که این رنگ دوم بر اساس نوع ترموکوپل متغیر است.
نکته: بر اساس استاندارد جهانی IEC 584-3، سیم منفی در ترموکوپل ها باید به رنگ سفید باشد.
دوم: سیم ترموکوپل با نوع ترموکوپلی که استفاده می کنید تطبیق دهید یا یکسان باشند.
سوم: از سیم ترموکوپل برای ساخت المنت های ترموکوپل استفاده کنید یا اینکه از همین سیم برای ارتباط ترموکوپل با اینسترومنت های دیگر استفاده کنید.
نکته: فقط و فقط از سیم توسعه ترموکوپل (Thermocouple extension wire) برای ارتباط ترموکوپل به تجهیز ابزار دقیق استفاده کنید و هرگز از سیم مسی استفاده نکنید.
چهارم: اگر شما یک ترموکوپل را به یک سوییچ (switch) یا جانکشن باکس (junction box) کابل کشی میکنید، لازم نیست که کنتاکت ها هم جنس متریال های ترموکوپل باشند. فقط بدانید که هر اختلاف دمایی بین کنتاکت های مثبت و منفی می تواند تبدیل به یک خطا در سیگنال شود. البته برخی تولید کنندگان ترمینال هایی را به صورت اختصاصی جهت اتصال ترموکوپل ها به تجهیزات دیگر تولید کرده اند که می توان این ترمینال ها را متناسب با نوع ترموکوپل سفارش داده و استفاده کرد.
پنجم: سیم های ترموکوپل را درون لوله هایی که سیم های پاور را هدایت می کنند قرار ندهید. و لوله هایی که کابل های ترموکوپل را منتقل می کنند را در موازات باس یار های برق و یا کاندوئیت های حمل کننده کابل های پاور قرار ندهید. سعی کنید سیم های ترموکوپل را با زاویه ههای مناسب از آنها عبور دهید.